مزایده مشهور‌ترین سلاح تاریخ هنر برگزار شد

ون‌گوک؛ خودکشی یا قتل؟ مزایده مشهور‌ترین سلاح تاریخ هنر برگزار شد مسعود طاهری- یکی از مشهور‌ترین نقاشان تاریخ تنها ۳۷ سال فرصت برای زندگی پیدا کرد. ونسان ون‌گوک هلندی را بیشتر با دو اثر معروف «گل‌های آفتابگردان» و «شب‌های پرستاره» به یاد می‌آورند اما این مرد هلندی رازهای دیگری نیز در زندگی خود داشت. استاد […]

ون‌گوک؛ خودکشی یا قتل؟

مزایده مشهور‌ترین سلاح تاریخ هنر برگزار شد

مسعود طاهری- یکی از مشهور‌ترین نقاشان تاریخ تنها ۳۷ سال فرصت برای زندگی پیدا کرد. ونسان ون‌گوک هلندی را بیشتر با دو اثر معروف «گل‌های آفتابگردان» و «شب‌های پرستاره» به یاد می‌آورند اما این مرد هلندی رازهای دیگری نیز در زندگی خود داشت. استاد مسلم سبک امپرسیونیسم در ۳۰ مارس ۱۸۵۳ در ایالت برابانت هلند نزدیک مرز بلژیک به دنیا آمد. «ون‌گوگ» فعالیت هنری خود را به عنوان طراح و نقاش از سال ۱۸۸۰ و در سن ۲۷ سالگی آغاز کرد. برخی از مشهور‌ترین کارهای او در دو سال پایانی عمرش خلق شدند به‌طوری که فقط در دو ماه پایانی عمرش، ۹۰ نقاشی از خود باقی گذاشت! جالب است بدانیم که او هم همچون بسیاری از سرشناسان هنر تاریخ در زمان حیات خود به استحقاق آن چه انجام داده بود نرسید و در بی‌پولی درگذشت اما بعد از مرگش آثارش با قیمت‌هایی نجومی در گالری‌ها و بعضاً خانه‌ها دست‌به‌دست می‌شود! اما تأسف‌انگیز‌ترین قسمت زندگی این نقاش هلندی به پایان زندگی‌‌اش مربوط می‌شود؛ جایی که مشخص نیست وی خودکشی را نقاشی کرد یا توسط کسی به قتل رسید؟

خودکشی یا قتل؟

«استیون نایفه» زندگی‌نامه‌نویس برنده پولیتزر و «جورج وایت اسمیت» سال ۲۰۱۱ کتابی را با عنوان «زندگی ون‌گوک» منتشر کردند و در آن مدعی شدند، نقاش بزرگ هلندی خودکشی نکرد، بلکه توسط یک نوجوان قلدر محلی به قتل رسیده است. این در حالی است که تاریخ‌دانان هنوز این نظریه را نپذیرفته‌اند و موزه «ون‌گوک» در شهر آمستردام، مرگ او را خودکشی ثبت کرده است. در بخش‌های دیگری از کتاب مشترک نایفه و اسمیت آمده است، تفنگی که ون‌گوک‌ با آن به خود شلیک کرد و سه‌پایه‌ای که او رویش نقاشی می‌کرد‌، هرگز پیدا نشدند و مسیری که این نقاش مدعی شده از مزرعه گندم تا مهمان‌خانه طی کرده، آنقدر طولانی است که فردی با زخمی چنان عمیق، قادر به طی کردنش نبوده است. با این حال، آنچه باید به آن توجه داشت این است که ایده خودکشی از زبان خود ون‌گوک گرفته شد. او پس از تیر خوردن، از دریافت کمک درمانی خودداری کرد و گفت که می‌خواهد بمیرد. ون‌گوک آخرین جمله عمرش را به برادرش گفت: غم تا ابد باقی می‌ماند.

چه کسی گوش «ون‌گوک» را برید؟

لازم است بدانید که گوش ون‌گوک، کامل بریده نشده بود، بلکه فقط بخشی از گوش چپش کنده شده بود. نقاش بزرگ هلندی با «پل‌گوگن» دیگر هنرمند سرشناس و دوست نزدیکش زندگی می‌کرد. گوگن شمشیربازی ماهر بود. این دو گاهی تا سر حد مرگ با هم دعوا می‌کردند و از جمله، همان شبی که ون‌گوک گوشش را از دست داد. گرچه هر دوی این نقاش‌‌ها مدعی هستند که خود ون‌گوک، لاله گوشش را برید، اما باز هم ابهام‌هایی در این زمینه وجود دارد.

«شب پرستاره» از پنجره تیمارستان

ون‌گوک به‌خاطر بریده شدن گوشش در بیمارستانی بستری شد و در ژانویه ۱۸۸۹ مرخص شد؛ اما احساس می‌کرد که سلامت روانی‌اش پس از گذشت چندماه بهبود نیافته است. بنابراین در ماه مه همان سال، خود را به تیمارستان «سن‌پل» معرفی کرد. او در زمان بستری شدن در این آسایشگاه روانی‌، بسیاری از آثار کلاسیک خود را از جمله «درختان زیتون»، «شب پرستاره» و «زنبق‌ها» خلق کرد. او در زمان اقامت در تیمارستان، تعدادی از آثارش را برای برادرش «تئو» پست و تلاش کرد آنها را به فروش برساند که البته موفق نشد. ون‌گوک «شب پرستاره» را که اکنون یکی از شاهکارهای پرطرفدارش به‌شمار می‌آید‌، با نگاه کردن به آسمان شب از درون پنجره آسایشگاه روانی کشید؛ اما همیشه از آن به‌عنوان یک اثر ناموفق یاد می‌کرد. او در نامه‌هایی که به برادرش نوشته، درباره این اثر گفت: این اثر با من حرف نمی‌زند، حتی یک ذره هم خوب نیست.

حضور ون‌گوک بر مزار خودش!

هنرمند سرشناس سبک امپرسیونیسم در زاندرت هلند متولد شد و رشد یافت. پدرش «تئو ون‌گوک» کشیش بود‌. ون‌گوک برادری از خود بزرگ‌تر و هم‌نام خودش داشت که در نوزادی از دنیا رفت. بنابراین سنگ قبری به نام «ون‌سان ون‌گوک» در کلیسای پدرش تمام‌مدت پیش چشم او بود. در شهر زاندرت، میدان و مجسمه‌ای به نام او و برادرش تئو بنا شده و خانه این نقاش برجسته به موزه تبدیل شده است.

۱۰ سال؛ ۹۰۰ نقاشی!

ون‌سان ون‌گوک در سن ۲۷ یا ۲۸سالگی نقاشی کشیدن را شروع کرد، اما تا زمان مرگش در ۳۷سالگی، ۹۰۰ تابلو کشید. این به معنای میانگین، هفته‌ای دو نقاشی است. او پیش از ورود به عرصه هنر، دوست داشت معلم یا دلال آثار هنری شود. ون‌سان در نامه‌ای که در دسامبر سال ۱۸۸۱ به برادرش تئو نوشت، اظهار کرد: با نقاشی‌، حرفه اصلی من شروع می‌شود. به نظرت باید به‌طور جدی آن را بررسی کنم؟ ون‌گوک حدود ۹۰۰ نقاشی و بیش از یک‌هزار و ۱۰۰ اثر روی کاغذ دارد. صرع یکی از بیماری‌های تشخیص داده‌شده این هنرمند جوان بود‌، اما تصور می‌شود، او به یک بیماری رفتاری دیگری هم مبتلا بود‌ه که میل شدید به نقاشی کشیدن برای رسیدن به آرامش ذهنی را در او به‌وجود آورده بود.

مشهور‌ترین مزایده تاریخ هنر

اسلحه‌ای که گمان می‌رود «‌ونسان ون‌گوگ» به وسیله آن خود را کشت در یک حراجی واقع در پاریس به قیمت ۱۶۲۵۰۰ یورو به فروش رسید. کارشناسان قیمت فروش این اسلحه زنگ‌زده را بین ۴۰ هزار تا ۶۰ هزار یورو تخمین زده بودند، اما این اثر در نهایت به قیمت ۱۶۲۵۰۰ یورو فروخته شد. این درحالی است که برخی رسانه‌های دیگر از جمله «ایندیپندنت» قیمت فروش این اسلحه را ۱۳۰ هزار یورو اعلام کرده‌اند. هویت فروشنده و خریدار این اسلحه مشخص نیست. با این حال گفته می‌شود فروشنده این اثر دختر فردی است که در سال ۱۹۵۲ مسافرخانه‌ای را که جسم بی‌جان «‌ون‌گوگ» در نزدیکی آن کشف شد، خریداری کرده است.

آیا اسلحه واقعی است؟

این اسلحه که متصدیان حراج، از آن به عنوان مشهور‌ترین سلاح تاریخ هنر یاد می‌کنند در حوالی سال ۱۹۶۰، توسط یک کشاورز در زمین‌های اطراف «اور سور اواز»، شهری در شمال پاریس – جایی که «ون‌گوگ» روزهای آخر عمرش را در آن سپری کرد- کشف شد. گفته می‌شود این کشاورز اسلحه را در حوالی سال ۱۹۶۰ به مالک مسافرخانه اهدا کرد. بررسی‌های انجام شده توسط متخصصان نشان می‌دهد که این اثر به مدت ۵۰ سال مدفون شده است. ماشه تفنگ در حالتی که از قفل خارج شده است زنگ زده و این امر نشان می‌دهد، سلاح بلافاصله پس از آنکه گلوله‌ای از آن شلیک شده ر‌ها و یا گم شده است. محل اسلحه مدفون شده با آنچه که توسط پسر «پل گاشه» پزشک معالج «ونسان ون‌گوگ» ذکر شده است مطابقت دارد. با قرار دادن اطلاعات در کنار یکدیگر می‌توان به این نتیجه رسید که اثر کشف شده همان سلاح معروف «ون‌گوگ» است با این حال همچنان تردیدهایی درباره این مسأله وجود دارد. قدرت کم شلیک این اسلحه می‌تواند دلیل کمانه کردن گلوله به دنده‌های «ون‌گوگ» در ازای برخورد به قلبش و وقوع مرگی فوری را توجیه کند.