عوارض دریافت شده از صنایع آلاینده، کجا هزینه می‌شود؟!

عوارض دریافت شده از صنایع آلاینده، کجا هزینه می‌شود؟! گروه پالایش و پتروشیمی- از زمانی که سوخت‌های فسیلی جایگاهی بین صنایع پیدا کردند یک نگرانی جدی را به دغدغه‌های محیط‌زیست اضافه کردند. از آنجایی که چشم‌پوشی و جایگزینی این سوخت‌ها به راحتی قابل اجرایی شدن نیست حداقل کاری که باید در بعد جهانی انجام داد […]

عوارض دریافت شده از صنایع آلاینده، کجا هزینه می‌شود؟!

گروه پالایش و پتروشیمی- از زمانی که سوخت‌های فسیلی جایگاهی بین صنایع پیدا کردند یک نگرانی جدی را به دغدغه‌های محیط‌زیست اضافه کردند. از آنجایی که چشم‌پوشی و جایگزینی این سوخت‌ها به راحتی قابل اجرایی شدن نیست حداقل کاری که باید در بعد جهانی انجام داد کاهش میزان آلایندگی‌های ناشی از آن در بین بخش‌های صنعتی است. این امر مستلزم در نظرگیری بودجه و هزینه‌های مورد نیاز در این خصوص است. با توجه به اینکه در کشور ایران شهرهای صنعتی به حیات خود ادامه می‌دهند و از نظر اقتصادی مسؤولیت سنگینی را متوجه خود کرده‌اند، باید مسائل مربوط به حفظ محیط‌زیست در صدر اولویت‌بندی مجریان و شرکت‌های ذی‌ربط قرار بگیرد. اما در برخی موارد اخباری شنیده می‌شود که گویای عدم توجه به این جریان است. اختصاص عوارض دریافتی از صنایع آلاینده همچون پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها، به موارد دیگر از جمله همین پارادوکس‌هایی است که مانع از تحقق اهداف تعریف شده می‌شوند.

معاون محیط‌زیست انسانی سازمان محیط‌زیست با بیان اینکه دریافت عوارض از صنایع آلاینده در کاهش آلایندگی‌های این صنایع تاکنون مؤثر نبوده است، گفت: در حقیقت عوارض برای رفع آلایندگی و برای محیط‌زیست هزینه نمی‌شود و به عبارتی مشخص نیست، این عوارض در کجا هزینه می‌شود.

مسعود تجریشی (معاون محیط‌زیست انسانی سازمان محیط‌زیست) درباره اخذ عوارض آلایندگی از صنایع آلاینده به ویژه در منطقه پارس جنوبی به ایلنا، گفت: این قانون در حدود دو سال است که در حال اجراست، اما ما اصرار داریم که به جای عوارض، صنایع آلاینده مالیات بپردازند.

وی ادامه داد: وقتی مالیات پرداخت شود این مبلغ وارد خزانه کشور می‌شود و هزینه‌کرد آن کاملاً مشخص است. در حال‌حاضر براساس قانون اگر سازمان محیط‌زیست اعلام کند، یک پالایشگاه به‌طور مثال باعث ایجاد آلودگی در آب‌های زیرزمینی منطقه شده است، یک درصد از فروش این پالایشگاه یا صنایع برای رفع این آلایندگی دریافت می‌شود.

معاون محیط‌زیست ‌انسانی سازمان محیط‌زیست خاطرنشان کرد: در حال‌حاضر این درصد از فروش محصولات صنایع آلاینده یا پالایشگاه‌ها دریافت و در اختیار استانداری‌ها قرارداده می‌شود و از طریق آنها بین شهرستان‌های تحت تأثیر تقسیم می‌شود.

معاون سازمان محیط‌زیست گفت: مشکلی که به نظر ما این قانون دارد، این است که این عوارض برای رفع آلایندگی و برای محیط‌زیست هزینه نمی‌شود و مشخص نیست این عوارض در کجا هزینه می‌شود.

وی ادامه‌داد: ما در عسلویه مدل‌سازی و مشخص کردیم، بخشی از آلودگی هوا ناشی از فعالیت صنایع و پتروشیمی‌‌ها تا استان‌های مجاور نیز می‌رود.

تجریشی با بیان اینکه میزان آلایندگی صنایع در عسلویه را مشخص کرده‌ایم، تصریح کرد: در حال‌حاضر بیش از ۷۰ درصد عوارضی که صنایع آلاینده در عسلویه پرداخت می‌کنند، در بوشهر هزینه می‌شود و مابقی در استان‌های مجاور که متأثر از آلایندگی این صنایع هستند، هزینه می‌شود که این موضوع باعث اعتراض برخی نمایندگان مجلس شده است.

تجریشی ادامه داد: میزان آلایندگی پتروشیمی‌‌ها و صنایع را مشخص و برآورد کرده‌ایم که این صنایع و پتروشیمی‌‌ها تا چه میزان هوا را آلوده می‌کنند و براساس این بررسی‌ها مشخص شد، آلاینده ساکس بالا‌ترین میزان آلایندگی را در منطقه دارد.

وی تأکید کرد: معتقدم دریافت این عوارض در کاهش آلایندگی‌های این صنایع و پتروشیمی‌‌ها تاکنون مؤثر نبوده است و ما همچنان معتقدیم بجای عوارض باید مالیات سبز اخذ و در صندوق محیط‌زیست وارد شده و با اعطای وام به صنایع به رفع آلایندگی صنایع کمک شود. در حال‌حاضر اصلاً چنین اتفاقی نمی‌افتد و با وجود اینکه ۱۰ سال است از ایجاد صندوق ملی محیط‌زیست می‌گذرد، اما تاکنون هیچ ریالی از این عوارض به صندوق پرداخت نشده است. در تمام دنیا نیز با پرداخت عوارض به محیط‌زیست و اعطای وام به صنایع، تمامی صنایع آلاینده به صنایع های‌تک‌ تبدیل شده است.