سهامداران عدالت سهم‌شان را بفروشند؟

سهامداران عدالت سهم‌شان را بفروشند؟ گروه بانک، بیمه بورس- زمانی که استارت سهام‌عدالت در سال۱۳۸۵ زده شد، شاید خوشبین‌ترین مسؤول دولت هم فکر نمی‌کرد که تخصیص این سهام تا سال ۹۹ طول بکشد و قیمت آن نیز از ۵۰۰ هزار تومان به میلیون‌ها تومان برسد. اما تنها فرآیند ثبت‌نام سهام‌عدالت تا سال ۱۳۸۸ طول کشید! […]

سهامداران عدالت سهم‌شان را بفروشند؟

گروه بانک، بیمه بورس- زمانی که استارت سهام‌عدالت در سال۱۳۸۵ زده شد، شاید خوشبین‌ترین مسؤول دولت هم فکر نمی‌کرد که تخصیص این سهام تا سال ۹۹ طول بکشد و قیمت آن نیز از ۵۰۰ هزار تومان به میلیون‌ها تومان برسد. اما تنها فرآیند ثبت‌نام سهام‌عدالت تا سال ۱۳۸۸ طول کشید! طبق آمار، حدود ۴۹میلیون و ۱۴۸ هزار و ۷۷۵ نفر مشمول سهام‌عدالت هستند که از این تعداد ۴۶ میلیون و ۵۶۹ هزار و ۴۸۳ نفر در قید حیات هستند. حال بعد از سال‌ها از تخصیص سهام‌عدالت، در سال۹۹ با نامه حسن‌روحانی؛ رئیس‌جمهور به مقام‌معظم‌رهبری و اذن ایشان، این سهام آزاد شد تا به بازارسرمایه بیاید. بازاری که امسال سالی رویایی را تجربه کرده و همچنان کارشناسان می‌گویند که شاخص کل این واحد تا سقف دومیلیون واحد صعود خواهد کرد. در چنین شرایطی دولت دو روش مستقیم و غیرمستقیم را برای سهامداران عدالت تعریف کرده اما به سهامداران عدالت توصیه کرده که سهمشان را در این بازار حفظ کنند تا بهره بیشتری ببرند.

چه کسی مشمول سهام‌عدالت است؟

در واقع ملاک مشمول بودن، ثبت اطلاعات افراد در سامانه سهام‌عدالت است. هر فرد برای آگاهی از اینکه مشمول سهام‌عدالت است یا خیر، باید به آدرس اینترنتی SAMANESE.IR مراجعه کند و اطلاعات هویتی (کدملی) خود را وارد سامانه کند. چنانچه توانست به سایت وارد شود، مشخص می‌شود که مشمول سهام‌عدالت است و در غیر این‌صورت، سهامدار محسوب نمی‌شود. در این میان ممکن است برخی افراد برگه سهام‌عدالت را داشته باشند اما زمانی که وارد سامانه می‌شوند و اطلاعات خود را وارد می‌کنند با این پیام مواجه شوند که «شماره ملی وارد شده در فهرست سهامداران ثبت‌نام شده سهام‌عدالت، موجود نمی‌باشد.» به این افراد اصطلاحاً جاماندگان سهام‌عدالت گفته می‌شود؛ یعنی افرادی که ثبت‌نام اولیه شده‌اند اما به هر دلیلی اطلاعات آن‌ها در سامانه ثبت نشده است. باید گفت این افراد که تعداد آن‌ها حدود یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار نفر است، با افرادی که ثبت‌نام اولیه را هم انجام نداده‌اند، فرقی ندارند و هیچ اقدامی ‌نمی‌توانند انجام دهند. در سوی دیگر افرادی که اطلاعات آن‌ها در سامانه ثبت شده است اما برگه سهام ندارند، مشمول سهام‌عدالت می‌شوند. در واقع ملاک این است هر فردی که اطلاعاتش در سامانه ثبت شده باشد و با کدملی بتواند وارد سامانه شود، مشمول سهام‌عدالت است.

شرایط فروش سهام خود از طریق بانک

حال در شرایطی که امکان فروش سهام‌عدالت از ششم خرداد از طریق بانک‌ها فراهم شده است، برای خیلی‌ها سؤال این است که چه کسانی می‌توانند سهامشان را از طریق بانک‌ها بفروشند؟ مشمولان باید توجه داشته باشند که این موضوع فقط شامل افرادی می‌شود که روش مستقیم را برای مدیریت سهام‌عدالت خود انتخاب کرده‌اند. پس از اتمام مهلت اعلام شده در سامانه سهام‌عدالت برای تعیین‌تکلیف مدیریت سهام، از ۱۰خردادماه بانک‌ها از طریق کارگزاری‌های خود یا کارگزاری‌های طرف قرارداد، به تدریج نسبت به فروش سهام متقاضیان در بورس اقدام و وجوه حاصله را در قالب توافق شده به حساب آنها واریز خواهند کرد. سازمان خصوصی‌سازی در این راستا اطلاعیه‌ای منتشر کرده مبنی بر اینکه سهامدارانی که قصد فروش ۳۰درصد از سهام خود را دارند، ابتدا باید در سامانه سهام‌عدالت روش مستقیم را انتخاب کرده و سپس جهت فروش به شعب بانکی که شماره شبای آن حساب را در سامانه معرفی کرده‌اند مراجعه کنند و با تکمیل فرم‌های مربوط، نسبت به تکمیل سفارش فروش ۳۰درصد از سهام‌عدالت خود و تعهدنامه مربوطه اقدام کنند.

تشریح روش مستقیم

مشمولان باید توجه داشته باشند که در صورت انتخاب آزادسازی به روش مستقیم، مالکیت و مدیریت سهام‌عدالت به صورت مستقیم و بدون واسطه به سهامدار سهام‌عدالت، تخصیص و انتقال خواهد یافت. به عبارت دیگر، به میزان سهام تخصیص یافته به هر فرد در شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام‌عدالت و به تناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی تخصیص خواهد یافت. علاوه بر آن، این دسته از مشمولان سهام‌عدالت به ازای سهام شرکت‌های غیربورسی سرمایه‌پذیر سهام‌عدالت، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را نیز دریافت خواهند کرد. در این حالت مسؤولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاص یافته به عهده سهامداربوده و در راستای حفظ ارزش سهام تخصیص یافته، قابلیت نقل‌وانتقال سهام مزبور به غیر و فروش آن براساس محدودیت‌های زمانی و مقداری تعیین‌شده توسط شورای‌عالی بورس صورت خواهد گرفت. همچنین مطابق قانون تجارت، افراد سهامدار محسوب شده و از مزایای سهام تخصیص یافته از جمله سود و امثال آن بهره‌مند خواهند شد. سهامداران می‌توانند دو ماه پس از تاریخ انتخاب روش مذکور با مراجعه به سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) به نشانی sejam.ir از تعداد سهام تخصیص یافته نزد شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام‌عدالت مطلع شوند. بهره‌مندی از خدمات قابل ارائه از جمله ایجاد امکان معامله‌پذیری سهام تخصیص یافته در آینده منوط به مراجعه به سامانه سجام، ثبت‌نام و احراز هویت غیرحضوری در مراکز تعیین شده است. همچنین افرادی که روش مستقیم را انتخاب کرده‌اند، سهام شرکت‌های بورسی تخصیص یافته روی کد بورسی خودشان منتقل می‌شود. این افراد از بابت سهام شرکت‌های غیربورسی، سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی هم خواهند بود.

تشریح روش غیرمستقیم

در صورت انتخاب آزادسازی به روش غیرمستقیم، مالکیت و مدیریت سهام‌عدالت، از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد و سهامدار حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهد داشت. در این روش سود یا زیان قابل تخصیص به سهامدار براساس نحوه عملکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تعیین و تخصیص پیدا خواهد کرد. با این تفویض اختیار، سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام‌عدالت متعلق به سهامدار توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد. افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب می‌کنند، سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی خواهند بود. قرار است شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در بازار سرمایه پذیرش شوند و سهام این شرکت‌ها خرید و فروش شود؛ بنابراین این افراد می‌توانند نسبت به فروش سهام خود در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی اقدام کنند. در مورد اینکه چه تضمینی وجود دارد که در روش غیرمستقیم شرکت‌های استانی دارایی سهامدار را حفظ کنند و افزایش دهند، باید گفت این موضوع به نحوه عملکرد و میزان موفقیت یا عدم موفقیت مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری در مدیریت دارایی‌های تخصیص یافته بستگی دارد.

کارگران جامانده از سهام‌عدالت

گفتنی است؛ هم‌اکنون سهام‌عدالت به بخش اعظمی ‌از کارگران خدماتی و صنعتی تعلق نگرفته و بسیاری از کارگران ساختمانی نیز از ثبت‌نام سهام‌عدالت جامانده‌اند. کسانی که سال‌ها قبل صاحب سهام شدند، برگه‌ای دستشان بود که شاید آن زمان ارزش و سود ناچیزی داشت ولی امروز این برگه سهام با ارزش شده است؛ لذا انتظار داریم فرصتی به کارگران جامانده داده شود و این امکان برای کسانی که هنوز ثبت‌نام نکردند، به وجود آید.