جزییات سند مقابله با انحصار کسبوکارها در فضای مجازی معاون مرکز ملی فضای مجازی با تأکید بر لزوم مقابله با انحصار کسبوکارها در فضای مجازی، گفت: انحصارهایی در فضای مجازی درحال شکلگیری است که باعث از بین رفتن نظم بازار و ضرر کاربران میشود. به گزارش مهر، سند سیاستها و الزامات کلان حمایت از رقابت […]
جزییات سند مقابله با انحصار کسبوکارها در فضای مجازی
معاون مرکز ملی فضای مجازی با تأکید بر لزوم مقابله با انحصار کسبوکارها در فضای مجازی، گفت: انحصارهایی در فضای مجازی درحال شکلگیری است که باعث از بین رفتن نظم بازار و ضرر کاربران میشود.
به گزارش مهر، سند سیاستها و الزامات کلان حمایت از رقابت و مقابله با انحصار سکوهای فضای مجازی هفتم مردادماه امسال به دستور رئیسجمهور توسط دبیر شورایعالی فضای مجازی ابلاغ شد.
این سند از آن جهت دارای اهمیت است که با توجه به توسعه اقتصاد سکویی (پلتفرم) در دنیا و نیز به واسطه ویژگیهای منحصربهفرد پلتفرمها از جمله کنترل قابلتوجه بر کلاندادهها و بهرهگیری از اثرات قدرتمند شبکهای، نگرانیهای جدی درخصوص شکلگیری و تقویت انحصار، کاهش رقابتپذیری و افزایش موانع ورود به بازار برای کسبوکارهای نوپا در این زمینه وجود دارد.
این سند با هدف تضمین حفاظت حداکثری از حقوق کسبوکارها و برنامهریزی همهجانبه برای بهبود شرایط آنها در فضای مجازی تدوین شده است تا مقابله با شکلگیری انحصار در بازار سکوهای فضای مجازی، موانع ورود کسبوکارهای نوپا به بازار سکوها کاهش یابد.
در همین رابطه سیدهادی سجادی؛ دبیر کمیسیون عالی تنظیم مقررات و معاون امور اقتصادی و تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی درخصوص ابلاغ و انتشار «سند سیاستها و الزامات کلان حمایت از رقابت و مقابله با انحصار سکوهای فضای مجازی» به سؤالات پاسخ داد.
متن این گفتوگو به شرح زیر است.
* این مصوبه دقیقاً شامل چه پلتفرمهایی میشود و هماکنون به کدام دسته از بازیگران فضای مجازی و کسبوکارها ابلاغ شده است؟
این مصوبه تمامی سکوهای فعال بر بستر فضای مجازی را شامل میشود، چه آنهایی که در بازارهای دوسویه فعالیت میکنند و چه آنها که بازارهای چندسویه را هدف گرفتهاند.
مخاطب اصلی این سند شورا و مرکز ملی رقابت است که سند به آن ابلاغ شده است، اما سایر تنظیمگران فعال در کشور علاوه بر اینکه در تدوین سند مشارکت فعال داشتهاند، ملزم به رعایت آن نیز هستند.
* برای جلوگیری از انحصار پلتفرمهای خارجی در این سند چه قوانینی در نظر گرفته شده و چه شرایطی وضع شده است؟ آیا این پلتفرمها ملزم به اخذ مجوز و یا تأسیس دفتر نمایندگی در ایران خواهند شد؟
اگرچه تمامی الزامات این سند درخصوص سکوهای خارجی نیز صادق و برقرار است اما تمرکز سند بیشتر بر سکوهای داخلی و تنظیمگری آنها بوده است، چرا که با موارد بسیاری مواجه شده بودیم که انحصارهایی در حال شکلگیری است که در نهایت به از میان رفتن نظم بازار و متضرر شدن کاربران خواهد انجامید.
البته واقفیم که موضوع انحصار سکوهای خارجی در کشور و خروج حجم عظیمی از دادههای کاربران از کشور بسیار حائزاهمیت و بعضاً مخاطرهبرانگیز است اما همانگونه که میدانید تعیینتکلیف در این خصوص مستلزم اقدامات جدی در حوزههای دیگری مانند بحث تقویت دیپلماسی و رایزنیهای بینالمللی در جهت قانونمندسازی فعالیت این سکوها و همچنین وضع قوانین و مقررات مرتبط، مانند آنچه اخیراً در پارلمان ترکیه تصویب شده، است.
* با توجه به اینکه این سند با توجه به بررسی وضعیت کسبوکارهای فضای مجازی در کشور تدوین شده، نتایج این بررسی چه بوده است؟ کدام کسبوکارها بیشتر با مقوله انحصار مواجه هستند و تهدیدات ناشی از انحصار مربوط به کدام کسبوکارهاست؟
همانطور که میدانید موضوع شکلگیری مدلهای کسبوکار سکویی در کشور ما قدمت خیلی زیادی ندارد اما در همین مدت اندک برخی از بازیگران این عرصه چنان قدرت گرفتهاند که میتوان گفت، رقابت با آنها دیگر تقریباً غیرممکن است. این موضوع میتواند آسیبهای بسیاری را متوجه کاربران سکوها، چه عموم مردم و چه کسبوکارهای بهرهبردار کند.
وقتی یک پلتفرم به انحصار دست یافت و در کاربران ایجاد وابستگی کرد دیگر نه برای افزایش قیمت ارائه خدمات مانعی بر سر راهش است و نه این که الزامی برای ارتقاء یا حتی حفظ کیفیت خدمات و محصولات خود دارد.
با مواردی مواجه شدهایم که پلتفرم، بندهای قراردادی ناعادلانه را به کسبوکارهای بهرهبردار تحمیل کرده، مثلاً آنها را از ارائه خدمت در سایر سکوها منع کرده یا اینکه در الگوریتمهای رتبهبندی خود، شفافیت لازم را نداشته و میان کسبوکارهایی که خود منفعتی از آنها داشته با سایر کسبوکارها، تبعیض قائل شده است.
شاید در وهله اول مواردی درخصوص سکوهای ارائهدهنده خدمات حملونقل یا ارائهدهنده خدمات رستوران و غذا توجه ما را به خود جلب کرد اما با بررسیهای بیشتر متوجه شدیم در خیلی از بازارها و حوزههای دیگر هم این مسائل وجود دارد. مثلاً در میان سکوهای فعال در بازارهای برنامکهای دستگاههای هوشمند (اپلیکیشنها) یا بازارگاههای همتا به همتا هم مسائل غیررقابتی فراوانی مشاهده شده که مواردی از آنها به شورای رقابت هم ارجاع شده است.
* وضعیت پلتفرمهای بومی پس از این مصوبه، چگونه خواهد بود و این سند از چه زمانی قابلیت اجراء دارد؟
نکته حائزاهمیت این است که در سراسر دنیا، لزوم چارهاندیشی درخصوص مسأله بروز انحصار در بازار سکوهای فضای مجازی به یک دغدغه تبدیل شده است.
بسیاری از کشورها بررسیهای خود را شروع کردهاند، مثل ما کارگروه تشکیل داده و الزاماتی وضع کردهاند. مثلاً در جدیدترین رخداد این حوزه در تاریخ هشتم مردادماه کمیته ضدانحصار کنگره آمریکا مدیران عامل چهار غول فناوری یعنی گوگل، فیسبوک، آمازون و اپل را فراخوانده و در یک جلسه پنجساعته آنها را به مواردی از رفتارهای انحصارطلبانه و ضدرقابتی محکوم کرده و از آنها توضیح خواسته است. لذا باید توجه کرد که این خطر در همه دنیا حس شده و لزوم پرسشگری و مطالبهگری احساس شده است.
خوشبختانه ما در این حوزه به موقع عمل کردهایم و انتشار این سند گام خوبی است که دغدغهمندی ما را نشان میدهد. اینجا لازم است از دکتر شیوا؛ رئیس شورای رقابت و همکارانشان بابت اینکه در کارگروهی که برای نهاییسازی سند تشکیل شد، مشارکت فعال داشتند تشکر کنم که ما را خالصانه یاری کردند.
سند پس از اینکه در کمیسیون عالی تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی طرح شد و در کارگروه مذکور، اصلاح و نهایی شد با دستور ریاستجمهور ابلاغ شده و در اختیار شورای رقابت قرار گرفته است. البته باید بگویم با توجه به همکاری خوبی که شکل گرفته تا همین حالا هم مفاد سند در تصمیمگیریهای شورای رقابت مدنظر قرار گرفته است.
این نکته نیز مهم است که مطابق این سند، کارگروهی که در مرکز ملی فضای مجازی با مشارکت مرکز ملی رقابت، معاونت علمیو فناوری ریاستجمهوری، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت صنعت،معدنوتجارت، سازمان تنظیم مقررات، صداوسیما، سازمان نظام صنفی رایانهای و اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی تشکیل دادهایم، به عنوان بازوی مشورتی شورای رقابت به فعالیت خود ادامه میدهد و سند را هم در بازههای زمانی مشخص بازنگری میکند که اگر نیاز به اصلاح یا بهروزرسانی بود، اقدام شود.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.