مقدّمه (معرّفی) و هدف سند راهنمای شکایات تدارکات (مناقصات) بانک جهانی

راهنمای تدارکات حاضر، خلاصۀ سازوکار بازبینی (یا رسیدگی به) شکایات بانک جهانی را ارایه می‌کند. این مرجع، مفاهیم کلیدی و رئوس فرآیند ثبت (با تشکیل پرونده) و بازبینی (یا رسیدگی به) شکایاتی که در ارتباط با قراردادهای ملزم به رعایت اسناد تدارکات استانداردِ (اِس‌پی‌دی) بانک، طرح می‌گردند را، تشریح می‌نماید.[۱] در مواردی که سند استاندارد […]

راهنمای تدارکات حاضر، خلاصۀ سازوکار بازبینی (یا رسیدگی به) شکایات بانک جهانی را ارایه می‌کند. این مرجع، مفاهیم کلیدی و رئوس فرآیند ثبت (با تشکیل پرونده) و بازبینی (یا رسیدگی به) شکایاتی که در ارتباط با قراردادهای ملزم به رعایت اسناد تدارکات استانداردِ (اِس‌پی‌دی) بانک، طرح می‌گردند را، تشریح می‌نماید.[۱] در مواردی که سند استاندارد تدارکات (اِس‌پی‌دی) قابل اجرا از سوی بانک صادر نشده باشد، وام‌گیرنده باید از اسناد تدارکات و شروط قراردادی استاندارد شناخته‌شدۀ بین‌المللی که مورد تأیید بانک باشد، استفاده نماید.[۲]

این مرجع، الزام‌آور نیست و صرفاً ]به‌منظور[ راهنمایی، تهیه شده است.[۳] برای موارد خاص که شامل الزاماتِ اَمری مرتبط با شکایات تدارکات می‌شود، به «بندهای ۳-۲۶ تا ۳-۳۱» و پیوست شمارۀ سه ]از[ مقرّرات تدارکات بانکی جهانی برای وام‌گیرندگان ](یا سرمایه‌پذیران)[ آی‌پی‌اِف (مقرّرات تدارکات)، رجوع می‌گردد.[۴]

نحوه رسیدگی به شکایات تدارکات[۵]

مقرّرات تدارکات، نحوه رسیدگی به شکایات تدارکات را تنظیم نموده است. این روش، مبتنی بر قواعد و روش‌های تدارکات مناسب و کاربردی برای محیط ](و اوضاع و احوال متناسب با)[ تدارکات، تهیه شده است.[۶]

منشأ شکایات، یکی از سه حالت زیر است:[۷]

۱٫       شکایاتی که در ارتباط با قراردادهای ملزم به رعایت اسناد تدارکات استانداردِ (اِس‌پی‌دی) بانک، طرح شده‌اند؛ شکایاتی که در ارتباط با قراردادهای ملزم به رعایت اسناد تدارکات استانداردِ (اِس‌پی‌دی) بانک، طرح می‌گردند، «شکایات مرتبط با تدارکات» نامیده می‌شوند. تمرکز این راهنما، صرفاً بر این نوع از شکایات است.[۸]

۲٫       شکایاتی که در ارتباط با قراردادهای تحت مقرّرات تدارکات فرعی جایگزین (اِی‌پی‌اِی) طرح شده‌اند؛ این شکایات در «بند ۲-۴» مقرّرات تدارکات، تشریح شده‌اند. بانک در اینگونه موارد، به یکی از روش‌ها و قواعد تدارکات ذیل (که مناسب باشد) اتّکا ]نموده[ و آن را به کار می‌گیرد:[۹]

الف. روش‌ها و قوانین آژانس یا سازمان چندجانبه یا دوجانبه که نقش اصلی ](راهبری)[ را، در فعالیّت‌های تدارکات ایفا می‌کند؛ یا[۱۰]

ب. روش‌ها و قواعد آژانس و یا مؤسسه وام‌گیرنده ](یا سرمایه‌پذیر)[ که مجری تدارکات است.[۱۱]

۳٫       شکایاتی که در ارتباط با قراردادهای تحت ]نظام[ تدارکات ملّی، طرح شده‌اند؛[۱۲] شکایاتی که در ارتباط با قراردادهای تحت ]نظام[ تدارکات ملّی طرح شده‌اند، موضوعِ روش‌ها و قواعد متفاوتی هستند. «بندهای ۵-۳ تا ۵-۶» مقرّرات تدارکات، روش‌های تدارکات ملّی را تشریح نموده است. وجود یک ساز و کار ]طرحِ[ شکایت موثر، به منظور ایجاد توانمندی در بهره‌مندی از روش‌های آن، برای ]نظام[ تدارکات رقابتیِ باز ](یا شفّاف)[ ملّیِ تأمین‌مالی‌شده توسّط بانک، برای وام گیرنده ضروری است.[۱۳]

 

حمید حسین‌زاده[۱۴]

مشاور حقوقی و معاون تحقیق و توسعۀ مؤسّسات بین‌المللی سنگ‌بنای حقوق احداث و بازرگانی

 

hosseinzadeh.hamid@Gmail.com

فاطمه رشیدی[۱۵]

مدیر دعاوی شرکت خصوصی و پژوهشگر حوزۀ حقوق قراردادها

f.rashidi.civil@gmail.com

 

 

 

 

 

 



[۱]. This procurement guidance offers an overview of the World Bank’s (Bank) complaints review mechanism. This guidance explains the key concepts and outlines the process for filing and reviewing complaints that arise in connection with contracts where the Bank’s Standard Procurement Documents (SPDs) are required to be used.

[۲]. When the Bank has not issued an applicable SPD, the Borrower shall use procurement documents and internationally recognized standard conditions of contract, acceptable to the Bank.

[۳]. It is non-mandatory and provides guidance only.

[۴]. For specific details, including the mandatory requirements for procurement-related complaints, refer to the World Bank Procurement Regulations for IPF Borrowers (Procurement Regulations), paragraphs 3.26 to 3.31 and Annex III.

[۵]. Treatment of procurement complaints

[۶]. The Procurement Regulations set out how procurement complaints are to be treated. The treatment is covered by the appropriate procurement rules and procedures applicable to the circumstances of the procurement.

[۷]. There are three possible scenarios.

[۸]. Complaints arising in connection with contracts where the Bank’s Standard Procurement Documents (SPDs) are required to be use; Complaints that arise in connection with contracts where the Bank’s SPDs are required to be used are called “procurement-related complaints”. This guidance focuses solely on these types of complaints.

[۹]. Complaints arising in connection with contracts under an Alternative Procurement Arrangement (APA); The Procurement Regulations paragraph 2.4 describes APAs. In such cases, the Bank may rely on, and apply, the procurement rules and procedures of (whichever of the following options is appropriate):

[۱۰]. a) The multilateral or bilateral agency or organization taking the leading role in the procurement activity; or

[۱۱]. b) The Borrower’s agency or entity executing the procurement.

[۱۲]. Complaints arising in connection with contracts subject to national procurement procedures.

[۱۳]. A procurement complaint arising in connection with a contract subject to national procurement is subject to a different set of rules and procedures. The Procurement Regulations paragraphs 5.3 to 5.6 describe national procurement procedures. A Borrower is required to have an effective complaints mechanism in order to be able to use its own procedures for national open competitive procurement financed by the Bank.

[۱۴]. ویرایشگر تخصّصی سند، دارای تحصیلات آکادمیک در حوزه‌های مهندسی، حقوق، MBA (بازاریابی) و مدیریت بازرگانی بین‌الملل و صلاحیت پایه یک و دو طراحی، نظارت و اجراء به ترتیب در سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان و معدن، است. وی، هم‌اکنون کارشناس نقشه‌های تفکیکی ثبت و عضو کارگروه مناقصه مزایده، بنیاد بین‌المللی حلّ و فصل اختلافات (DRBF)، کارگروه حقوق احداث انجمن داوران جوان اتاق بازرگانی بین‌المللی (YAF)، و انجمن‌های‌ بین‌المللی مدیریت پروژه (IPMA)، مدیریت ایران، راه و ساختمان، بازرگانی، مهندسی ارزش، مهندسی عمران، بتن و … است. سابقاً نیز، عضویت در کمیتۀ حقوقی کارگروه علمي توسعه مشاركت عمومي خصوصي سازمان برنامه و بودجه، کمیتۀ تدوین شرایط عمومی پیمان‌های شهری در کارگروه ذیل شورایعالی فنّی شهرداری تهران، هیأت رئیسۀ کمیته‌های پیمانکاران و مهندسی بازرگانی سندیکای صنعت برق ایران، کارگروه تدوین آئین‌نامه‌ها و ضوابط طرح‌های عمرانی در شورای هماهنگی تشکل‌های احداث کشور را، در کارنامۀ فعّالیّت حرفه‌ای خود داشته است.

[۱۵]. مترجم سند، دارای تحصیلات آکادمیک در حوزۀ مهندسی عمران در مقطع کارشناسی و سازه‌های هیدرولیکی و مدیریت پروژه در مقطع کارشناسی ارشد است. وی سابقۀ مدیریت در امور حقوقی و قراردادها، کارشناسی تدارکات (مناقصات) شرکت‌های پیمانکاری، عمرانی، صنعتی و معدنی و نیز، کارشناسی دفتر فنی و تدارکات مسئولیت هماهنگی در تدارکات مدیریت طرح در پروژه‌های شرکت‌های بزرگی نظیر کیسون را در کارنامۀ فعّالیّت حرفه‌ای خود دارد.