فرمان مشروطیت و آغاز دموکراسی !

فرمان مشروطیت و آغاز دموکراسی !      در سالگرد فرمان مشروطیت اراده فرمودیم که طنزی نیم‌بند بسازیم برای این روز و اتفاق فرخنده که پایه و اساس دموکراسی و مشروطیت را در این ملک پایه‌گذاری کرد و بیش از قرنی است که خلق و جماعت ایرانی از آن حظ وافر می‌برند. از قضا گذرمان به […]

فرمان مشروطیت و آغاز دموکراسی !

     در سالگرد فرمان مشروطیت اراده فرمودیم که طنزی نیم‌بند بسازیم برای این روز و اتفاق فرخنده که پایه و اساس دموکراسی و مشروطیت را در این ملک پایه‌گذاری کرد و بیش از قرنی است که خلق و جماعت ایرانی از آن حظ وافر می‌برند. از قضا گذرمان به دستخط همایونی مظفر‌الدین‌شاه قاجار افتاد و دیدیم این مرقومه خود طنزی است بداهه و لطیفه‌های بقایت دلنشین که با اندک شرح این حقیر که در پرانتز و به‌صورت تک مضراب آمده است، گواراتر نیز می‌شود !

فرمان مشروطیت

 (چهارده امرداد سنه ۱۲۸۵ هجری خورشیدی)

 جناب اشرف صدراعظم – از آن جا که حضرت باری تعالی جل‌شأنه سررشته ترقی و سعادت ممالک محروسه ایران را به‌کف کفایت ما سپرده (مقام همایونی قبل از هر چیز انتساب خود را به خداوند تصریح فرمودند) و شخص همایون ما را حافظ حقوق قاطبه اهالی و رعایای صدیق خودمان (یادتان نرود هرچه باشد ما شاهیم و شما رعایا) قرارداده لهذا در این موقع که اراده همایون ما (ملت کیلویی چند) براین تعلق گرفت که برای رفاهیت و امنیت قاطبه اهالی ایران و تشیید مبانی دولت، اصلاحات مقننه به مرور در دوائر دولتی و مملکتی به موقع اجرا گذارده شود چنان مصمم شدیم که مجلس شورای ملی از منتخبین شاهزادگان قاجاریه، علماء، اعیان، اشراف، ملاکین و تجار و اصناف (و بقیه مردم، کشک) به انتخاب طبقات مرقومه در دارالخلافه تهران تشکیل و تنظیم شود که در مهام امور دولتی و مملکتی و مصالح عامه مشاوره و مداقه لازمه را به عمل آورده به هیأت وزرای دولت‌خواه ما در اصلاحاتی که برای سعادت و خوشبختی ایران خواهد شد اعانت و کمک لازم را بنماید و در کمال امنیت و اطمینان عقاید خود را در خیر دولت و ملت و مصالح عامه و احتیاجات قاطبه اهالی مملکت به توسط شخص اول دولت به عرض برساند که به صحه همایونی موشح (بدون امضای همایونی تمامی تصمیمات هیچ است و پوچ) و به موقع اجرا گذارده شود. بدیهی است که به موجب این دستخط مبارک (شاه خود مبارک است) نظام‌نامه و ترتیبات این مجلس و اسباب و لوازم تشکیل آن را موافق تصویب و امضای منتخبین از این تاریخ معین و مهیا خواهد نمود که به صحه ملوکانه رسیده و بعون‌ا… تعالی مجلس شورای ملی مرقوم که نگهبان عدل است افتتاح و به اصلاحات لازمه امور مملکت و اجرای قوانین شرع مقدس شروع نماید و نیز مقرر می‌داریم که سواد دستخط مبارک را اعلان و منتشر نمایند تا قاطبه اهالی از نیات حسنه ما (ما شاهیم، خودمان می‌دانیم که نیت‌مان حسنه است) که تماماً راجع به ترقی دولت و ملت ایران است (ما شاه هستیم و ترقی دولت و ملت ایران را خودمان تشخیص می‌دهیم)

کماینبغی مطلع و مرفه‌الحال (! !) مشغول دعاگویی دوام این دولت و این مجلس بی‌زوال باشند. ( خلق خدا، دعاگوی ما و مجلس‌مان باشند تا اموراتشان بگذرد).

قصر صاحبقرانیه به تاریخ چهاردهم جمادی‌الثانیه ۱۳۲۴ هجری در سال یازدهم سلطنت ما

      زیاده عرضی نیست، اما از قدیم گفتند، خشت اول چون نهد معمار کج، تا ثریا می‌رود دیوار کج، حال مرتب در گوش خلق نجوا کنید که آن پدر و پسر، آن نواده حی‌حاضر، آن شاه شاهان، نمی‌دانم آن در ینگه دنیا نشسته ! ولی یک بار نگفتید که ایشان همگی با دست فرمان همین فرمان مشروطه دموکراسی را ترجمه می‌کنند و کف با کفایت و ظل‌ا… و اراده شاهانه و رعایا و امضای همایونی کار دست ایشان داد نه آن چهار تا حرف قلمبه و چند تا خشت و آجر و پل و جاده و کت و کلاه !

بگذریم که تاریخ خود استاد است و اگر لازم باشد صد بار یک درس را برای دانش‌آموز بازیگوش، تکرار می‌کند!

                                                                                     هوشنگ خان

*بخشی از تک مضراب‌ها برگرفته از متن آقای دکتر محمد فاضلی است.