خواب‌آلودگی از مهم‌ترین عوامل تصادف است

خواب‌آلودگی از مهم‌ترین عوامل تصادف است بسیاری از ما خواب آلودگی در حین رانندگی را تجربه کرده‌ایم. حالا نتایج یک بررسی روی آمار تصادفات و حوادث جاده‌ای در ایران نشان می‌دهد بخش مهمی از این تصادفات بر اثر خواب آلودگی در ساعت صبحدم رخ داده است. بیش‌تر مردم وقتی کم خوابیده باشند می‌فهمند. اما کم […]

خواب‌آلودگی از مهم‌ترین عوامل تصادف است

بسیاری از ما خواب آلودگی در حین رانندگی را تجربه کرده‌ایم. حالا نتایج یک بررسی روی آمار تصادفات و حوادث جاده‌ای در ایران نشان می‌دهد بخش مهمی از این تصادفات بر اثر خواب آلودگی در ساعت صبحدم رخ داده است.

بیش‌تر مردم وقتی کم خوابیده باشند می‌فهمند. اما کم یعنی چقدر؟ یا جور دیگر بپرسیم: چقدر خواب کافی است؟ نتیجه تحقیقات نشان می‌دهد نیاز گروه‌های مختلف سنی به خواب با هم فرق می‌کند. با این حال برای افراد بزرگسال چیزی بین ۶ تا ۱۰ ساعت خواب در شبانه‌روز پیشنهاد می‌شود. حالا اگر شما کم بخوابید چه اتفاقی در بدنتان می‌افتد؟ یکی از مهم‌ترین عوارض بی‌خوابی، کاهش دید است. بر اثر بی‌خوابی اعصاب بینایی کارایی‌شان را از دست داده و به شکل مناسبی پیغام‌های بینایی را مخابره نمی‌کنند. از سوی دیگر واکنش بدن به هورمون‌های اعلام خطر و واکنش سریع بر اثر بی‌خوابی کم می‌شود. بنابراین به نظر می‌رسد، تنها خوابیدن در حین رانندگی باعث حادثه نمی‌شود، بلکه حتی کم خوبی و خواب آلودگی هم به اندازه‌ کافی شرایط افراد را در حین رانندگی خطرناک خواهد کرد.

به گزارش سیناپرس و به نقل از ایرنا، حوادث جاده‌ای در ایران آمار بالایی دارد و بیش‌تر این حوادث در نیمه دوم خواب شبانه (ساعت ۴ تا ۶) رخ می‌دهد که رانندگان خواب آلوده هستند؛ این درحالی است که به گفته متخصصان علوم اعصاب شناختی و روانپزشکان افراد باید بین ۶ تا ۸ ساعت خواب شبانه داشته باشند. براساس آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سالانه ۱۶ هزار مورد مرگ در اثر حوادث جاده‌ای در ایران رخ می‌دهد که همراه با آن ۲۰۰ هزار نفر نیز مصدوم می‌شوند و هزینه‌های سنگین مالی و روانی بر افراد، خانواده‌ها و نظام سلامت کشور تحمیل می‌کند. این درحالی است که با داشتن یک خواب کامل شبانه می‌توان از بروز بسیاری از این حوادث که عامل اصلی آن خواب آلودگی و اختلالات خواب رانندگان است، پیشگیری و به دنبال آن از صرف بسیاری از هزینه‌ها جلوگیری کرد.

محمد قدیری، روانپزشک در این خصوص می‌گوید: «با توجه به این‌که کشور ما بسیار حادثه‌خیز در سوانح رانندگی است، علل و عوامل بروز این حوادث بررسی شده و نتیجه این بررسی‌ها نشان می‌دهد که یکی از این عوامل بسیار مهم، بحث خواب آلودگی‌های روزانه رانندگان است».

او ادامه می‌دهد: «اختلالات خواب یکی از عوامل مهم ایجاد حوادث در تمام دنیا است مثلاً در حادثه چرنوبیل و انفجار اخیر در کارخانه مواد شیمیایی در هند عامل اصلی خواب آلودگی برخی عوامل مطرح شده است». قدیری اظهار کرد: «تحقیقات نشان می‌دهند که مدت طول خواب طی قرن اخیر حدود یک ساعت کاهش یافته است. از زمان صنعتی شدن جوامع، افراد کم‌تر می‌خوابند و مدت زمان خواب انسان‌ها نیز کم‌تر شده است». وی ادامه داد: «در گذشته یک تا دو ساعت بعد از تاریک شدن هوا افراد به خواب می‌رفتند و با روشن شدن هوا از خواب بیدار می‌شدند اما این نگرش در عصر حاضر تغییر یافته است». قدیری اظهار کرد: «بیش‌ترین سوانح در نیمه‌دوم خواب یعنی در ساعات بین ۴ تا ۷ رخ می‌دهد و این مسأله به این دلیل است که فرد خواب کامل نداشته و ساعاتی را که باید به خوابیدن اختصاص می‌داده، بیدار بوده است»

قدیری با تأکید بر این‌که باید در این زمینه آموزش‌های لازم ارایه شود، افزود: «باید آموزش داده شود که افراد برای حفظ سلامتی و هوشیاری خود به چند ساعت خواب نیاز دارند و چه ساعاتی را در طول شبانه روز باید بخوابند».

او به خواب میان روز اشاره کرد و گفت: «اگر افراد بتوانند بین ساعت ۱۴ تا ۱۶ نیم تا یک ساعت بخوابند، بازتوانی خوبی از لحاظ شناختی پیدا می‌کنند و هوشیاری بیش‌تری در ساعات باقی مانده روز خواهند داشت». قدیری اظهار کرد: «اختلالات خواب شبانه یکی از دلایل افت تحصیلی دانش آموزان نیز به شمار می‌رود؛ این مسأله باعث می‌شود دانش آموزان به دلیل کم خوابی، صبح‌‌ها با خواب‌آلودگی سرکلاس درس حاضر شوند و همین موضوع بر رشد تحصیلی آنها تأثیر می‌گذارد». وی توصیه کرد که افراد ساعات خواب خود را تغییر ندهند و الگوی ثابتی برای خواب داشته باشند؛ به عنوان مثال بین ساعات ۲۲ تا ۲۴ بخوابند و حدود ۶ تا ۸ ساعت خواب شبانه داشته باشند تا بتوانند از بازتوانی و هوشیاری خوبی در طول روز برخوردار باشند.

 

قدیری گفت: «در واقع هر فرد باید یک برنامه براساس ساعات روز، برای خواب و امور زندگی خود داشته باشد زیرا با رعایت این برنامه، مغز به این الگو عادت می‌کند و خود به خود در ساعت مشخصی به خواب رفته و بیدار می‌شود».