نابودی شاهوار و آثار زیانبار محیط‌زیستی

نابودی شاهوار و آثار زیانبار محیط‌زیستی کارشناسان می‌گویند تخریب قله شاهوار برای فعالیت معدنی، فاجعه‌ای تمام‌عیار را در پایین‌دست به دنبال دارد اما معدن‌کاران علی‌رغم همه مخالفت‌های مردم و مسؤولان به فعالیت خود ادامه می‌دهند. به گزارش مهر، شاهوار بلند‌ترین قله‌ البرز شرقی است، با اشکفت‌ها، چشمه‌ها و گونه‌های متنوع گیاهی و جانوری. شاهوار در […]

نابودی شاهوار و آثار زیانبار محیط‌زیستی

کارشناسان می‌گویند تخریب قله شاهوار برای فعالیت معدنی، فاجعه‌ای تمام‌عیار را در پایین‌دست به دنبال دارد اما معدن‌کاران علی‌رغم همه مخالفت‌های مردم و مسؤولان به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

به گزارش مهر، شاهوار بلند‌ترین قله‌ البرز شرقی است، با اشکفت‌ها، چشمه‌ها و گونه‌های متنوع گیاهی و جانوری. شاهوار در مرز استان سمنان و گلستان و در نزدیکی شاهرود بیش از ۴ هزار متر ارتفاع دارد و با این همه طی سال‌های اخیر هیچ‌گاه از دست مخربان طبیعت در آسایش نبوده است. بیل‌‌ها در ارتفاع بسیار بالا به جان کوه افتاده‌اند و کامیون‌ به کامیون سنگ بوکسیت را به پایین کوه می‌فرستند. کامیون‌هایی که دیر یا زود، افزون بر بوکسیت، سیلاب ویرانگر را برای روستاییان پایین‌دست به ارمغان می‌برند. براساس اظهارات مکرر مدیران محیط‌زیست استان سمنان، این فعالیت‌های مخرب فاقد مجوزهای لازم از محیط‌زیست است و معدن پیوست ارزیابی زیست‌محیطی ندارد. اگرچه این معدن بخشی از نیازهای کشور به ماده خام بوکسیت را تأمین می‌کند و در کارخانه مقصد اشتغالزایی هم به دنبال دارد ولی چندان دور نخواهد بود که آثار زیانبار محیط‌زیستی آن گریبان مردم شاهرود و بسطام را بگیرد، مردم را از بزرگ‌‌ترین کانون آب‌ساز منطقه محروم کند و خانه‌های آنان را در معرض سیلاب‌های ویرانگر بگذارد.

شاهوار مهم‌ترین منبع تولید آب استان است

عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع در این زمینه می‌گوید: شاهوار با ارتفاع بالای ۴ هزار متر مهم‌ترین منبع تولید آب در استانی است که به شدت از کمبود آب در رنج است. بنابراین اگر ملاحظات راهبردی استان را لحاظ کنیم، براساس همان ملاحظاتی که باعث شده گروهی به فکر انتقال آب از دریای کاسپین به سمت سمنان باشند، باید تا جایی که امکان دارد قدر چنین ارتفاعی که همیشه منبع آب و یخ است را بدانیم.

محمددرویش اضافه می‌کند: در واقع شاهوار عامل حفظ تعادل اقلیم در منطقه است. با توجه به گرادیان حرارتی که ایجاد می‌کند اگر شاهوار در شاهرود نبود، شاهرود هم یک چشم‌اندازی شبیه بیارجمند داشت یا یک شهر کاملاً کویری شبیه گرمسار بود اما این شاهوار است که سبب شده شاهرود یک چنین چشم‌انداز منحصر به فردی داشته باشد.

وی تأکید می‌کند: همچنین شاهوار به خاطر پوشش تنوع زیستی فوق‌العاده ارزشمندی که دارد و برخی از گونه‌های اندمیک [بوم‌زاد] ما که در همین کوه شاهوار هستند و همچنین فون جانوری ارزشمندی که دارد، می‌تواند در شمار جذابیت‌های گردشگری منطقه شرق استان سمنان و به خصوص شهرستان شاهرود باشد.

عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع تصریح کرد: به جای این‌که از این مزیت‌های بسیار ارزشمند شاهوار استفاده کنیم از پست‌‌ترین راه و کم اهمیت‌‌ترین راه که خام فروشی است، استفاده می‌کنیم.

درویش افزود: اتفاق بدتر این است که در ارتفاع ۳ هزار متر به بالا کوه را می‌تراشند و بعد نخاله‌ای که می‌تراشند را در رود-‌دره‌ها خالی می‌کنند. رود دره‌هایی که محل عبور جریان‌های سیلابی است و اگر خدای ناکرده بارندگی رخ بدهد یک فاجعه تمام عیار در پایین دست و روستاهایش اتفاق می‌افتد.

با وجود این مدیرکل محیط‌زیست استان سمنان در این زمینه تصریح کرده است: اخطار‌ها و تخلفات برداشت معدن بدون ملاحظات زیست‌محیطی را به سازمان صنایع و معادن منعکس و اعلام کردیم که این واحد دارای مشکلاتی است و پیگیر هستیم تا معضلات را رفع کنیم.

حیات وحش شاهوار سرگردان‌ شده است

شاهوار زیستگاه گونه‌های جانوری مهمی همچون خرس قهوه‌ای، کل و بز، گرگ، تشی، کبک دری و گراز و همچنین گونه‌های گیاهی مهمی چون زرشک، انواع گون، جارو علفی، زیره وحشی، نسترن وحشی، و اُرس بوده است که حالا همه اینها در خطر است. این منطقه یکی از زیستگاه‌های اصلی خرس قهوه‌ای به شمار می‌رفته که آثار به‌جای مانده نشان می‌دهد خرس احتمالاً دیگر از این محل رفته و تنها می‌توان قوچ و میش را در ارتفاعات و به وسیله دوربین شکاری دید.

مسؤولان استان با تخریب‌ شاهوار مخالف هستند

نکته جالب توجه آنجاست که اتفاقاً بسیاری از مسؤولانی که در خیلی از مناطق کشور به چنین وقایعی توجه نشان نمی‌دهند یا به بهانه حمایت از توسعه و اشتغال از تخریب حمایت می‌کنند در شاهرود به این موضوع واکنش نشان داده و اعلام مخالفت کرده‌اند.

استاندار سمنان با تأکید بر این‌که معدن بوکسیت شاهوار شاهرود باید مراقب مقررات برداشت از معادن باشد، گفت: با صدور مجوزهای بهره‌برداری از معدن باید منابع طبیعی و محیط‌زیست و دستگاه‌های دیگر بر فعالیت‌های معدن نظارت کافی را داشته باشند. وی افزود: معدن بزرگ‌‌ترین منبع سرمایه‌گذاری کشور محسوب می‌شود اما این امر با محیط‌زیست در تقابل است که باید فعالیت‌های معدنی به نحوی صورت گیرد که شاهد کم‌ترین آسیب به عرصه‌های طبیعی باشیم.

فرماندار شاهرود هم با اعلام این‌که معدن بوکسیت شاهوار به یکی از دغدغه‌های مردم تبدیل‌ شده است، گفت: برداشت معدن باید براساس اولویت‌های زیست‌محیطی انجام شود.