استان کرمان؛ ایستاده در خشکسالی و غبار

استان کرمان؛ ایستاده در خشکسالی و غبار خشکسالی‌های دهه‌های گذشته و برداشت بی‌رویه آب از منابع سطحی و زیرزمینی در کنار ۴٫۷ میلیون هکتار زمین بیابانی که زیر تأثیر فرسایش جریان‌های بادی قرار دارد، کرمان را به استانی ایستاده در غبار تبدیل کرده است. به گزارش ایرنا، در حالی پدیده خشکسالی سال‌ها مناطق مختلف کشور […]

استان کرمان؛ ایستاده در خشکسالی و غبار

خشکسالی‌های دهه‌های گذشته و برداشت بی‌رویه آب از منابع سطحی و زیرزمینی در کنار ۴٫۷ میلیون هکتار زمین بیابانی که زیر تأثیر فرسایش جریان‌های بادی قرار دارد، کرمان را به استانی ایستاده در غبار تبدیل کرده است.

به گزارش ایرنا، در حالی پدیده خشکسالی سال‌ها مناطق مختلف کشور از جمله استان کویری کرمان را تهدید می‌کند برخی نقاط این استان مانند شرق کرمان بیش از سایر مناطق درگیر معضل توفان شن، حرکت شن‌های روان و بروز پدیده ریزگرد‌ها و البته تهدید «زیست» است.

خشکسالی‌های چند ساله اخیر و از بین رفتن پوشش گیاهی موجب تشدید بروز پدیده ریزگرد‌ها در شرق استان کرمان به‌خصوص شهرستان ریگان شده چنانچه ریزگرد‌ها و توفان شن ۱۶ روستای ریگان را خالی از سکنه و ۵۰ روستای دیگر این شهرستان را در محاصره شن‌های روان قرارداده است.

خشکسالی‌های پیاپی و از بین رفتن پوشش گیاهی با وجود توفان شدید و بادهای موسمی و ۱۲۰ روزه در شرق کرمان موجب حرکت شن‌های روان و بروز پدیده ریزگرد‌ها در شهرستان‌های ریگان، فهرج و نرماشیر به عنوان کانون بحران فرسایش بادی استان شده است.

پر واضح است که منشأ ریزگرد‌ها در ریگان بیابان‌های اطراف این شهرستان است و مسؤولان برای رفع این معضل تاکنون اقدامات زیادی در زمینه مهار ریزگرد‌ها از جمله مالچ پاشی، کاشت نهال و ایجاد بادشکن انجام داده‌اند که به دلیل افزایش کانون‌های بحرانی در ریگان و البته شرق استان کرمان ناکافی است.

بروز توفان شن در شهرستان‌های شرقی و به تبع آن سایر شهرستان‌ها از جمله کرمان افزون بر تهدید سلامت جامعه انسانی موجب وارد آمدن خسارت به زیرساخت‌های شهری و کشاورزی نیز می‌شود.

این سخن مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان که ۴٫۷ میلیون هکتار معادل ۷۲ درصد از اراضی بیابانی این استان زیر تأثیر فرسایش بادی قرار دارد نکته‌ای قابل تأمل است.

مهدی‌رجبی‌زاده افزود: ۳۲ میلیون هکتار از زمین‌های کشور و ۶٫۵ میلیون هکتار از زمین‌های استان کرمان بیابانی است.

وی اظهار داشت: ۲۰ درصد بیابان‌های کشور در کرمان واقع است و ۷۲ درصد از عرصه‌های بیابانی استان زیر تأثیر فرسایش بادی قرار دارد.

وی با تأکید بر این‌که مناطق تحت تأثیر فرسایش بادی در استان خوزستان ۷۰۰ هزار هکتار است، تصریح کرد: استان کرمان بیش‌ترین مناطق تحت تأثیر فرسایش بادی را دارد اما بخش عمده‌ای از گرد و غبار چند روز اخیر کرمان و برخی شهرستان‌های این استان از کویر مرکزی و بخش دیگری از استان‌های سمنان و اصفهان بوده که موجب فعال شدن کانون‌های گرد و غبار در شرق استان کرمان نیز شده است.

این مسؤول ادامه‌داد: میانگین بارندگی براساس متوسط درازمدت در استان کرمان ۱۲۵ میلی‌متر است در حالی که این مقدار در کشور ۲۴۰ میلی متر است لذا کرمان نصف میانگین بارندگی کشور را دارد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان گفت: بهره‌برداری از منابع آبی، منابع طبیعی و غیره در اقلیم‌های خشک و فراخشک باید سازگار با اقلیم و به گونه‌ای باشد که تعادل زیست‌محیطی حفظ شود.

وی با اشاره به تخریب‌های زیست‌محیطی و برداشت‌های بی‌رویه از منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی طی ۴۰ سال گذشته گفت: تعادل بهره‌برداری از منابع در استان کرمان و کشور به هم خورده است.

وی با بیان این‌که بحران‌های تغییر اقلیم که جهان را در بر گرفته، کشور ایران و کرمان را نیز متأثر کرده است، ادامه‌داد: این مهم موجب شده برخی از پارامترهای اقلیمی تغییر کند و تأثیرش در محیط‌زیست آشکار شود.

رجبی‌زاده افزود: در استان کرمان با پدیده کمی بارش مواجه هستیم که نتیجه آن و تشدید بروز پدیده گرد و غبار است.

وی تأکیدکرد: در سال زراعی ۹۶ تا ۹۷ تاکنون ۳۸٫۵ میلیمتر بارندگی را در استان کرمان شاهد بوده‌ایم که این مقدار نسبت به سال زراعی قبل که میانگین بارندگی ۱۳۳ میلیمتر بوده ۷۱ درصد کاهش داشته است.

رجبی‌زاده تصریح‌کرد: کاهش بارندگی، رویش و زادآوری گیاهان مرتعی را کاهش می‌دهد در نتیجه خاک از نظر غنای پوشش ضعیف و عاری از پوشش گیاهی می‌شود لذا با وزش باد، گرد و غبار در هوا مشاهده می‌شود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان اظهارداشت: حدود ۳۰ درصد پدیده گرد و غبار در استان کرمان و سایر نقاط کشور ناشی از تخریب‌های بشری و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آبی است و حدود ۷۰ درصد این مقدار ناشی از پدیده‌های اقلیمی است.

رجبی‌زاده معتقد است با شرایط کمبود بارش‌ها در کرمان در آینده تعداد روزهای غبارآلود بیش از مقدار کنونی خواهد بود.