وضعیت فوق ‌بحرانی زباله در مازندران و گیلان

وضعیت فوق ‌بحرانی زباله در مازندران و گیلان دبیر ستاد توسعه انرژی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با تأکید بر این‌که مازندران و گیلان از لحاظ میزان زباله و پسماند در وضعیت «فوق بحرانی» قرار دارند، گفت: زباله‌سوز‌ها در انتهای زنجیره امحا قرار دارند و لازم است فناوری‌های مورد نیاز برای زنجیره مدیریت پسماند […]

وضعیت فوق ‌بحرانی زباله در مازندران و گیلان

دبیر ستاد توسعه انرژی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با تأکید بر این‌که مازندران و گیلان از لحاظ میزان زباله و پسماند در وضعیت «فوق بحرانی» قرار دارند، گفت: زباله‌سوز‌ها در انتهای زنجیره امحا قرار دارند و لازم است فناوری‌های مورد نیاز برای زنجیره مدیریت پسماند به‌کار گرفته شود تا میزان باقی‌مانده زباله کم‌تر شود.

به گزارش ایسنا، دکتر وطنخواه، دبیر ستاد توسعه انرژی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ایران را کشوری غنی به لحاظ انرژی‌های تجدیدناپذیر شامل نفت و گاز و تجدیدپذیر چون خورشید و باد توصیف کرد، ولی با ابراز تأسف از این‌که وضعیت فعلی توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر تناسبی با منابع موجود در کشور ندارد، مهم‌ترین دلیل این امر را عدم اراده جدی در ادوار مختلف برای توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر دانست؛ چراکه ایران کشوری مبتنی بر نفت و گاز بوده و در آن اقتصاد رایگان انرژی حاکم است و انرژی‌های تجدیدپذیر در سایه این منابع در حال توسعه هستند.

وی با بیان این‌که منابع تجدیدپذیر انرژی رایگان نیستند و باید بر آن قیمت تعیین کرد، یادآور شد که در این صورت هرگز تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر نمی‌تواند رقابت جدی با اقتصاد رایگان نفت و گاز داشته باشد.

زباله‌سوز‌ها و چالشی که همچنان مانده

وطنخواه، موضوع زیست توده و مدیریت زباله و پسماند را از مسایل کلیدی دانست و اظهارکرد: زباله یک موضوع میان‌رشته‌ای و فرادستگاهی است و مدیریت پسماند یک چرخه و زنجیره است که از «تولید» و «جمع‌آوری زباله» آغاز می‌شود و تا «جدایش»، «پردازش» و «تبدیل آنها به مواد با ارزش افزوده بالا» مانند کمپوست و در انتهای این زنجیره به امحای زباله‌های باقی‌مانده ختم می‌شود.

دبیر ستاد توسعه فناوری حوزه انرژی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با بیان این‌که در حوزه امحای زباله حلقه‌های مفقوده داریم، گفت: در همه کشورهای دنیا مدیریت و بازیافت پسماند یک مسؤولیت اجتماعی دولت‌‌ها است، ضمن آن‌که هدف از سوزاندن زباله نه تولید برق، بلکه تولید انرژی و حرارت است و تولید برق در اولویت‌های بعدی قرار دارد.

وطنخواه با بیان این‌که در بخش جداسازی در صورتی که با دقت انجام نشود، آلودگی‌های بسیار بیش‌تری نسبت به خود زباله‌ها در شهر توزیع می‌شود، گفت: ما امروز تلاش می‌کنیم با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی طرح‌های مربوط به امحای زباله‌ها را اجرایی کنیم.

وی با بیان این‌که در کشور زیرساخت حرارتی برای تولید حرارت از زباله نداریم، یادآور شد: از این رو باید قیمت‌گذاری در برق تولیدی از زباله به گونه‌ای باشد که انگیزه ایجاد شود؛ ولی در حال حاضر با این مشکل مواجه هستیم که قیمت‌گذاری در برق تولیدی از حالت فرادستگاهی تبدیل به تصمیم‌گیری دستگاه‌های مختلف شده و به همین دلیل هر سازمانی با دید بخشی خود به مقوله قیمت‌گذاری نگاه می‌کند. این نگاه بخشی باید اصلاح و به دید ملی با مشارکت همه بازیگران تبدیل شود.

وطنخواه اضافه‌کرد: آمار شیوع بیماری‌های مختلف رابطه معناداری با میزان زباله‌ها دارد و نتایج تحقیقات نیز بیانگر همین مطلب است و این امر هشدار خطرناکی برای ما است که در این زمینه اقداماتی برای رفع این مشکل اتخاذ شود؛ ولی تاکنون به دلیل نبود اعتبارات، عدم سرمایه‌گذاری دولت و مشارکت بخش خصوصی و عدم قیمت‌گذاری مناسب این طرح‌ها اجرایی نشده است.

هزینه‌های امحای زباله

وی به بیان هزینه‌های امحای پسماند اشاره کرد و گفت: با توجه به این‌که برای این منظور می‌توان از فناوری‌های مختلفی استفاده کرد، عدد و ارقام متفاوت است؛ چراکه سطح فناوری و کیفیت آن در هزینه نهایی تأثیرگذار است ولی به‌طور کلی در واحدهای امحای پسماند به‌ویژه زباله‌سوز‌ها باید به موضوع کنترل آلاینده‌ها نیز توجه شود. امحای پسماند‌ها هزینه کمی ندارند، ولی با توجه به تشکیل دفتر طراحی تبدیل پسماند و با تکیه بر توان دانش فنی داخل و توانمندی ساخت و تعمیر تجهیزات، می‌توان میزان اعتبارات مورد نیاز در این حوزه را تعدیل و امحای زباله را در کشور «امکان‌پذیر» کرد.

به گفته وی، بخش عمده‌ای از فناوری امحا، قابل ارایه از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این زمینه است و باقی تجهیزات را نیز با کنسرسیوم‌هایی که تشکیل شده است، می‌توان تأمین کرد.