مجلس گرم کن سرطان‌زا

مجلس گرم کن سرطان‌زا قلیان کشیدن برای جوانان و خانواده‌ها از یک سرگرمی و تفریح موقتی به پای ثابت مهمانی‌ها تبدیل شده است. چنانچه گویی بدون قلیان دورهمی‌ها و گذراندن اوقات فراغت حس و حال خوشی ندارد. به گزارش ایرنا، مصرف قلیان برای بسیاری از جوانان دیگر از قالب تفننی و تفریحی خارج شده و […]

مجلس گرم کن سرطان‌زا

قلیان کشیدن برای جوانان و خانواده‌ها از یک سرگرمی و تفریح موقتی به پای ثابت مهمانی‌ها تبدیل شده است. چنانچه گویی بدون قلیان دورهمی‌ها و گذراندن اوقات فراغت حس و حال خوشی ندارد.

به گزارش ایرنا، مصرف قلیان برای بسیاری از جوانان دیگر از قالب تفننی و تفریحی خارج شده و به شکلی اعتیادآور مصرف می‌شود. برای عده‌ای مصرف قلیان تنها به یک بار مهمانی، طبیعت‌گردی یا سفره‌خانه‌گردی محدود نمی‌شود بلکه همچون وعده‌های غذایی و انجام امور روزمره، به یکی از ضروریات زندگی تبدیل شده و حتی روزانه بیش از یک بار باید مصرف شود.

آمار‌ها در زمینه مصرف بالای دخانیات در کشور به ویژه شیوع مصرف قلیان میان جوانان و حتی دختران و زنان گویای حرکت این معضل به سوی بحران است. اصغر سلیمی، نماینده مجلس در تازه‌‌ترین اظهارات خود نسبت به مصرف دخانیات در کشور به ویژه قلیان ابراز نگرانی و عنوان کرده است؛ ایرانیان روزانه ۳۰ میلیارد تومان دود می‌کنند و مصرف سیگار و قلیان در جامعه روز به روز در حال افزایش است. متأسفانه سن مصرف دخانیات در کشور به ۱۱ سال رسیده و از سویی گرایش زنان و نوجوانان به سمت دخانیات افزایش یافته و قبح استعمال سیگار و دخانیات در میان زنان ریخته شده است.

بنا بر آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حدود ۸ میلیون نفر در ایران سیگار می‌کشند. هر سال نیم میلیون نفر به خاطر مصرف دخانیات بستری می‌شوند و ۵۰ هزار نفر فوت می‌کنند. مصرف سیگار بین دختران در ۵ سال گذشته دو برابر شده است. اگر از جنبه‌های فرهنگیِ قلیان‌کشی که دود هوا می‌شود بگذریم، از آسیب‌های جسمی و روحی مصرف دخانیات و تحمیل هزینه‌های درمانی آن به نظام بهداشت و سلامت نمی‌توان گذشت.

قلیان، گرگی در لباس میش

بسیاری از مصرف‌کنندگان قلیان با این توجیه که بی‌ضرر بوده و اعتیادآور نیست، آن را مصرف می‌کنند حال آن‌که بار‌ها بر ضرر چند ۱۰ برابری قلیان در مقایسه با سیگار تأکید شده است. به گفته کارشناسان، خطرات قلیان اگر بیش‌تر از سیگار نباشد، کم‌تر نیست. هر وعده کامل مصرف قلیان برابر با مصرف یک تا ۱۰ پاکت سیگار است.

عامل اصلی شیوع مصرف قلیان در جامعه را می‌توان در باورهای نادرست نسبت به مصرف قلیان جست‌وجو کرد. استفاده‌کنندگان با این تصور که دود ناشی از قلیان از آب رد شده، مواد سمی آن از بین می‌رود و این‌که مصرف آن مانند موادمخدر اعتیادآور نیست، به مصرف قلیان گاهی تا چند بار در روز اقدام می‌کنند. در حالی که این باور نادرست به‌طور قوی از سوی پزشکان تکذیب می‌شود.

«اگر دود قلیان به ریه وارد نشود و از راه بینی و دهان خارج شود آسیبی نخواهد داشت»؛ این جمله نادرست دیگری است که از افراد قلیانی زیاد شنیده‌ایم. در حالی که به گفته پزشکان باور غلطی است چرا که دود از طریق مخاط دهان و حنجره جذب بدن شده است.

قلیانی‌ها باید بدانند که مواد سمی ناشی از توتون و تنباکوی قلیان نه تنها در اثر عبور از آب از بین نرفته بلکه به‌طور مستقیم بر حجم تنفسی بدن اثر گذاشته و اسانس موجود در تنباکو‌ها به دلیل قرار گرفتن در معرض حرارت زیاد، آسیب‌های جبران ناپذیری به بدن وارد می‌سازد.

ایرج خسرونیا، رییس انجمن پزشکان داخلی ایران در باره مضرات قلیان می‌گوید: به دلیل مرطوب بودن راه‌های هوایی و مجرای خروج دود، قلیان می‌تواند عامل مهمی جهت رشد میکروب و قارچ‌ها باشد. تحقیقات اخیر نشان داده‌‌اند که کشت مواد داخل لوله قلیان حاوی صد‌ها نوع قارچ و میکروب بوده که وارد دستگاه تنفس شده و ایجاد عفونت‌های مزمن می‌کند.

شاید مصرف قلیان در سال‌های نخست اثر سویی بر سلامتی افراد نداشته باشد اما با گذشت زمان انواع بیماری‌های قلبی عروقی، مشکلات تنفسی و ریوی، ناباروری و انواع سرطان دهان، دندان و گوارش به سراغ مصرف‌کننده خواهد آمد. میکروب و قارچ موجود در قلیان به لایه‌های مختلف ریه نفوذ کرده و فرد را به انواع بیماری‌های مزمن ریوی و در نهایت آسم مبتلا می‌سازد. اسانس افزوده شده به تنباکو که بازار داغی میان متقاضیان قلیان ایجاد کرده و هر روز با طعم‌های جدید وارد بازار می‌شود موجب تحریک دستگاه تنفس و بروز حساسیت و آلرژی در افراد می‌شود.

«چرا بعضی از کسانی که قلیان می‌‌کشند دچار این عوارض نمی‌شوند؟» این پرسش برای بسیاری از مصرف‌کنندگان قلیان پیش می‌آید. پاسخ آن نیز روشن است چرا که عوارض ناشی از مصرف قلیان دیر ظهور می‌کند. سموم داخل توتون و تنباکو حالتی تجمعی پیدا می‌کنند و وقتی سطح آن از حد معینی بالاتر رفت، باعث بروز اختلال در شیوه تنفس و فرد زمانی از مشکل خود آگاه می‌شود که دیگر دیر شده و راهی جز ادامه زندگی با بیماری خود نخواهد داشت.

زنان؛ مشتریان پروپاقرص قلیان

مصرف قلیان میان برخی گروه‌ها و جوانان به گونه‌ای فراگیر شده که اگر نباشد، به اصطلاح خوش نمی‌گذرد. در سال‌های اخیر نیز قبح مصرف قلیان میان زنان و دختران از بین رفته و رفع نگاه‌های فرهنگی به این موضوع، پای زنان را نیز به بساط قلیانی‌ها باز کرده است. غافل از این‌که زنان قلیانی باید با پوست شفاف و جوان و همچنین چهره زیبا خداحافظی و به پیری زودرس، تیرگی زیر چشم و لب‌ها و زردی دندان‌ها سلام کنند. به گفته کارشناسان، نیکوتین سیگار یا قلیان در خانم‌‌ها جذب بیش‌تری دارد.

ناباروری، اختلال در جذب کلسیم، یائسگی زودرس، کاهش وزن، تخریب هورمون‌‌های جنسی و تسریع پوکی استخوان دیگر ره‌آوردهای قلیان برای زنان مصرف‌کننده قلیان خواهد بود. زنانی که گمان می‌برند با مصرف قلیان آسیبی به خود نخواهند زد باید به این نکته آگاه باشند که حتی قرار گرفتن در معرض دود قلیان نیز آسیب‌های مصرف را خواهد داشت.

بر پایه تحقیقات صورت گرفته، زنانی که در دوره بارداری خود، مصرف‌کننده قلیان بوده یا در معرض دود قلیان اطرافیان قرار گرفته‌‌اند، وزن نوزادشان هنگام تولد کم‌تر از حد طبیعی بوده و خطر ابتلا به بیماری‌های ریوی در این نوزادان بیش‌تر است. بنابراین، ورود زنان به جرگه قلیان‌کش‌ها به هر بهانه‌ای که هست؛ تفریح، گذراندن اوقات فراغت یا پیروی از مدگرایی، زنان را به سوی مشکلات جسمی سوق خواهد داد.

چه کسی مسؤول است؟

شاید نخستین عامل گرایش جوانان ایرانی و حتی جمع‌های خانوادگی به قلیان نگاه نادرست بی‌ضرر بودن قلیان و مصرف آزاد است. مصرف آزادانه یا محدودسازی قلیان در قهوه خانه‌ها یکی از موارد مورد مناقشه در سال‌های اخیر بوده است به‌طوری که اختلاف نظر‌ها در برهه‌ای از زمان باعث طرح ممنوعیت استعمال قلیان در قهوه‌خانه‌ها و ممنوعیت مصرف برای زنان شد. اما در اقدامات بعدی ممنوعیت از سر مصرف قلیان برداشته شد.

طرح استفساریه خروج قهوه‌‌خانه‌ها از فهرست اماکن عمومی که مقامات وزارت بهداشت، درمان و آموزش در مخالفت آشکار با آن برآمده‌اند، این امکان را به قهوه خانه داده که اماکن خصوصی تلقی شوند. بنابراین کارشناسان بهداشت محیط نیز حق ورود به آنجا را نخواهند داشت. معاون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی معتقد است: با توجه به این‌که مصرف مواد دخانی در اماکن عمومی ممنوع است، این استفساریه مطرح شده تا به این ترتیب صورت مسأله پاک شود.

از رشد قارچ‌گونه سفره‌خانه‌های سنتی در شهر‌ها و مناطق مختلف نیز نباید غافل شد. سفره‌خانه‌هایی که برای جلب مشتری با اجرای موسیقی زنده سنتی از خانواده‌ها پذیرایی می‌کنند، نقش مؤثری در برگزاری دورهمی‌های خانوادگی همراه با مصرف قلیان دارند. به‌طور عموم نیز قیمت و کیفیت غذاهای سرو شده در سفره‌خانه‌ها نسبت به سایر رستوران‌ها پایین است. بنابراین هر چه بیش‌تر در جلب مشتری تلاش می‌کنند.