خارج از ایران زباله‌ها چگونه دفن می‌شوند؟

خارج از ایران زباله‌ها چگونه دفن می‌شوند؟ هم‌اکنون پسماند‌ها براساس قانون مدیریت پسماند به ۵ گروه عادی، صنعتی، پزشکی، کشاورزی و پسماندهای ویژه تقسیم‌بندی می‌شوند. به گزارش سیناپرس، طبق برخی اعلام برخی از منابع، علاوه بر زباله‌های عادی و شهری روزانه در کشورمان ۴۰۰ تن زباله بیمارستانی، ۸۰ تن ویژه بیمارستانی، بیش از ۹۰ هزار […]

خارج از ایران زباله‌ها چگونه دفن می‌شوند؟

هم‌اکنون پسماند‌ها براساس قانون مدیریت پسماند به ۵ گروه عادی، صنعتی، پزشکی، کشاورزی و پسماندهای ویژه تقسیم‌بندی می‌شوند.

به گزارش سیناپرس، طبق برخی اعلام برخی از منابع، علاوه بر زباله‌های عادی و شهری روزانه در کشورمان ۴۰۰ تن زباله بیمارستانی، ۸۰ تن ویژه بیمارستانی، بیش از ۹۰ هزار تن صنعتی و ۳۸۰ تن پسماند لجن اسیدی و خاک رنگ بر در کشور تولید می‌شود.

هر چند پسماند‌ها و شیرابه‌های این پسماند‌ها اثرهای زیست‌محیطی و بهداشتی فراوانی به بار می‌آورند اما می‌توانند با سودآوری فراوان و ایجاد اشتغالزایی نیز همراه باشند و نقش مهمی در اقتصاد کلان ایفا کنند.

به‌طوری که اکنون کشورهای پیشرفته با اجرای مدیریت هوشمند پسماند و آگاهی‌رسانی به مردم، از راه تفکیک مناسب در خانه‌ها، از زباله به عنوان فرصتی برای کسب درآمد استفاده می‌کنند.

زباله؛ تهدید یا فرصت؟

این روز‌ها در بسیاری از کشورهای جهان نه تنها زباله تهدیدی برای انسان‌ها محسوب نمی‌شود بلکه با مدیریت مؤثر به آن «طلای کثیف» نیز اطلاق می‌شود و علاوه بر بازیافت و استفاده منطقی از آن، در بخش‌های مختلف، حتی از این زباله‌ها برق نیز تولید می‌شود. مثلاً نیروگاه زباله‌سوز کپنهاگ، هزاران تن زباله‌های غیربازیافتی را به حرارت و برق تبدیل می‌کند. همچنین کشور سوئد یکی از موفق‌‌ترین کشورهای جهان در زمینه بازیافت زباله است. در سال ۱۹۷۵ تنها ۳۸درصد زباله‌های خانگی این کشور بازیافت می‌شدند اما اکنون این میزان به ۹۹درصد افزایش یافته است؛ در حقیقت شاهد یک انقلاب بزرگ در چرخه بازیافت پسماند در سوئد هستیم.

محمدعلی‌عبدلی، استاد دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران در این خصوص گفت: ما اگر مدیریت درستی نسبت به هر یک از این پسماندهای ناخواسته و خطرناک محیط‌زیست و سلامت داشته باشیم، می‌توانیم این تهدید‌ها را تبدیل به فرصت کنیم. اهمیت این بحث و چگونگی مدیریت پسماند باعث شد سیستم‌های مدیریت پسماند در اواخر دهه ۱۹۴۰ و پس از آن بازیافت مواد و انرژی از دهه ۱۹۷۰ در کشورهای صنعتی شروع شود و در دهه ۱۹۹۰ نیز مسأله کاهش از مبدأ در رأس برنامه‌های این کشور‌ها قرار بگیرد و به مرور زمان نیز این موضوع پیشرفت کند.

معاون پژوهشی پیشین دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران افزود: امروز پسماند‌ها به عنوان یک فرصت (نه تهدید) دیده شده و دفن بهداشتی پسماند‌ها به صورت پیشرفته در کشور‌ها اعمال می‌شود. هم‌اکنون برخی از کشور‌ها مانند سوئد، سوییس مشکل پسماندهای خودشان را حل کرده و تقریباً به مرحله بدون زباله «Waste Zero» رسیده‌اند حتی از کشورهایی مانند اتریش نیز واردکننده پسماند هستند.

ایجاد فرصت‌های شغلی با بازیافت صنعتی

بازیافت صنعتی متعلق به آینده است و مزایای اجتماعی و اقتصادی زیادی دارد. این صنعت می‌تواند فرصت‌های شغلی زیادی تولید کند و در عین حال به محافظت از محیط‌زیست و نیز عدم نابودی منابع کمک می‌کند. در عین حال برای آن‌که قادر به انجام کار بازیافت به صورت دستی باشید، نیازی به مدرک مهندسی نیست و فقط لازم است که برای این کار آموزش مناسب را دیده باشید. مثلاً در بازیافت لپ‌تاپ، باید احتیاط زیادی در باب مانیتور به خرج داد چون در مانیتور چراغ‌های پشتی وجود دارند که نباید بشکنند و به جیوه آلوده شوند. اما وسایل الکترونیک دیگر مثل کیبورد، مودم و پرینتر را می‌توان به خوبی جدا کرد. معمولاً شرکت‌های مختلفی بخش‌های مختلف زباله‌های الکترونیک را به منظور بازیافت تحویل می‌گیرند. روندی که در این راستا برای بازیابی فلزات ارزشمند دنبال می‌شود، از قبل توسط تیم مهندسی پیش‌بینی و طراحی شده است. حتی مثلاً در اروپا، بازیابی فلزهای ارزشمند در صفحات ال‌سی‌دی به شکل خودکار انجام می‌شود و دائماً تکنولوژی‌های پیشرفته جدیدی برای استفاده در روند بازیافت طراحی می‌شود. در ادامه مدیریت پسماند در چند کشور پیشرفته جهان مورد مقایسه قرار می‌گیرند.

مدیریت پسماند در آمریکا

به گزارش بنیاد مطالعه و تحقیقات محیطزیست آمریکا، ۶۳٫۵ درصد از زباله‌های جامد در آمریکا مدفون می‌شود و تنها ۵٫۳ درصد از آنها از طریق خاکسترسازی از بین می‌رود. البته از مجموع زباله‌های جامدی که در این کشور جمع‌آوری می‌شود تنها ۲۵٫۷ درصد از آنها قابل بازیافت است و در مراحل مختلف تولید از آنها استفاده می‌شود. هزینه مدیریت پسماند در آمریکا بین ۱۵ دلار تا ۶۰ دلار به ازای هر تن در مناطق مختلف است و دلیل این گستره وسیع قیمتی هم تفاوت در کیفیت خدمات‌رسانی است. هزینه پایین مدیریت پسماند در آمریکا سبب شده است تا در سال‌های گذشته تعداد زیادی شرکت در این بخش فعال شوند. این مسأله نشان می‌دهد که آمریکا از یک تهدید که ایجاد زباله تبعات منفی آن روی محیط‌‌زیست است توانسته فرصتی ایجاد کند و درآمد کلانی هم کسب کند.

مدیریت پسماند در اسپانیا

نکته اساسی در این کشور محدود بودن زمین است. از همین رو برنامه‌ریزی یکپارچه‌ای در مجلس این کشور برای حصول به سرزمین «بدون پسماند» و «بدون دفن» آغاز شده است. این بدان معنی است که تولید زائدات در مبدأ تحت کنترل در آمده و تولید‌کنندگان در تشریک مساعی با شهرداری‌ها، بحث کاهش زائدات را نیز مورد توجه قرار داده‌اند. اسپانیا با یکپارچه‌سازی استراتژی‌های خود توانسته است میزان بازیافت پسماند‌ها را از رقم ۴۰ درصد در سال ۲۰۰۰ به ۴۹ درصد در سال ۲۰۰۵ برساند و روند افزایش تولید پسماند‌ها را نیز تا حدودی متوقف کند.

مدیریت پسماند در آلمان

آلمان‌‌ها خود را قهرمان محیط‌زیست جهان می‌دانند. البته شکی نیست که این بحث برای آنها بسیار مهم است. جداسازی زباله‌های خانگی امری بسیار مهم برای مردم آلمان است.

در هر آپارتمان معمولاً ۵ سطل برای ۵ نوع زباله وجود دارد که با رنگ‌های جداگانه مشخص شده‌اند. زرد برای بسته بندی‌‌ها (مانند کارتون‌های قدیمی شیر)، آبی برای کاغذ و مقوای نازک، سطل‌های ویژه شیشه در ۳ قسمت شیشه‌های روشن، قهوه‌ای و سبز و یک سطل برای موادغذایی و گیاهی و سرانجام یک سطل سیاه برای سایر زباله‌ها که مناسب برای افرادی هم هست که حوصله جداسازی زباله‌ها را ندارند. از لحاظ تئوری و قانونی همه آلمانی‌‌ها ملزم به رساندن زباله‌های خاص مانند باطری و مواد شیمیایی به مراکز بازیافت هستند و اگر کسی این کار را نکند مرتکب جرمی اداری شده که البته در عمل به ندرت در این مورد پیگیرد قانونی رخ می‌دهد. براساس نظرسنجی‌‌ها حدود ۹۰درصد آلمانی‌‌ها با علاقه شخصی به جداسازی زباله‌ها می‌پردازند.

مدیریت پسماند در سوئیس

سوئیس تجهیزات بازیافت زباله خود را به درستی مورد تمجید قرار می‌دهد. شیشه و کاغذ نمونه‌ای از زباله‌هایی هستند که به‌طور متوسط در سوئیس دور انداخته نمی‌شوند. در اکثر سوپرمارکت‌‌ها سطل‌های مجزایی برای بطری‌هایی با شیشه سبز و قهوه‌ای وجود دارد. هر شهر این کشور به‌طور ماهانه به جمع‌آوری رایگان زباله‌های کاغذی می‌پردازد که تنها شامل روزنامه‌های قدیمی نمی‌شود و اکثر مردم همه اشیای ساخته شد از مقوای نازک یا کاغذ را از پاکت غلات تا قبض‌های تلفن قدیمی را مورد بازیافت قرار می‌دهند.

در مورد زباله‌های سبز هر دو هفته یک بار همه‌ گیاهان و روییدنی‌های مربوط به باغچه یا باغ که دیگر مورد استفاده نبوده بیرون گذاشته شده و جمع‌آوری می‌شود.

آلومینیم و حلبی به مخازن محلی منتقل شده باطری‌ها به سوپرمارکت‌‌ها بازگردانده می‌شوند و روغن‌های قدیمی یا سایر مواد شیمیایی در نقاط ویژه‌ای نگهداری می‌شود.

بطری‌های پلاستیکی رایج‌‌ترین محفظه نوشیدنی‌‌ها در سوئیس هستند که ۸۰ درصد آنها بازیافت می‌شوند که بسیار بیش‌تر از میانگین اروپا با ۲۰ تا ۴۰ درصد است.

اما حفظ محیط‌زیست تنها عامل ایجاد چرخه بازیافت در سوئیس نیست و برای این کار انگیزه مالی زیادی نیز وجود دارد. بازیافت رایگان است اما در اکثر نقاط سوئیس دور انداختن زباله هزینه دارد و هر کیسه زباله‌ دارای برچسبی است که هر برچسب دست‌کم یک یورو هزینه دارد.

مدیریت پسماند در ژاپن

کشور ژاپن یکی از بر‌ترین کشورهایی است که در حوزه بازیافت زباله‌ها قوی عمل می‌کند. کشوری که سال‌هاست با فرهنگسازی برای شهروندانش موفق به ایجاد یک روند مستمر بهداشت در سطح کلان شده است. برخی از مهم‌ترین اصولی که سیستم تفکیک زباله در ژاپن را ارتقا داده‌اند، به فرهنگسازی مرتبط هستند.

کشور ژاپن، ظرفیت مناسبی برای استفاده از روش دفن زباله ندارد. در واقع وضعیت خاک و بافت زمین این کشور به شکلی است که نمی‌توان روی دفن زباله حسابی باز کرد. در نتیجه یکی از متداول‌‌ترین روش‌ها برای کاهش حجم زباله‌ها در ژاپن تبدیل زباله‌های غیرقابل بازیافت به خاکستر است. در سراسر شهرهای مهم ژاپن سطل‌هایی مخصوص قرار دارد که ویژه انواع زباله‌های تجدیدناپذیر مثل پلاستیک هستند اما زباله‌ها برای ورود به این سطل‌ها قوانینی را پشت سر می‌گذارند.

یکی از مهم‌ترین بخش‌های پیش از ورود پلاستیک‌ها به سطل‌های مکانیزه خاکستری، جمع‌آوری انواع پلاستیک و مواد غیرقابل تفکیک است. بسیاری از شهروندان ژاپنی به شکل داوطلبانه اقدام به جمع‌آوری مواد پلاستیکی از سطح شهر‌ها می‌کنند. اما برخی از افراد هم هستند که در حوزه جمع‌آوری پلاستیک‌ها و انواع شیشه و مواد غیرقابل تجدید فعالیت می‌کنند. این افراد با جمع‌آوری انواع زباله‌های قابل بازیافت (اعم از ظروف، بسته‌بندی‌ها و… .) نقشی مهم در گردش چرخه بازیافت ژاپن ایفا می‌کنند.

مقام‌های دولتی ژاپن بر حسب وزن، حجم و اندازه زباله‌های تجدیدپذیر، مبالغی را پرداخت می‌کنند. نکته جالب این‌که تمامی هزینه‌های خرید مواد پلاستیکی و شیشه‌ها از صندوق مالیات شهروندان کسر می‌شود. در واقع شهروندان با پرداخت مالیات به عضوی مؤثر از سیستم بازیافت کشور تبدیل می‌شوند.