ایران مقابله با پدیده گرد و غبار را جهانی کرد

ایران مقابله با پدیده گرد و غبار را جهانی کرد رییس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: شکل‌گیری و تصویب قطعنامه‌های مختلف بین‌المللی در خصوص مقابله با پدیده گرد و غبار در سطح جهانی با ابتکار عمل و پیشگامی ایران، سبب جلب توجه بین‌المللی و آغاز اقدامات در این حوزه شد. به […]

ایران مقابله با پدیده گرد و غبار را جهانی کرد

رییس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: شکل‌گیری و تصویب قطعنامه‌های مختلف بین‌المللی در خصوص مقابله با پدیده گرد و غبار در سطح جهانی با ابتکار عمل و پیشگامی ایران، سبب جلب توجه بین‌المللی و آغاز اقدامات در این حوزه شد.

به گزارش ایرنا، مجید شفیع‌پور افزود: سازمان حفاظت محیط‌زیست همواره با دریافت آخرین مسیرهای برخواست، حرکت، انتقال و فرونشست توفان‌های گرد و غبار، علاوه بر اقدام از طریق تمام مراکز و مجموعه‌های استانی و منطقه‌ای در مقیاس ملی، در سطح بین‌المللی نیز با انعکاس این اطلاعات به وزارت امور خارجه، اقدام‌های لازم از مجاری دیپلماتیک را پیگیری می‌کند.

رییس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست اشاره‌ای هم به توفان‌های گرد و غبار اخیر در کشور داشت و اظهارکرد: با توجه به پتانسیل شکل‌گیری توفان‌های گرد و غبار برخواسته از کشورهای منطقه به ویژه کانون‌های انتشار گرد و غبار در کشورهای عراق، عربستان، سوریه و اردن که استان‌های غربی و جنوب غربی ایران را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد و حتی در مواردی پایتخت را نیز متأثر می‌کند، ردیابی‌ها و تصاویر ماهواره‌ای ثبت‌شده به منظور ایجاد همگرایی عملی میان کشورهای منطقه به دفتر محیط‌زیست بین‌المللی و توسعه پایدار وزارت امور خارجه انعکاس داده شد.

وی با تأکید بر این‌که اقدامات صورت گرفته در خصوص مقابله با پدیده گرد و غبار در سطح ملی و بین‌المللی نتیجه تلاش و همکاری وزارت امور خارجه و سازمان حفاظت محیط‌زیست است، تصریح‌کرد: پیگیری‌ها و تلاش‌های صورت گرفته منجر به صدور قطعنامه‌هایی در مجامع بین‌المللی شد که علاوه بر تشدید اهتمام کشورهای درگیر برای مقابله با رشد فزاینده کانون‌های این پدیده، موضوع به سازمان‌های مالی و نهادهای مشابه، همچنین نهاد تخصصی موضوع مقابله با بیابان‌زایی جهت انجام اقدامات مؤثر انعکاس یافت.

*** چالش جهانی گرد و غبار

شفیع‌پور ضمن یادآوری این موضوع که چالش توفان‌های گرد و غبار امروز چالشی ملی، منطقه‌ای یا قاره‌ای نیست، خاطرنشان‌کرد: بخش وسیعی از دنیا امروزه با چالش این توفان‌ها و اثرات منفی آن مواجه شده است.

وی ادامه داد: اینگونه رخداد‌ها به عنوان معضلاتی چندبعدی شناخته می‌شوند که اثرات سوء آن بر حوزه‌های مختلف همچون بهداشت و سلامت عمومی، تخریب خاک حاصلخیز و تهدید امنیت غذایی، کاهش منابع آب‌های تجدیدپذیر قابل استفاده، آشکار شده و خسارت‌های زیست‌محیطی و اقتصادی آن به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل خلل برانگیز در زندگی جاری جوامع بزرگ جهان اعم از توسعه‌یافته و در حال توسعه در حال رشد و نمو است.

رییس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست افزود: در حال حاضر منطقه غرب آسیا و برخی کشورهای خاور دور همچون چین، کره‌جنوبی و ژاپن، استرالیا و زلاندنو در اقیانوسیه، بالغ بر ۱۵ کشور در شمال و مرکز آفریقا از اثرات سوء این چالش جهانی رنج می‌برند.

*** تأثیرپذیری اروپا از توفان‌های گرد و غباری در آسیا

وی گفت: بار‌ها تأکید شده است که چالش‌ها و مسایل محیط‌زیست موضوع فرامرزی است و این موضوع در خصوص چالش گرد و غبار به خوبی آشکار شده است به گونه‌ای که به‌طور نمونه امروز شاهد تأثیرگذاری کانون‌های انتشار گرد و غبار ایالات متحده بر کانادا یا تداوم انتقال این توفان‌ها از آفریقا تا آمریکای لاتین و حتی در پاره‌ای اوقات، تأثیرپذیری غرب و شمال غرب اروپا از توفان‌های گرد و غباری برخواسته از منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا هستیم.

شفیع‌پور خاطرنشان‌کرد: در حال حاضر گرد و غبار یکی از بحران‌ها و معضلات مهم زیست‌محیطی در دنیا محسوب می‌شود و همین امر منجر به پیشنهاد ایران برای تصویب قطعنامه‌های بین‌المللی در این زمینه و جلب همکاری کشورهای عضو مجامع جهانی برای مقابله با پدیده گرد و غبار شد.

رییس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست با یادآوری این موضوع که نخستین قطعنامه جهانی مقابله با گرد و غبار، قطعنامه مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد در آذرماه سال ۹۴ بود، تأکیدکرد: براساس این قطعنامه دبیرکل سازمان ملل مکلف به پیگیری برای ارایه گزارشی جامع در خصوص کانون‌های تولید و انتشار گرد و غبار در سطح جهان، نحوه گردش و چرخش این توفان‌ها در اتمسفر و خسارت‌های ناشی از آن‌ها به مجمع عمومی سازمان ملل متحد شد.

وی گنجاندن موضوع گرد و غبار در قطعنامه تالاب‌ها و مدیریت بلایای کنوانسیون رامسر در اوایل سال ۲۰۱۵ میلادی را یکی دیگر از نتایج تلاش‌های بین‌المللی ایران برای جلب نگاه جهانی به موضوع گرد و غبار برشمرد و گفت: بر این اساس، موضوع گرد و غبار به منظور کنترل و کاهش اثرات مخرب آن در برنامه مدیریتی اکوسیستم‌ها وارد شد.

*** الزام کشورهای آسیا و اقیانوسیه به تقلیل کانون‌های انتشار گرد و غبار

شفیع‌پور با اشاره به دو اقدام اخیر ایران در این زمینه گفت: طی دو اقدام گسترده و عمیقی که ماه گذشته محقق شد، موضوع توفان‌های گرد و غبار در قالب قطعنامه‌ای در تاریخ ۱۹ ماه مه حدود یک ماه پیش برای مقیاس منطقه‌ای آسیا و اقیانوسیه به تصویب رسید.

وی ادامه داد: بر این اساس، مقرر شد تمهیداتی برای شکل‌گیری برنامه‌های اقدام منطقه‌ای در منطقه‌های مختلف متأثر از این چالش فرامرزی بزرگ در آسیا و اقیانوسیه در نظر گرفته شود و کشورهای مختلف درگیر با این پدیده مکلف شوند موضوع را در دو سطح تبادل اطلاعات از منظر اطلاعات بلایای طبیعی که برخواستن اینگونه توفان‌ها در این طبقه از بلایا قرار می‌گیرد و از منظر امدادرسانی و تثبیت که به تقلیل کانون‌های انتشار گرد و غبار منتهی می‌شود، پیگیری کنند.

رییس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست افزود: پس از این قطعنامه که همزمان با برگزاری اجلاس اسکاپ در بانکوک اخذ شد، قطعنامه دیگری در دومین مجمع محیط‌زیست سازمان ملل متحد در روز ۷ خردادماه مصادف با ۲۷ ماه مه سال ۲۰۱۶ به تصویب رسید.

وی ادامه داد: در قطعنامه دوم، با توجه به این‌که برنامه محیط‌زیست ملل متحد (یونپ) مرجع اصلی صلاحیت‌دار برای سیاست‌گذاری و نظارت در خصوص مسایل محیط‌زیستی و تسهیل اجرای برنامه‌های زیست‌محیطی توسعه پایدار در گستره جهانی است و طرح چالش گرد و غبار در سطوح مختلف سیاست‌گذاری و اجرایی این برنامه باید مورد پیگیری و اقدام قرار گیرد، اقدامات ایران از این طریق پیگیری شد.

شفیع‌پور خاطرنشان‌کرد: در قطعنامه اخیر دومین مجمع محیط‌زیست سازمان ملل متحد، گسترش سطح همکاری‌ها به ویژه با تأکید بر تعیین تأمین‌کنندگان منابع مالی کشور‌ها برای انجام حرکت‌های منطقه‌ای مورد توجه قرار گرفت.

رییس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست بانک توسعه اسلامی، بانک توسعه آسیایی و سایر مجموعه‌های مشابه را از جمله تأمین‌کنندگان پاره‌ای از نیازهای مالی کشور‌ها در حرکت‌های منطقه‌ای مقابله با گرد و غبار دانست و خاطرنشان‌کرد: این قطعنامه مهم جهانی با اهتمام جدی هیأت اعزامی از سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت امور خارجه ایران در روز هفتم خردادماه سال جاری در کنیا در قالب قطعنامه‌های مصوب دومین مجمع محیط‌زیست ملل متحد شکل گرفت.

وی قطعنامه مصوب دومین مجمع محیط‌زیست ملل متحد در زمینه گرد و غبار را از جمله مهم‌ترین تلاش‌های ایران در مقیاس بین‌المللی و منطقه‌ای برشمرد و اظهار‌کرد: این قطعنامه، پشتیبان حرکت‌های سازمان یافته تمامی کشورهایی است که به نحوی در انتشار و یا دریافت توفان‌های گرد و غبار و شن دخیل هستند و از جمله مزایای آن تدوین تکالیفی برای دبیرکل سازمان ملل متحد و مدیر اجرایی برنامه محیط‌زیست این سازمان ملل علاوه بر سایر نهادهای بین دولی همچون کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی و ساختارهای مترتب آن است.

شفیع‌پور ادامه داد: کاهش گستردگی و عمق توفان‌های گرد و غبار که در وهله نخست سلامتی شهروندان را هدف قرارداده و سپس معضلاتی در سطوح مختلف همچون سطوح اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایجاد کرده، از جمله اهداف این قطعنامه است.

 

وی گفت: اقدامات بین‌المللی سازمان حفاظت محیط‌زیست هم راستا با اقدامات و ایفای نقش این سازمان در سطح داخلی از طریق اطلاع‌رسانی به مراجع ملی بهداشتی و دیپلماتیک در کشور و تعیین مأموریت‌هایی برای دستگاه‌هایی مرتبط همچون وزارتخانه‌های کشور، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی از طریق سازمان جنگل‌ها و مراتع، امور خارجه، نفت و نیرو است و از این رو انتظار می‌رود به دنبال این تلاش‌های منسجم و برنامه‌ریزی شده، شاهد نتایج و اثرات مثبت تدریجی برای کاهش و رفع توفان‌های گرد و غبار در کشور باشیم.