خصوصی‌سازی سررشته رقابت‌پذیری در صنعت خودرو

گروه خودرو- با توجه به اینکه هفته گذشته، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مجدداً طرح بازگشت‌شده از شورای‌نگهبان برای واردات خودرو را تصویب کردند که چنان‌چه هر شخص حقیقی و حقوقی می‌تواند در ازای ارز حاصله از صادرات خودرو یا قطعات خودرو نسبت به واردات خودرو برای تنظیم بازار اقدام کند، فعالان صنعت خودرو و ‌قطعه‌سازی […]

گروه خودرو- با توجه به اینکه هفته گذشته، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مجدداً طرح بازگشت‌شده از شورای‌نگهبان برای واردات خودرو را تصویب کردند که چنان‌چه هر شخص حقیقی و حقوقی می‌تواند در ازای ارز حاصله از صادرات خودرو یا قطعات خودرو نسبت به واردات خودرو برای تنظیم بازار اقدام کند، فعالان صنعت خودرو و قطعه‌سازی در کلاب‌هاووس انجمن قطعه‌سازان تهران با عنوان «سرنوشت واردات خودرو» به بررسی مزایا و معایب این طرح پرداختند. برخی از فعالان قطعه‌سازی در این نشست معتقد هستند؛ واردات خودرو در قبال صادرات ایرادی ندارد و نفس عمل درست است. اما باید تمرکز کنیم که واردات خودرو چه میزان منافع ملی را در برخواهد گرفت. به گزارش مناقصه‌مزایده، محمدرضا نجفی‌منش؛ رئیس هیأت مدیره انجمن قطعه‌سازان استان تهران، با تأکید بر اینکه نگرانی از افزایش شدید نرخ ارز و ایجاد اختلاف طبقاتی میان خانواده‌ها، دو اشکال وارد آمده به واردات خودرو است، بیان داشت: پیشنهاد می‌کنیم که خودروساز و قطعه‌ساز خودشان مستقیم به واردات خودرو اقدام نکنند. وی افزود: به بیان دیگر، خودروساز و قطعه‌ساز مستقیم وارد مباحث واردات خودرو نشوند؛ چون مأموریت آن‌ها ساخت خودرو در داخل است، چرا که نمی‌توانند همزمان هم تولیدکننده هم وارد کننده باشند. نجفی‌منش؛ با اشاره به اینکه واردات خودرو چیزی حدود پنج برابر قیمت واقعی آن سود نصیب واردکننده می‌کند، اظهار داشت: پیشنهاد می‌کنیم تاجری که به دنبال واردات خودرو است، با خرید قطعه از قطعه‌ساز به‌ازای فروش آن خودرو وارد کند.

تصمیمات اقتصادی اتخاذ شده در کشور باید هدفمند و هوشمند باشد

امیرحسین جلالی؛ نائب رئیس انجمن قطعه‌سازان استان تهران، نیز در ادامه این گفت‌وگو، با تأکید بر اینکه تصمیمات اقتصادی اتخاذ شده در کشور باید هدفمند و هوشمند باشد، تصریح کرد: باید بدانیم واردات خودرو چه سودی برای ما دارد. اگر هدف از واردات تأمین خودرو برای افرادی که به دنبال رفاه بیشتر هستند، باشد یک مقوله است و اگر واردات خودرو با هدف ایجاد رقابت میان خودروسازان داخلی و افزایش کیفیت مدنظر است، بحث دیگری را شامل می‌شود. وی با اشاره به اینکه واردات خودرو در قبال صادرات ایرادی ندارد و نفس عمل درست است اما باید تمرکز کنیم که واردات خودرو چه قدر منافع ملی را در برخواهد گرفت، اظهارداشت: اگر قرار باشد واردات خودرو صورت گیرد باید به قطعه‌سازان و خودروسازان این اجازه را بدهند که ماشینآلات، تکنولوژی و مواداولیه مورد نیاز با همان ارزی حاصل از صادر، وارد کنند تا ذیل این اقدام کیفیت محصولات تولیدی خود را افزایش و قابلیت رقابت نیز داشته باشد. جلالی؛ با بیان اینکه واردات خودرو صنعت داخلی را در بلندمدت از بین خواهد برد، گفت: برای رقابت‌پذیر شدن، باید صنعت خودرو تا به امروز خصوصی می‌شد و نباید دولت در آن دخالت می‌کرد. از اینرو در گام اول باید این صنعت خصوصی شده و از ظرفیت‌های آن استفاده شود تا در کوتاه‌مدت صنعت خودرو مسیر خود را پیدا کند؛ در چنین شرایطی می‌توان در مدت سه سال به ظرفیت خوبی دست یافت.

متأسفانه تصمیمگیرندگان واردات خودرو چندان از شرایط حاکم باخبر نیستند

مرتضی شفیعی؛ نیز از مدیران با سابقه خودرویی، در این نشست با تأکید بر اینکه زمانی که مجوز واردات خودرو مطرح شد، فعالان صنعت مانده بودند که چه کسی و درباره چه موضوعی برای صنعت خودرو تصمیم می‌گیرد، گفت: متأسفانه تصمیم‌گیرندگان برای این موضوع چندان از شرایط حاکم باخبر نیستند. وی با طرح این سؤال که واردات خودرو کدام بخش از مشکلات ما را حل می‌کند، بیان داشت: حل مشکلات صنعت خودرو راحت است اما باید ببینیم قدرت خرید مردم تا چه حد است؛ فراموش نکنیم صنعت خودرو بدون حل مشکلات سیاست خارجی مشخص نمی‌تواند با دنیا مقایسه شود باید تمامی موارد را برای حل این معادله در نظر گرفت. وی خاطرنشان کرد: صنعت خودرو دارای توجیه اقتصادی است و باید به آن پرداخته شود و تمامی این موارد به مسائل اقتصادی و سیاسی باز می‌گردد و باید در این راستا به اقتصاد جهانی پیوست. شفیعی؛ گفت: اینکه در شرایط فعلی که تنگنای شدید ارزی داریم و در حوزه‌های بسیار ضروری‌تر در موضوعات بدیهی درمانده‌ایم چرا بحث واردات خودرو مطرح می‌شود موضوع جالبی است. همین که اصلاً وارد این بحث نشویم عاقلانه‌تر است.

واردات چه کمکی به بهبود کیفیت می‌کند؟

کیاداود اسفندیاری؛ تحلیلگر اقتصادی، نیز در ادامه این گفت‌وگو، اظهار داشت: اگر پیشنهاد آقای نجفی‌منش را مبنا قرار دهیم یک تاجری که علاقه به واردات خودرو دارد، می‌تواند قطعات تولیدشده را با قیمتی خیلی پایین‌تر در بازار بفروشد و این امر سبب می‌شود قطعه‌ساز بازارهای صادراتی‌‌اش را در منطقه از دست دهد؛ حتی احتمال دارد این قطعات به صورت قاچاق وارد ایران شود. وی تصریح کرد: هدف از واردات رفاه مصرف‌کننده و ایجاد فضای رقابتی برای بهبود کیفیت است. وقتی تنگنای ارزی داریم واردات خودرو می‌تواند باعث افزایش نرخ ارز و از دست رفتن رفاه بقیه مردم شود. از طرفی وقتی دنیا ما را تحریم کرده و اجازه فروش محصولی بدیهی مثل نفت را نمی‌دهد و در نقل‌وانتقال پول با مشکل مواجه هستیم، مگر صنعت خودروی ما می‌تواند در دنیا محصول بفروشد. از طرفی صنعت خودرو در چنگال سیاسی بازی و مدیریت نیمه دولتی گرفتار شده است و رقابت در این زمینه به بهبود وضعیت کمکی نمی‌کند. چون برای مدیر دولتی زیان کردن و باختن در جریان رقابتی اهمیتی ندارد. اگر نیت بهبود کیفیت است اول باید صنعت خودرو از دست دولت خلاص شود و سپس موانع داخلی حذف شود، آنگاه او را در رقابت با صنعت خودروی جهان ر‌ها کنیم. این کارشناس کسب‌وکار، افزود: از طرفی وقتی دنیا ما را تحریم کرده و قطعات خودرو به ما نمی‌فروشد آیا عاقلانه است که اندک ارزی را که در چنته داریم به همان‌ها بدهیم و محصول ساخته شده بخریم؟ وی در مورد خواست مردم برای استفاده از خودروهای باکیفیت، گفت: این خواسته به حقی است. اما عجیب است که در سایر بازار‌ها که آزادی عمل بیشتر بوده مردم کالای باکیفیت را انتخاب نکرده‌اند. مثلاً در بازار موتورسیکلت انواع محصولات ژاپنی و اروپایی در ایران در دسترس است اما اولویت مردم محصول عقب مانده، غیرایمن و پرمصرف چینی بوده است. یعنی خواسته مردم با رفتار آن‌ها در بازار تناقض وحشتناک دارد. اسفندیاری؛ گفت: مشکل اصلی مردم ایران در حال‌حاضر درآمد بسیار پایین و در حد ۱۰۰ دلار در ماه برای سرپرست خانوار است که آن‌ها را به سمت خرید خودروی بی‌کیفیت سوق می‌دهد. برای خودروساز یا قطعه‌ساز چه تفاوتی دارد پراید بیشتر تولید کند یا ماکسیما؟ هر چه مردم بیشتر بخرند تولید می‌شود.

ش