توان سایبری؛ سلاح نوین عصر اطلاعات

  محمدرضا عیوضی – نسخه خلاصه و غیرطبقه‌بندی شده گزارش وزارت دفاع آمریکا با موضوع توان نظامی ایران هفته گذشته منتشر شد. در این گزارش که به سفارش کنگره تهیه شده بود، پنتاگون عنوان کرده است که از زمان حصول توافق هسته‌ای میان ایران و گروه موسوم به ۱+۵، توان تهاجمی ایران در فضای سایبری به […]

 

محمدرضا عیوضی – نسخه خلاصه و غیرطبقه‌بندی شده گزارش وزارت دفاع آمریکا با موضوع توان نظامی ایران هفته گذشته منتشر شد.

در این گزارش که به سفارش کنگره تهیه شده بود، پنتاگون عنوان کرده است که از زمان حصول توافق هسته‌ای میان ایران و گروه موسوم به ۱+۵، توان تهاجمی ایران در فضای سایبری به تدریج تقویت شده است.

هرچند در نسخه خلاصه گزارش تنها یک خط به توان سایبری ایران اختصاص یافته، اما به نوشته پایگاه بلومبرگ، همین بخش جزیی، انعکاس‌دهنده مطلبی است که اخیراً در گزارش مؤسسه واشنگتن عنوان شده است. در گزارش این مؤسسه آمده بود که عملیات‌های سایبری ایران «از ابزاری با فن‌آوری پایین برای ضربه زدن به دشمنان، به ستونی از مفهوم امنیت ملی تبدیل شده است.»

اگر بورس سهام یک شهر بزرگ اقتصادی برای چند ساعت مختل شود، شرایط به چه ترتیب خواهد شد؟

اگر یک خرابکاری سایبری؛ پالایشگاه‌های نفت و گاز یک کشور را نابود کند، چه ضربه‌ای به زیرساخت اقتصادی آن کشور وارد خواهد شد؟

اگر حمله‌های سایبری موجب قطع جریان برق، مختل شدن خطوط حمل و نقل هوایی یا تداخل با حملات نظامی از طریق مخابره اطلاعات غلط به فرماندهان نظامی بشود، چه رخ خواهد داد؟

برای مثال حملات انجام شده به تحریک روسیه که در سال ۲۰۰۷، کشور استونی را هدف قرار داد -و سایت‌های دولتی، بزرگ‌‌ترین بانک استونی و روزنامه‌های متعدد را دربرگرفت- از نظر فنی چندان چشمگیر و تأثیرگذار نبودند. این حملات اقداماتی بودند که تنها مدت کمی اثر خود را حفظ کردند و بر تولید ناخالص استونی، تأثیر طولانی‌مدت بسیار کمی داشتند. هدف اصلی سیاسی بود نه نظامی، که باعث شد زنگ خطری در زمینه آسیب‌پذیری سایبری به صدا در آید. این امر به تأسیس «مرکز سایبری اکسلنس» توسط «ناتو» در تالین، پایتخت استونی، انجامید. به همین ترتیب حملات سایبری صرف نظر از پیچیدگی فنی که دارد، می‌تواند اهمیت بسیار زیادی داشته باشد.

جنگ سایبری گزینه جایگزین خوبی است که نهایت سلاح نامتقارن به حساب می‌آید. حملات می‌تواند از خارج از کشور انجام شود و ردگیری آن مشکل خواهد بود. حمله‌ای که در مارس ۲۰۱۳ علیه کره‌جنوبی انجام شد و موجب از کار افتادن دستگاه‌های خودپرداز بانکی و ۳ شبکه تلویزیونی شد؛ به کره‌شمالی نسبت داده می‌شود، لذا دلیلی وجود ندارد که تصور کنیم ارتش سایبری رو به رشد ایران از کره‌شمالی منزوی با تعداد قلیلی از دانش‌آموختگان فن‌آوری اطلاعات و دسترسی محدود به اینترنت، ضعیف‌تر باشد.

براساس ادعاهای گزارش‌های غربی، ایران پس از حمله سایبری ویروس استاکس‌نت که گفته می‌شد کار مشترک آمریکا و اسرائیل برای ضربه زدن به روند رو به رشد برنامه هسته‌ای ایران بود، فعالیت‌ها و قابلیت‌های سایبری خود را به حدی گسترش داده که در چند سال گذشته تبدیل به یکی از بازیگران اصلی جنگ سایبری جهانی شده است.

ایران باید در کنار قدرت موشکی، قدرت ایدئولوژیکی و تحقق اقتصاد مقاومتی به دنبال پایه‌گذاری قدرت اطلاعاتی باشد.

قدرت اطلاعاتی نقش‌هایی از قبیل قابلیت قدرت قاطع سایبری و بازدارندگی در برابر برتری دیگران به ویژه در حوزه نیمه‌ سخت، قابلیت توانمندسازی مؤلفه‌های قدرت درونی نظام و مقابله با نفوذ، قابلیت مقابله و خنثی‌سازی استراتژی ایران‌هراسی و به انزوا بردن کشور و همچنین باید قدرت اشراف اطلاعاتی و کنترل اَشکال مختلف توطئه‌های قدرت‌های استکباری را داشته باشد.

در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران در رده بر‌ترین قدرت‌های سایبری دنیاست اما فراموش نکنیم رشد علم فن‌آوری اطلاعات و حرکت رو به جلوی دیگر کشور‌ها غیرقابل انکار است که امیدواریم ایران همین رویه اهمیت‌دهی فزاینده در راستای توان سایبری خود را حفظ کند تا در معاملات نبردهای بین‌المللی، قدرت دفاعی و تهاجمی مجازی ایران بیش از پیش لحاظ شود.