دغدغه‌های پرداخت ۸۹ هزار میلیارد تومان به تأمین‌اجتماعی

تخصیص اعتبار ۶۶ هزار میلیارد تومانی برای پرداخت به تأمین‌اجتماعی در ۱۴۰۱، کم‌ترین توقع کارگران و بازنشستگان از مجلس یازدهم است؛ موضوع بعدی پرداخت ۸۹ هزار میلیارد تومان در سه ماه باقیمانده از سال‌جاری است که باید با کیفیت مناسب و قیمت‌گذاری مطلوب صورت پذیرد. به گزارش ایلنا، زمستان ۹۹، اخبار نسبتاً خوبی برای سازمان […]

تخصیص اعتبار ۶۶ هزار میلیارد تومانی برای پرداخت به تأمین‌اجتماعی در ۱۴۰۱، کم‌ترین توقع کارگران و بازنشستگان از مجلس یازدهم است؛ موضوع بعدی پرداخت ۸۹ هزار میلیارد تومان در سه ماه باقیمانده از سال‌جاری است که باید با کیفیت مناسب و قیمت‌گذاری مطلوب صورت پذیرد. به گزارش ایلنا، زمستان ۹۹، اخبار نسبتاً خوبی برای سازمان تأمین‌اجتماعی و بیمه‌شدگان آن به گوش رسید؛ بعد از کشمکش‌های فراوان، نمایندگان مجلس یازدهم در آخرین بررسی‌های لایحه بودجه ۱۴۰۰، بالاخره رضایت دادند که اعتبار ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی بند (و) تبصره دو لایحه، به نفع سازمان تأمین‌اجتماعی تفکیک شود و ۸۹ هزار میلیارد تومان از این اعتبار، به‌طور اختصاصی برای پرداخت بدهی‌های دولت به سازمان در نظر گرفته شود.

خبر خوبِ زمستانِ قبل!

تخصیص بودجه اختصاصی برای پرداخت بدهی انباشته دولت به تأمین‌اجتماعی، در شرایطی که حجم بدهی‌های دولت سر به فلک کشیده و به اعتقاد دلسوزان و کارشناسان، مرز ۴۰۰ هزار میلیارد تومان را پشت سر گذاشته، در زمان خود، یک خبر خوب و یک اتفاق مبارک تلقی می‌شد. سازمان مدت‌ها بود (بیش از دو سال) که آستانه‌ بحران منابع و مصارف را پشت سر گذاشته بود و ضریب پشتیبانی آن به زیر۵ سقوط کرده بود. به دنبال این سقوطِ ناخواسته، از یک طرف، کمیت و کیفیتِ خدمات ارائه شده به بیمه‌شدگان کاهش یافته بود و از سوی دیگر، سازمان به زمین و زمان بدهکار شده بود، از یک طرف، به وزارت بهداشت و مراکز درمانی دولتی و از سوی دیگر، به بانک رفاه به عنوان بانک عاملی که به سازمان تسهیلات و وام منتها با بهره بالا می‌دهد. این خبر خوب و خوش‌یمن، اما به نتایج خوب و قابل لمس نرسید؛ اکنون وارد نهمین ماه از سال شده‌ایم اما هنوز یک ریال از این اعتبار ۸۹ هزار میلیارد تومانی به حساب سازمان تأمین‌اجتماعی واریز نشده است؛ نه خبری از پرداخت نقدی هست (البته هیچ زمان دولت پول نقد به سازمان نداده، سال ۹۹ نیز دولت ۳۲ هزار میلیارد تومان از اعتبار ۵۰ هزار میلیاردیِ دیده شده در قانون بودجه را در قالب سهام شرکت‌ها به سازمان واگذار کرد) و نه خبری از واگذاری سهام شرکت‌ها شده است.

قطعی شدن پرداخت ۸۹ هزار میلیارد تومان

حالا در روزهای آغازین آذرماه، به ناگهان خبر رسیده که بعد از اُفت‌وخیزهای بسیار و کارشکنی‌های فراوان، با پرداخت ۸۹ هزار میلیارد تومانِ قانون بودجه موافقت شده است. از قرار، مشکلِ پرداخت طلب سازمان از طریق واگذاری سهام حل شده و سران سه قوا در جلسه‌ای این موضوع را تأیید کردهاند. در واقع، موضوع پرداخت دولت به سازمان، در جلسه‌ سران سه قوا مطرح شده و گویا با پیگیری و موافقت رئیس مجلس، به تصویب نهایی رسیده است. اکنون باید منتظر بمانیم در این سه ماه و اندی باقیمانده تا پایان سال، دولت به اندازه ۸۹ هزار میلیارد تومان، سهام شرکت‌ها یا دارایی‌های خود را به سازمان تأمین‌اجتماعی واگذار کند.

چالش‌‌ها و نگرانی‌ها

اما در این میان، چند سؤال، چالش و نگرانی وجود دارد؛ مهم‌تر از همه اینکه، چه سهامی قرار است در این مدت کم به سازمان واگذار شود؛ آیا این سهام، متعلق به شرکت‌ها و دارایی‌های پُرسود و سودآور دولت است یا مثل سال گذشته قرار است سهام چند شرکت مشکل‌دار، آکنده از بدهی و در آستانه‌ ورشکستگی، نصیب تأمین‌اجتماعی شود؛ و مسأله دوم و البته بسیار پراهمیت اینکه، حالا که با پرداخت ۸۹ هزار میلیارد تومان مندرج در قانون بودجه تا این اندازه مخالفت شده و این همه کار را به درازا کشانده‌اند، سهم تأمین‌اجتماعی در لایحه بودجه ۱۴۰۱ واقعاً قرار است چقدر باشد؟! آیا دولت در تدوین نسخه‌ اولیه لایحه، پرداخت بخش قابل‌ملاحظه‌ای از بدهی خود به سازمان را تقبل می‌کند، لااقل بدهی جاری خود را در طول سال می‌پردازد و آیا نمایندگان مجلس یازدهم، حاضرند به نفع تأمین‌اجتماعی، لایحه تقدیمی توسط دولت را بازنگری کنند و بودجه مناسب برای پرداخت بدهی‌های دولت در بودجه در نظر بگیرند؟!

لااقل ۶۶ هزار میلیارد تومان!

اما مسأله بعدی، سهم سازمان در لایحه بودجه ۱۴۰۱ است؛ در این لایحه چقدر قرار است برای پرداخت بدهی دولت به سازمان در نظر گرفته شود؛ دهقان‌کیا؛ در این رابطه می‌گوید: تا آنجا که در جریان هستیم، گویا هیچ سهمی برای تأمین‌اجتماعی در لایحه بودجه ۱۴۰۱ دیده نشده؛ ما انتظار داریم با توجه به آن ۲۶ قانون تحمیلیِ مجالس گذشته که بر دوش سازمان افتاده و سه میلیون و ۲۰۰ هزار مهمان ناخوانده که سر سفره سازمان نشانده‌اند، در بودجه سال بعد، پرداخت بدهی جاری دولت دیده شود؛ این مهمانان ناخوانده امسال ماهانه ۴۵۰۰ میلیارد تومان برای سازمان هزینه داشته‌اند؛ سهم بیمه کارفرمایی این گروه‌ها را باید دولت بپردازد اما نه سال قبل نه امسال، دولت این سهم را پرداخت نکرده؛ ما توقع نداریم دولت کل بدهی انباشته‌ خود را در سال بعد بپردازد اما لااقل بدهی جاری مربوط به این سه میلیون و ۲۰۰ هزار نفر که سال بعد با احتساب تورم، ماهی حدوداً ۵۵۰۰ میلیارد تومان هزینه برای سازمان خواهد داشت، پرداخت شود؛ این کم‌ترین انتظاری است که از دولت داریم. ۵۵۰۰ میلیارد را برای ۱۲ ماه سال پیش‌بینی و پرداخت کنند. تخصیص اعتبار ۶۶ هزار میلیارد تومانی برای پرداخت به تأمین‌اجتماعی در ۱۴۰۱، کم‌ترین توقع کارگران و بازنشستگان از مجلس یازدهم است؛ موضوع بعدی پرداخت ۸۹ هزار میلیارد تومان در سه ماه باقیمانده از سال‌جاری است که باید با کیفیت مناسب و قیمت‌گذاری مطلوب صورت پذیرد؛ و اما باید توجه کنیم که اگر این ۸۹ هزار میلیارد تومان در این سه ماه و آن ۶۶ هزار میلیارد تومان سال آینده، هر دو با کیفیت بالا پرداخت شود، بحران تأمین‌اجتماعی در همین نقطه فعلی متوقف شده و پیشرفت نخواهد کرد؛ اما با این پرداخت‌ها، هرگز بحران منابع و مصارف بهبود نمی‌یابد؛ بهبود بحران که شرط لازم برای بهبود معیشت بازنشستگان است، نیاز به پرداخت ۴۰۰ هزار میلیارد تومان پول نقد به خزانه سازمان دارد؛ برای حل ساختاری بحران، بدهی انباشته‌ تاریخی بایستی تسویه شود؛ اقدامی که نه این دولت و نه دولت‌های پیشین، هیچ کدام اراده‌ای برای انجام آن نداشته‌اند؛ سال‌هاست که سازمان گرفتار چالش است و دولتمردان مدام می‌گویند «نداریم، بودجه در بساط نداریم»!