احتکار در ایران‌خودرو، تأیید یا تکذیب؟

احتکار خودرو، جمله‌ای که خودروسازان به ویژه گروه صنعتی ایران‌خودرو در دولت پیشین قویاً تکذیب می‌کرد. اما در حال‌حاضر، لطف‌ا… سیاهکلی؛ عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، به تازگی گفته است؛ خودروسازان محصولاتی که تولید کردند را بیرون نمی‌دهند و به بهانه اینکه عرضه خودرو در بازار صرف نمی‌کند، حاضر نیستند این خودرو‌ها را به […]

احتکار خودرو، جمله‌ای که خودروسازان به ویژه گروه صنعتی ایران‌خودرو در دولت پیشین قویاً تکذیب می‌کرد. اما در حال‌حاضر، لطف‌ا… سیاهکلی؛ عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، به تازگی گفته است؛ خودروسازان محصولاتی که تولید کردند را بیرون نمی‌دهند و به بهانه اینکه عرضه خودرو در بازار صرف نمی‌کند، حاضر نیستند این خودرو‌ها را به بازار بیاورند. به گزارش بازار، محتوی این خبر، ادعای کسری قطعه توسط خودروسازان به ویژه ایران‌خودرو را درخصوص خودرو‌های ناقص توسط افکار عمومی و البته کارشناسان چندان قابل قبول نیست. هرچند که مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو پیشتر به نگارنده این مطلب گفته بود؛ اغلب محصولات به دلیل کسری تراشه‌های الکترونیک در پارکینگ این خودروساز رسوب کرده، اما ظاهراً ۱۵ میلیون تومان هزینه به قیمت تمام شده خودرو‌ها اضافه خواهد شد تا این تراشه‌ها به کشور و خط تولید برسد. در این گزارش نگاهی به رسوب خودرو‌ها یا احتکار احتمالی توسط ایران‌خودرو خواهیم پرداخت.

احتکار از ایران‌خودروی مازندران

شهریورماه سال گذشته، تصاویری از پارکینگ ایران‌خودروی مازندران منتشر شد که زمزمه احتکار توسط ایران‌خودرو در سایت مازندران را به همراه داشت. در این واحد حدود دو هزار دستگاه خودرو به دلیل کسر قطعات الکترونیکی و پیشرفته، سال گذشته دپو شده بود. با انتشار این خبر، سرپرست وقت وزارت صمت دستور پیگیری موضوع را برای تنویر افکار عمومی صادر کرد، سرپرست دفتر بازرسی، ارزیابی و پاسخگویی به شکایات وزارت صمت در بازدید مذکور دپو و احتکار خودرو توسط بزرگ‌ترین خودروساز کشور را منتفی اعلام کرد. این در حالی است که چندهزار دستگاه خودرو نیز به همین بهانه در ایران‌خودرو تهران دپو شده بود.

راهکار مقیمی برای افزایش قیمت خودرو‌ها چیست؟

فرشاد مقیمی؛ مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو، در همان زمان شائبه احتکار خودرو در پارکینگ‌های این خودروسازی را رد کرد. این در حالی بود که محافل خودرو خبر احتمالی احتکار خودرو توسط خودروسازان را برای اعمال فشار به دولت جهت افزایش قیمت محصول اعلام می‌کردند. برخی از کارشناسان در این محافل معتقد بودند که دولت دوازدهم نسبت به احتکار با بهانه کسر قطعه آگاه است، اما این شنیده‌ها از بدنه صنعت خودرو یا منتقدان آن نشان از عدم اعتماد و اطمینان افکار عمومی به خودروسازان بود. برای بیان این موضوع شاید بتوان عدم رضایت مشتریان نسبت به کیفیت خودروهای تولید داخل به ویژه محصولات ایران‌خودرو که همواره ستاره‌های رنگارنگ را به خود اختصاص می‌دهند، بیان کرد. این عدم رضایت اغلب توسط تعمیرکاران یا مالکان محصولات در فضای مجازی منتشر می‌شود.

احتکار خودرو قوت گرفت؟

هرچند که احتمال احتکار خودروهای ایران‌خودرو و سایپا توسط مسؤولان هر بار تکذیب و تأیید می‌شود، ظاهراً بهانه آن نیز متغیر است. در همین راستا، لطف‌ا… سیاهکلی؛ عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، به تازگی اعلام کرده که خودروسازان خودروهایی که تولید کردند را به بهانه اینکه در بازار صرف نمی‌کند، حاضر به عرضه نیستند. وی افزود: معامله بین خودروسازان و مردم یقیناً معامله یکطرفه و غلط است و در این موضوع غش وجود دارد، چرا که قیمت خودرو بالا و کیفیت آن پایین است. اشاره این نماینده مجلس، به کیفیت خودرو‌ها در قیاس با قیمت و عرضه آن را می‌توان نمونه بارز تصویر صحیح فعلی خودروسازان داخلی بیان کرد، تصویری که سوءمدیریت به بزرگ‌ترین خودروساز غرب آسیا شرایط مالی آن را آشفته‌تر از همیشه کرده است. با این تفاصیل باید انتظار و توقع از تحقیق و تفحص مجلس، سازمان بازرسی کل کشور و دولت نسبت به شفافیت این موضوع برای تنویر افکار عمومی را داشت. مسأله‌ای که خودرو را از یک کالای مصرفی به سمت کالا سرمایه‌ای هدایت کرده است. از آن سو شاهد هستیم که محصولات گروه صنعتی ایران‌خودرو تفاوت قیمتی بسیار فراوانی بین بهای کارخانه تا بازار دارد، این موضوع نشان از مدیریت غیرحرفه‌ای به این خودروسازی دارد.

تراشه ۱۵ میلیون تومانی

در شهریورماه سال‌جاری حدود ۷۰ هزار دستگاه خودرو ناقص در پارکینگ خودروسازی‌ها دپو شده بود، معاون بازاریابی و فروش گروه صنعتی ایران‌خودرو، بابک رحمانی؛ دلیل این موضوع را عدم تأمین تراشه‌های الکترونیکی در پی شیوع کرونا در دنیا بیان کرد. در آبان‌ماه سال‌جاری، فرشاد مقیمی؛ مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو، با احتمال قوت گرفتن آزادسازی تعیین قیمت خودروها، بیان کرد: قطعات الکترونیکی مورد نیاز برای کاهش کسری خودرو‌ها را از طریق واردات هوایی تأمین خواهیم کرد. تولیدکنندگان داخلی پیش‌بینی کردند، تأمین تراشه حدود ۱۵ میلیون تومان به قیمت تمام شده هر خودرو اضافه خواهد کرد. باتوجه به کمبود ریزتراشه‌های الکترونیکی در جهان و بحران خودروسازان ناشی از چالش تأمین این قطعه، تولیدکنندگان داخلی پیش‌بینی کردند، تأمین تراشه حدود ۱۵ میلیون تومان به قیمت تمام شده هر خودرو اضافه خواهد کرد. آمار خودروهای ناقص گروه صنعتی ایران‌خودرو از ۷۰ هزار دستگاه در شهریورماه به ۱۶ هزار و ۱۵۲ دستگاه براساس آخرین آمار منتشر شده رسیده است. این در حالی است که آمار خودروهای ناقص گروه صنعتی ایران‌خودرو از ۷۰ هزار دستگاه در شهریورماه به ۱۶ هزار و ۱۵۲ دستگاه براساس آخرین آمار منتشر شده رسیده است. البته این آمار متعلق به تولیدات هفت ماهه نخست سال‌جاری است. اگر این کاهش حجم خودروهای کف صحیح باشد، شاید احتمال احتکار خودرو توسط گروه صنعتی ایران‌خودرو یا حتی گروه خودروسازی سایپا را بتوان کمی بیشتر بررسی کرد. هرچند این سؤال از سوی گروه صنعتی ایران‌خودرو پاسخ داده نشده که چرا تا پیش از آبان‌ماه این خودروسازی نسبت به تأمین تراشه‌های الکترونیکی به شکل واردات هوایی اقدام نکرده است؟ باید این توقع را از وزیر صمت داشت که نسبت به تولید و عرضه خودروهای تولید داخل بیش‌ترین نظارت صورت گیرد. در نهایت اگر مدیریت فعلی توانایی هدایت این گروه خودروسازی را برای رهایی از مشکلات مالی و تولیدی ندارد، تغییر مدیریت واحدهای خودروسازی باید در دستور کار وزیر صمت قرار گیرد.