۹۷ درصد از مناقصات آبی تجهیزات پروژه ملی سیستان به پایان رسید

سایه پیمانکاران ایرانی برسر طرح انتقال آب ۲۲ هزار میلیارد ریالی

۹۷ درصد از مناقصات آبی تجهیزات پروژه ملی سیستان به پایان رسید

مجری طرح ملی انتقال آب دشت سیستان، از اتمام ۹۷ درصد از مناقصات مربوط به تأمین تجهیزات خبر داد و گفت: اولویت به‌کارگیری نیرو در این طرح ملی، نیروهای بومی متخصص است که تاکنون ۷۶ درصد این نیروهای جذب شده بومی بوده‌اند.

دشت سیستان بیش از ۲۰۰ هزار هکتار است که ۱۳۰ هزار هکتار آن به شکل پراکنده قابلیت کشت محصولات کشاورزی را دارد. در اجرای طرح انتقال آب دشت سیستان با لوله، ۴۶ هزار هکتار از اراضی دارای قابلیت کشاورزی تحت پوشش قرار می‌گیرد.

محمدجوادصالحی به ایرنا گفت: اعتبارات این بخش به دستور رهبر معظم انقلاب از منابع صندوق توسعه ملی تأمین و تخصیص می‌یابد.

وی با بیان این‌که به‌طور مستمر گزارش عملکرد این طرح مورد ارزیابی و نظارت قرار می‌گیرد، اظهار داشت: به دلیل اهمیت این طرح، هر ۱۵ روز ‌یک‌بار گزارش اقدامات انجام شده در آن به ریاست جمهوری، وزیر جهاد کشاورزی و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی ارایه می‌شود.

** اولویت جذب نیرو در منطقه نیروهای متخصص بومی

مجری طرح ملی انتقال آب دشت سیستان درباره چگونگی جذب نیرو در منطقه نیز گفت: در نیمه‌دوم سال ۱۳۹۳ بعد از فراخوان عمومی برای جذب نیرو در این طرح در منطقه سیستان، آزمونی برگزار کردیم که شامل فارغ‌التحصیلان رشته‌های عمران، آبیاری و زهکشی و کشاورزی بود.

وی اظهار داشت: از میان برگزیدگان آزمون کتبی و مصاحبه، یک‌هزار و ۶۰۹ نفر نیرو انتخاب شدند. از این تعداد، ۷۶ درصد نیروی بومی متخصص و عادی در طرح فعالیت دارند اما ۳۴ درصد افراد جذب شده دیگر در این طرح شامل نیروهای متخصص فنی و دارای سابقه کاری بالا هستند که به دلیل نبود این نیروی تخصصی در منطقه سیستان، مشاوران و پیمانکاران و مجریان طرح از سایر مناطق به‌کار گرفته‌اند.

صالحی با تأکید بر این‌که اولویت ما در این طرح ملی به‌کارگیری از نیروهای متخصص بومی است، گفت: حتی ماشین‌آلات سنگین و سبک و دیگر تجهیزات مورد نیاز از منطقه سیستان تأمین می‌شود تا به اقتصاد مردم منطقه کمک کند.

وی با بیان این‌که یک پروژه ملی با اعتبار ۷۰۰ میلیارد ریالی به پیمانکاران درجه یک نیاز دارد، افزود: در خوزستان بخشی از پیمانکاران درجه یک بومی بودند که جذب شدند اما در منطقه سیستان با کمبود نیروهای متخصص درجه یک مواجه بودیم.

** مجریان طرح حقوق از دولت می‌گیرند

مجری طرح ملی انتقال آب دشت سیستان درباره پرداخت حقوق مجریان طرح توسط پیمانکاران نیز گفت: به هیچ عنوان نیروهای مجری طرح و ناظران از پیمانکاران حقوق نمی‌گیرند؛ این موضوع برخلاف قانون است و مجریان طرح طبق قرارداد، حقوق خود را از دولت و وزارت جهاد کشاورزی دریافت می‌کنند و هیچ وابستگی مالی به پیمانکاران ندارند.

به گفته وی، نهایت حقوق برای متخصصان غیربومی بین ۴۰ تا ۶۰ میلیون ریال است.

صالحی افزود: به‌طور حتم به‌کارگیری نیروهای غیربومی صرفه اقتصادی ندارد و تمایلی به این کار نیست زیرا نیروهای غیربومی برای مشاوران و پیمانکاران هزینه بیش‌تری خواهند داشت.

** ۲۲هزار و ۶۸۰ میلیارد ریال اعتبار طرح

وی برآورد اعتبار طرح را ۲۲ هزار و ۶۸۰ میلیارد ریال عنوان کرد و گفت: تاکنون ۱۸ هزار میلیارد ریال قرارداد منعقد شده و قرار است به صورت مرحله‌ای به بهره‌برداری برسد؛ یعنی متناسب با تخصیص اعتبارات طرح آماده شود.

مجری طرح ملی انتقال آب دشت سیستان یادآور شد: در ابتدای طرح ۵۰۰ میلیون دلار به این طرح اختصاص یافت که از این میزان به دلیل تکمیل نشدن مطالعات ۴۰۰ میلیون دلار معادل ۱۷ میلیارد و ۷۵۰میلیون ریال پرداخت شد؛ با ورود مشاور و ارایه نقشه طرح مطالعاتی برآورد ما براساس فهرست بهای سال ۹۴، به ۲۲ هزار و ۶۸۰ میلیارد ریال رسید.

وی با بیان این که طرح ۲۰٫۷ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، گفت: این طرح از اواخر سال گذشته شروع شده و اکنون نسبت به برنامه زمان بندی عقب نیستیم.

** پایان طرح انتقال آب با لوله دشت سیستان در پایان سال ۹۷

صالحی افزود: مدت زمان اجرای این طرح ۳ سال است به‌طوری که در صورت تأمین منابع مالی مورد نیاز، این طرح تا پایان سال ۹۶ به پایان می‌رسد؛ با توجه به پروژه‌های عمرانی نمودار S (طرح‌ها با شیب ملایم شروع و در اواسط سرعت می‌گیرند) پایان سال ۹۷ طرح به بهره‌برداری می‌رسد.

وی محدودیت منابع آبی را یکی از مشکلات تولید محصولات کشاورزی در این منطقه برشمرد و گفت: این طرح در همه دشت کم‌آب سیستان از جمله شهرستان‌های زابل، زهک، هیرمند، نیمروز و هامون اجرایی می‌شود که بخشی از آن اواخر سال گذشته و بخشی مربوط به امسال است.

مجری طرح، با بیان این‌که بخش عمده جمعیت شهرنشین این منطقه متأثر از فعالیت‌های کشاورزی و دامپروری است اضافه کرد: تلاش داریم با اجرای طرح انتقال آب با لوله بتوانیم از میزان تبخیر و هدررفت آب در مزارع و باغات با کمک سیستم‌های نوین آبیاری (قطره‌ای، تیپ و زیرسطحی) جلوگیری کنیم تا بازدهی آبیاری به بالای ۸۰ درصد برسد.

** سهم حق‌آبه ایران از هیرمند سالیانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب

مجری طرح ملی انتقال آب دشت سیستان، سهم ایران از رودخانه هیرمند را سالیانه ۸۲۰ میلیارد مترمکعب اعلام کرد و گفت: این پروتکل مربوط به پیش از پیروی انقلاب اسلامی است که همچنان پابرجاست و از این میزان حجم ورودی آب ۱۵۰ میلیون مترمکعب آن صرف مصارف آشامیدنی و بقیه صرف بخش کشاورزی می‌شود.

وی اضافه کرد: در شرایط کنونی سیلاب‌های رودخانه هیرمند در برخی فصول سال بخشی از ۱۳۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی ما را تحت پوشش قرار می‌دهد.

صالحی ادامه داد: از میزان ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب تخصیصی رودخانه هیرمند به ایران ۴۰۰ میلیون مترکعب تخصیص یافته که در چهار چاه نیمه وارد و ذخیره‌سازی می‌شود.

وی افزود: چاه نیمه شماره یک مربوط برای بخش کشاورزی و چاه نیمه دوم برای بخش شرب اختصاص دارد و چاه نیمه چهارم پس از تکمیل، نقش پشتیبانی از دیگر چاه‌ها را برعهده دارد.

به گفته مجری طرح ملی انتقال آب دشت سیستان، چاه نیمه به این معناست که آب کم در سطح زیاد جمع‌آوری شود.

وی، مجموع ظرفیت چاه نیمه‌های دشت سیستان را یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب عنوان کرد و گفت: ۴۰۰ میلیون مترمکعبی آب تخصیصی تاکنون ۶۰ درصد چاه نیمه‌چهارم (۲۴۰ میلیون مترمکعب) و ۴۰ درصد چاه‌نیمه شماره یک را پرکرده است.

صالحی، مجموع لوله‌گذاری در این طرح را بیش از ۴هزار و ۵۰۰ کیلومتر برشمرد و افزود: در این روش ۳ نوع لوله‌گذاری همچون لوله فولادی با قطر دو متر، لوله فایبرگلاس (GRP) به قطر ۷۰۰ تا ۱۶۰۰ میلی‌متر و لوله پلی‌اتیلن برای انتقال آب به مزارع با قطر ۲۰۰ تا ۶۳۰ میلی‌متر کارگزاری می‌شود.

به گفته وی، تاکنون از ۲۷۵ کیلومتر لوله GRP فایبرگلاس خریداری شده، ۹۵ کیلومتر مربوط به تولید کارخانه جدید احداث دشت سیستان و قرارداد خرید یک هزار و ۳۵۴ کیلومتر لوله پلی‌اتیلن نیز بسته شده است.

** افزایش تولید تا ۳۰ برابر با اصلاح الگوی کشت

صالحی در ادامه، یکی از عمده مشکلات کمبود منابع آبی و نبود کشاورزی مناسب در دشت سیستان را ناشی از تبخیر بالای آب دانست و افزود: در تلاشیم با انتقال آب از لوله، علاوه بر جلوگیری از تبخیر و هدر رفت آب، بتوانیم با اصلاح الگوی کشت و توسعه کشت گلخانه‌ای شرایط را برای بهره‌وری آب و افزایش تولید بین ۲۰ تا ۳۰ برابری ساکنان منطقه ایجاد کنیم.

مجری طرح ملی انتقال آب دشت سیستان با بیان این‌که برای اجرای پروژه انتقال آب با لوله دشت سیستان ۲۱ پیمانکار نیاز است، افزود: تاکنون ۲۰ پیمانکار انتخاب و ۱۸ پیمانکار مشغول به‌کار شده‌اند و دو پیمانکار نیز در حال تجهیز کارگاه هستند که خرید لوله، الکتروپمپ و الکتروموتور برعهده مجری طرح است.

به گفته صالحی، این پروژه دارای ۱۶ ایستگاه پمپاژ با ظرفیت سه تا ۱۶ مترمکعب در ثانیه است؛ دو ایستگاه پمپاژ اصلی روی چاه نیمه‌ها و ۱۴ ایستگاه پمپاژ نیز ثانویه است. برای تأمین انرژی این ایستگاه‌ها ۴۵ مگاوات ساعت برق نیاز داریم.

وی اضافه کرد: ۹۷ درصد مناقصات تمام شده و ۳ درصد باقی‌مانده مربوط به تأمین کالا مانند لوله و دیگر تجهیزات است که متناسب با پیشرفت کار خریداری می‌شود.

مجری طرح ملی انتقال آب دشت سیستان ادامه داد: همچنین الگوی کشت مناسبی برای این طرح تعریف خواهد شد تا ۴۰ درصد گیاهان کم آب بر باغات را تشکیل دهند.

 

مجری طرح ملی انتقال آب دشت سیستان ادامه داد: کشت گلخانه‌ای زیتون و انگور یاقوتی نیز در دستور کار است؛ به‌طور نمونه مصرف آب انگور بین ۶ تا ۱۱ هزار مترمکعب است که در این بین، انگور یاقوتی به دلیل ورود نوبرانه در بازار در فصل اردیبهشت و کم‌آب‌بَر بودن، بیش از دیگر محصولات صرفه اقتصادی دارد.