تحریم‌های کوری که یک اقتصاد را زمین زدند

تحریم‌های کوری که یک اقتصاد را زمین زدند زمانی که آمریکا جان‌آنخل‌زابانه، یک مزرعه‌دار و صادرکننده موز در کشور آمریکای مرکزی بلیز را به دلیل ارتباط با یک سلطان مواد مخدر در لیست‌سیاه قرارداد، تأثیر این اقدام فراتر از طرد شدن یک بازرگان از سیستم مالی جهانی بود. به گزارش ایسنا، هدف از اقدام آمریکا […]

تحریم‌های کوری که یک اقتصاد را زمین زدند

زمانی که آمریکا جان‌آنخل‌زابانه، یک مزرعه‌دار و صادرکننده موز در کشور آمریکای مرکزی بلیز را به دلیل ارتباط با یک سلطان مواد مخدر در لیست‌سیاه قرارداد، تأثیر این اقدام فراتر از طرد شدن یک بازرگان از سیستم مالی جهانی بود.

به گزارش ایسنا، هدف از اقدام آمریکا تنها زابانه، همکاران و شرکت‌هایش بود، اما تحریم‌هایی که این شخص را هدف گرفته بودند از اکتبر گذشته ماه‌ها به صادرات موز بلیز لطمه زد و باعث از کار بیکار شدن هزاران نفر و کاهش منبع ارزآوری این کشور کوچک آمریکای مرکزی شد.

قرار گرفتن زابانه در لیست‌سیاه آمریکا نشان داد چگونه تحریم‌های آمریکایی که هدف آن‌‌ها متوقف کردن فعالیت‌هایی مانند قاچاق مواد مخدر و همچنین مقابله با تروریسم و نقض حقوق بشر است، می‌تواند برای مردم و صنایع کشورهایی که از نظر اقتصادی شکننده هستند، پیامد منفی داشته باشد.

تحریم‌های گسترده آمریکا علیه کشورها، انتقادهایی را برانگیخته؛ زیرا این تحریم‌ها بدون این‌که تأثیر چندانی بر اهداف اصلی داشته باشند، میلیون‌‌ها نفر را دچار فقر و محرومیت می‌کنند. اما مورد زابانه تحریم‌های هدفمند علیه اشخاص و شرکت‌ها که باعث آسیبهای بزرگ‌تری می‌شود را منعکس کرد.

محصول موز بلیز که یک‌پنجم از صادرات این کشور را تشکیل می‌دهد با موانع دیگری فراتر از تحریم‌ها روبه‌روست. خشکسالی‌‌‌ها و سیل به محصولات آسیب زده و احتمال دارد توفان ارل که ماه جاری این کشور کوچک را درخواهدنوردید، خسارت بیش‌تری وارد کند.

اما مقامات دولتی و مدیران صنعتی در بلیز می‌گویند تحریم شدن زابانه که هدف آن فشار بر تجارت مواد مخدر در آمریکای لاتین بوده، بر صادرات موز در اواخر سال ۲۰۱۵ و اوایل سال ۲۰۱۶ تأثیر مشهودی داشت و در رشد منفی چشمگیر اقتصادی مؤثر بود.

طبق گزارش مؤسسه آمار بلیز، کاهش ۴۲ درصدی صادرات موز در ۳ ماهه اول سال ۲۰۱۶ به دلیل تعطیلی مزارع زابانه و وقوع سیل، به کاهش دو درصدی تولید اقتصادی در مدت مذکور منجر شد.

سام‌ماتیاس، مدیرکل انجمن تولیدکنندگان موز بلیز در این باره می‌گوید: ما صادرکننده کوچکی هستیم بنابراین اقتصاد ما بسیار حساس بوده و کاهش اندک حجم سالانه صادرات موز تأثیر بزرگی خواهد داشت.

وزارت خزانه‌داری آمریکا زابانه را همدست مهم ال‌چاپو، رییس کارتل مواد مخدر مکزیکی سینولوآ معرفی کرده است اما زابانه در مصاحبه با رویترز هر گونه ارتباط با ال‌چاپو را تکذیب و عنوان کرد برای خارج کردن نامش از لیست‌سیاه، اسناد مربوط به چند دهه امور مالی خود را به وزارت خزانه‌داری آمریکا ارسال کرده است.

تحریم‌های هدفمند

محصول موز که در سراسر سال صادر می‌شود برای بلیز حیاتی به شمار می‌رود. این کشور با مساحتی برابر با ایالت نیوجرسی آمریکا، نرخ فقر ۴۰ درصدی دارد. تولید موز هزاران شغل برای مهاجران و ساکنان بلیز در منطقه کشاورزی جنوبی این کشور ایجاد کرده است.

آمریکا استفاده از تحریم‌های اقتصادی هدفمند را در سال‌های اخیر افزایش داده و مقامات آمریکایی این تحریم‌ها را جایگزینی برای گزینه‌های مرگبارتری مانند حملات هوایی یا تهاجم نظامی می‌بینند. به گفته کارشناسان و مقامات دولتی سابق آمریکا، تحریم‌های اقتصادی گزینه مورد ترجیح این کشور برای بایکوت کوبا، عراق و ایران بوده که اقتصاد و صادرات این کشور‌‌ها را با محدودیت‌هایی مواجه کرده است.

آدام‌اسمیت، مشاور ارشد سابق وزارت خزانه داری آمریکا در این باره به رویترز گفت: دولت آمریکا اشخاص، نهاد‌‌ها و شرکت‌های خطاکار را هدف قرار می‌دهد زیرا رویکرد جراحی‌وار به جای هدف قراردادن کل یک حوزه قضایی، عمل مؤثرتر و منصفانه‌تری است.

آمریکا به‌دنبال الحاق شبه‌جزیره کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴، تدابیر خاصی را علیه این کشور طراحی کرد و مبادلات بخش‌های انرژی، دفاعی و مالی روسیه را هدف گرفت و از تحریم‌های گسترده‌ای که به کل اقتصاد این کشور صدمه بزند اجتناب کرد اما حتی این تحریم‌های هدفمند هم بر سطح سرمایه‌گذاری خارجی در اقتصاد روسیه تأثیر منفی بزرگی داشتند.

به گفته اسمیت، بسیاری از تحریم‌ها ممکن است به آسیبهای ناخواست‌های منجر شوند اما در اقداماتی که برای مقابله با قاچاق مواد مخدر انجام می‌گیرند نسبتاً متداول هستند، زیرا سردسته گروه‌های موادمخدر معمولاً با شرکت‌های مشروع در ارتباط بوده و همکاری دارند.

مزارع غیرقابل استفاده

تحریم زابانه در سال ۲۰۱۲ به مدت ۳ سال اول تأثیر چندانی نداشت زیرا وی که اکنون ۶۱ سال سن دارد به سرعت از کسب و کارش که زمانی یکی از بزرگ‌ترین مزارع موز در بلیز بود، کناره‌گیری کرد. به گفته خوزه‌آلپوچه، مدیرعامل وزارت کشاورزی و شیلات بلیز، مدت کوتاهی پس از این‌که وزارت خزانه‌داری آمریکا زابانه، شرکتش مایان‌کینگ و شماری از سایر شرکت‌ها و افراد را در لیست‌سیاه قرارداد، مقامات خزانه‌داری و بلیز ایده انتقال مزارع به یک شرکت دیگر را مورد بررسی قراردادند.

هدف مقامات این بود که دریابند چگونه صنعت موز را حفظ کنند. مقامات خزانه‌داری در یک مکالمه تلفنی با مقامات بلیز در سال ۲۰۱۲ این مطلب را روشن کردند که تعیین راهکار مؤثر و قابل قبول، ارتباطی به دولت آمریکا ندارد و بر عهده شرکت‌های خصوصی است.

طبق گزارش مؤسسه آمار بلیز، ارزش صادرات موز در اکتبر سال ۲۰۱۵ به میزان یک میلیون دلار یا ۲۰ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال پیش کاهش یافت. این کاهش به تعطیلی مزارع زابانه نسبت داده شد.

 

مزارع زابانه با شیوع آفت موز اکنون خفته و پر از علف‌های هرز شده‌اند در حالی‌که سابق بر این حدود ۹۰۰ نفر در این مزارع کار می‌کردند اما اکنون بلااستفاده مانده‌اند.