جویشگر بومی؛ نیاز ملی

محمد رضا عیوضی-با وجود موتور جستجو‌های مطرح بین‌المللی چرا بر ایجاد و راه‌اندازی جویشگرهای بومی اصرار داریم؟ آیا حمایت مالی دولت از این پروژه‌ها ضرورت دارد؟ راه‌اندازی و بالندگی پروژه جویشگرهای بومی با محوریت افزایش محتوای داخلی یکی از پروژه‌های کلیدی حوزه اقتصاد مقاومتی تعریف شده است و مدیران حوزه IT کشور بر این باورند […]

محمد رضا عیوضی-با وجود موتور جستجو‌های مطرح بین‌المللی چرا بر ایجاد و راه‌اندازی جویشگرهای بومی اصرار داریم؟ آیا حمایت مالی دولت از این پروژه‌ها ضرورت دارد؟

راه‌اندازی و بالندگی پروژه جویشگرهای بومی با محوریت افزایش محتوای داخلی یکی از پروژه‌های کلیدی حوزه اقتصاد مقاومتی تعریف شده است و مدیران حوزه IT کشور بر این باورند که این پروژه ملی می‌تواند به تولید محتوای بومی و گسترش فرهنگ اسلامی- ایرانی کمک شایانی کند و اجرای صحیح این پروژه می‌تواند نقشی اساسی در پویایی اقتصاد در حوزه فاوای کشور ایفا کند.

با توجه به تلاش مستمر جویشگرهای بومی، جهت تقویت زیرساخت‌های پردازشی و ارایه گروه متنوعی از خدمات، آمار بازدید از آن‌ها علی‌رغم تبلیغات محدود در سال‌های اخیر روند افزایشی داشته، به نحوی که متوسط بازدید روزانه کاربران از این جویشگر‌ها از حدود ۴۰۰ هزار بازدید به حدود ۷۰۰ هزار افزایش داشته است. البته باید متذکر شد که در ماه‌های اخیر با رشد قابل توجهی مواجه نبودیم؛ چرا که استفاده گسترده از این خدمت مستلزم انجام تبلیغات در سطح وسیع و فرهنگ‌سازی استفاده از خدمات بومی می‌باشد، ولی بررسی‌های به عمل آمده نشان‌دهنده رضایت نسبی کاربران بوده و نوع پرس‌وجو‌ها رشد مناسبی داشته و حاکی از حرفه‌ای‌تر شدن کاربران این جویشگر‌ها است. علاوه بر این، رشد مناسب رتبه این جویشگر‌ها در میان سرویس‌دهنده‌های داخلی نشان‌دهنده سعی و تلاش این کاربران در شناخته شدن توسط کاربران است. بررسی‌ها همچنین حاکی از این است که هر چند درصد ناچیزی است، ولی برخی از کشورهای همسایه نیز از جویشگرهای ما استفاده کرده‌اند.

در حال حاضر جویشگرهای یوز، پارسی‌جو و زال، ۳ جویشگری هستند که در حوزه جویش متنی مورد حمایت وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات قرار دارند. همچنین در حوزه جویش تصویری، جویشگر کاووش مورد حمایت است. در حوزه جویش نقشه نیز ۳ شرکت، جهت فراهم‌سازی زیرساخت داده‌ای و ارایه سرویس جویش مشارکت کرده‌اند. علاوه بر موارد ذکر شده در حوزه جویشگرهای خاص منظوره، جویشگر مستندات و اخبار نیز تحت پوشش طرح جویشگر قرار گرفته‌اند.

هم اینک ضرورت تحقق شبکه ملی اطلاعات بر همگان مشخص است و دولت نیز به عنوان الزامی قانونی در این مسیر گام برداشته و با برنامه‌ریزی دقیق در این بخش به سرعت حرکت می‌کند. جویشگر بومی یکی از قطعات پازل شبکه ملی اطلاعات است، لذا تحقق این شبکه نیازمند خدمات جویشگر بومی است؛ به عبارت دیگر کاهش ترافیک بین‌الملل، ارایه خدمات مناسب به‌کاربران و دسترسی به اطلاعات سازمانی از مهم‌ترین مزایای به‌کار‌گیری موتورهای جستجوگر بومی در شبکه ملی اطلاعات است.

شاید بتوان گفت که راه‌اندازی جویشگر بومی صرفاً به این دلیل نیست که خدمتی نرم‌افزاری ارایه شود. طراحی و راه‌اندازی این سیستم از ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی حایز اهمیت است. پس مجریان راه‌اندازی جویشگر بومی با هدف تقویت گردش اطلاعات و تأثیر آن بر ابعاد مختلف در این حوزه فعالیت می‌کنند.

از نگاه دیگر باید این سؤال را پرسید؛ در حال حاضر که گوگل بیش از ۹۰ درصد از بازار جست‌و‌جوی ایران را در اختیار دارد، به‌راستی چه میزان از نیازهای کاربران ما را تأمین می‌کند؟

اگر جویشگرهای بومی بتوانند علاوه بر آن‌چه گوگل ارایه می‌دهد، نیازهای داخلی، محلی و منطقه‌ای ما را نیز ارایه دهند، طبیعتاً کاربر ایرانی این جویشگر‌ها را جایگزین مدلی همچون گوگل خواهد کرد. می‌توان گفت اگر پیاده‌سازی و بهره‌برداری از خدمات بومی در جویشگر‌ها به شکل صحیحی صورت گیرد و مزایای رقابتی بیش‌تری مورد نظر مجریان این پروژه باشد، در نهایت بستری فراهم خواهد شد تا کاربر فارسی زبان با اعتماد بیش‌تری سراغ جویشگرهای داخلی برود و این‌گونه‌ سهم جویشگرهای بومی در بازار افزایش خواهد یافت.

 

امید است در نهایت با حمایت و نظارت دولت، جویشگرهای بومی به جایگاهی دست یابند که کاربران فارسی‌زبان با اعتماد کامل به سراغ این جویشگر‌ها بروند و با افزایش مزیت‌های رقابتی در این پروژه، سایر کاربران فارسی‌زبان غیرایرانی نیز به استفاده از این جویشگر‌ها گرایش یابند.