مزیت نیروگاه‌های تولید پراکنده برای صنعت برق

یک کارشناس انرژی، گفت: حذف هزینه‌های اساسی مانند سرمایه‌گذاری برای گرمایش و سرمایش جداگانه به همراه قابلیت اطمینان بیشتر سیستم، از جمله مزایای نیروگاه CHP است. علی مختارزاده؛ در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به ضرورت تمرکززدایی از سیستم نیروگاهی کشور با کمک نیروگاه‌های محلی و کوچک تولید پراکنده، اظهار داشت: با توجه به ضرورت بالا بردن امنیت نیروگاهی کشور در حوزه پدافند غیرعامل ، نیاز به تمرکززدایی از نیروگاه‌های برق کشور به شدت احساس می‌شود. این کارشناس حوزه انرژی، در بیان توجه به اینکه نیروگاه‌های برق کشور در شهرهای بزرگ آسیب‌پذیری بالایی دارند و در درگیری‌های احتمالی آینده امکان آسیب رسیدن به آنها توسط دشمن بالاست، گفت: نیاز امروز کشور تمرکززدایی از این نیروگاه‌ها با توسعه نیروگاه‌های کوچک و محلی مخصوصاً برای مراکز خدماتی و صنعتی به شدت احساس است و فرض اینکه در نبردهای آینده منطقه‌ای مثلاً نیروگاه طوس مورد تعدی دشمن قرار بگیرد و بخش بزرگی از تأمین انرژی جمعیت بزرگ شهری مشهد مختل شود، ضرورت حرکت به سمت تمرکززدایی نیروگاهی را در کشور بیشتر نشان می‌دهد. وی در تشریح انواع نیروگاه‌های کوچک و محلی به نیروگاه‌های تولید پراکنده یا CHP اشاره کرد و افزود: از قابلیت‌های نیروگاههای CHP توان تولید دو تا سه نوع انرژی است، به عبارت دیگر در نیروگاه‌های CHP حرارت حاصل از تولید برق در مولدهای محرک ژنراتور، به منظور تأمین انرژی لازم جهت گرمایش نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. مختارزاده؛ ضمن بیان اینکه در نیروگاه‌های CHP حرارت حاصل از تولید برق در مولدهای محرک ژنراتور، به منظور تأمین انرژی لازم جهت گرمایش، مورد استفاده قرار می‌گیرد، گفت: فرآیند تولید همزمان را می‌توان براساس انواع مولدهای نیروی محرکه، از جمله توربین‌های گاز، توربین‌های بخار، موتورهای احتراقی و مولدهای دیگر طبقه‌بندی کرد. این کارشناس حوزه انرژی، ادامه داد: تولید همزمان از نگاه ترمودینامیکی به معنای تولید دو یا چند شکل از انرژی با استفاده از یک منبع انرژی اولیه است و از آنجا که دو شکل معمول انرژی، حرارتی و مکانیکی هستند و انرژی مکانیکی غالباً برای راندن یک ژنراتور الکتریکی به کار برده می‌شود، این فرآیند به تولید همزمان برق و حرارت (CHP) شناخته می‌شود. وی افزود: حال در صورت به کارگیری چیلر جذبی جهت تولید برودت و استفاده از گرمای قابل بازیافت نیروگاه تولید برق، به منظور تأمین انرژی مورد نیاز ژنراتور چیلر، امکان تولید همزمان برق، گرما و سرما نیز وجود خواهد داشت که چنین سیستمی را CCHP (مخفف عبارت Combined Cooling, Heat and Power) می‌نامند. مختارزاده؛ در بیان مکان‌هایی که امکان نصب نیروگاه‌های تولید همزمان برق و حرارت را دارند، گفت: کارخانجات شیمیایی و دارویی، تولیدی‌ها، مجتمع‌ها و زیرساخت‌های ساختمانی، مراکز تجاری، فرودگاه‌ها، زندان‌ها، مراکز درمانی و سلامت از جمله مکان‌های مناسب برای نصب CHP‌ها است. این کارشناس حوزه انرژی، گفت: بالغ بر ۶۰ درصد انرژی تولید شده توسط تولیدکننده‌های برق به شکل حرارت تلف می‌شود و این علاوه بر انرژی تلف شده به هنگام توزیع انرژی الکتریکی به مشترکین است. وی افزود: بنابراین با بهره‌برداری از این حرارت و کاهش تلفات در بخش توزیع در این نوع نیروگاه‌ تولید همزمان، قادر به دستیابی به بازدهی بیش از ۸۰ درصد نیز هستند. مختارزاده؛ با بیان اینکه تولیدکننده‌های معمول انرژی الکتریکی مانند ژنراتور‌های سنتی و بویلر‌ها در ایدآل‌ترین حالت ۵۰ درصد بازدهی را خواهند داشت، گفت: راندمان سیستم‌های CHP به طراحی سیستم بستگی دارد. این کارشناس انرژی، با بیان این مسأله که بازدهی پنج سیستم متداول در طراحی نیروگاه‌های CHP به شرح زیر است، گفت: توربین بخار با ۸۰ درصد، موتور پیستونی ۸۰-۷۵ درصد، توربین بخار ۷۰-۶۵ درصد، میکروتوربین ۷۰-۶۰ درصد و پیل سوختی ۸۰-۵۵ درصد از جمله بازدهی سیستم‌های مذکور است. وی با بیان اینکه با استفاده از سیستم CHP تلفات ناشی از شبکه‌های انتقال و توزیع برق از بین می‌رود و بازدهی سیستم قدرت را افزایش می‌دهد، گفت: علاوه بر تأثیر قابل توجهCHP‌ها در کاهش دی‌اکسیدکربن تولید شده، صرفه‌جویی مالی بهتری داشته و توجیه اقتصادی بیشتری دارند. این نیروگاه‌ها کاهش ۱۵ تا ۴۰ درصدی دی‌اکسیدکربن را خواهند شد. مختارزاده؛ کاهش هزینه‌های سوخت باتوجه به بازدهی بالای سیستم را از جمله مزایای سیستم تولید برق پراکنده نام‌گذاری کرد و گفت: حذف هزینه‌هایی اساسی مانند سرمایه‌گذاری برای گرمایش و سرمایش جداگانه به همراه قابلیت اطمینان بیشتر سیستم از جمله دیگر مزایای سیستم مورد نظر است.