رویای درمان بیماری‌ها با کمک سلول‌های بنیادی روزانه بیماران زیادی در صف طولانی پیوند قلب، کبد و کلیه به انتظار نشسته‌اند تا شاید با اهدای عضو فردی به زندگی پر از درد و اندوه‌شان خاتمه دهند. به گزارش سینا پرس، دکتر کوروش شاهپسند در این زمینه می‌گوید : شاید در آینده‌ای نزدیک با تولید بافت‌های […]
رویای درمان بیماری‌ها با کمک سلول‌های بنیادی
روزانه بیماران زیادی در صف طولانی پیوند قلب، کبد و کلیه به انتظار نشسته‌اند تا شاید با اهدای عضو فردی به زندگی پر از درد و اندوه‌شان خاتمه دهند.
به گزارش سینا پرس، دکتر کوروش شاهپسند در این زمینه می‌گوید : شاید در آینده‌ای نزدیک با تولید بافت‌های پیوندی کبدی، قلبی، عصبی و… از سلول‌های بنیادی بتوان آینده روشنی برای درمان بسیاری از این بیماری‌ها ترسیم کرد.
سلول‌های بنیادی باید با گرفتن یک سری ویژگی‌های خاص تخصصی بشوند. این سلولها پس از تخصصی شدن می‌توانند به سلول‌های عصبی یا استخوانی تبدیل بشوند. هم‌اکنون فاصله زیادی برای تحقق این امر و ساخت اندام‌های پیوندی مانند قلب و کبد وجود دارد اما دانشمندان همچنان در تلاشند تا این کار عملیاتی شود. در حال حاضر دانشمندان جهان توانسته‌اند تا حدودی کبد را بسازند و بافت‌های غضروفی را نیز تا حدی شبیه‌سازی کنند اما هنوز نتوانسته‌اند بافت سیستم عصبی که پیچیدگی خاص زیادی دارد را بسازند.
هم‌اکنون دانشمندان تنها توانسته‌اند با کمک این سلولها، مجموعه سلولی به نام مغز کوچکی(Mini Brain) بسازند. دانشمندان سلول‌های بنیادی را از حالت تخصصی بودن به شرایط تقسیم برگردانده‌اند تا این سلولها قابلیت تبدیل شدن به سلول‌های دیگر را داشته باشند. سپس آن‌ها این سلولها را به سمت سلول‌های عصبی حرکت داده‌اند. آن‌ها با انجام این کار موفق شدند مجموعه‌ای از سلول‌های به‌هم چسبیده را به وجود آورند که ابعاد آن شاید کم‌تر از یک میلی‌متر باشد. آن‌ها این مجموعه سلولی که متشکل از سلول‌های عصبی و غیرعصبی است را Mini Brain نام گذاشته‌اند.
اگر این بافت‌ها شرایط نگهداریشان خوب و کنترل شده باشد و به اندازه کافی مواد غذایی به آن‌ها برسد، می‌توانند عمر طولانی داشته باشند. البته شرایط Mini Brain نسبت به سلول‌های سطحی‌تر و بافت‌های دیگر متفاوت‌تر است؛ سلول‌های سطحی اگر شرایط نگهداریشان خوب باشد و غذا و اکسیژن کافی به آن‌ها برسد، می‌توانند تا چند ماه زنده بمانند اما از آن‌جایی که Mini Brain کوچک هستند و رگ خونی ندارند اکسیژن و غذای کافی به آن‌ها نمی‌رسد طبیعتاً در این شرایط فقط می‌توانند چند روز عمر داشته باشند.
در حال حاضر دانشمندان جهان توانسته‌اند تا حدودی کبد را بسازند و بافت‌های غضروفی را نیز تا حدی شبیه‌سازی کنند اما هنوز نتوانسته‌اند بافت سیستم عصبی که پیچیدگی خاص زیادی دارد را بسازند.
پژوهشگران پژوهشگاه رویان نیز تاکنون موفق شده‌اند سلول‌های قلبی را بسازند. هر کدام از این سلولها ضربان و تپش دارند منتها با بافت قلبی خیلی فاصله دارد.
اما و اگرهای سازگاری این اندام‌ها با بدن
پروتئین‌های بدن هر شخصی مانند اثر انگشتش تنها به خود فرد اختصاص دارد. سلول‌های بنیادی نیز چنین خاصیتی دارند. این سلولها ویژگی‌های خاص خودشان را دارند بنابراین هنگام تزریق به بدن و جایگزین شدنشان یک سری ناسازگاری نیز در بدن به وجود می‌آورند به همین دلیل متخصصان هنگام سلول درمانی تا حد امکان سیستم ایمنی بدن مریض را در یک بازه زمانی ضعیف و سرکوب می‌کنند تا بدن بیمار واکنش شدیدی نسبت به این سلولها نداشته باشد.
آیا سلول‌های بنیادی خطرناکند؟
این سلولها ممکن است ایجاد گرافت کنند یعنی به مجموعه سلول‌های بنیادی تقسیم شوند. این سلول‌های تقسیم شده برخلاف سلول‌های سرطانی به کل بدن انتشار پیدا نمی‌کنند تنها در جای خودشان (قسمت تزریق شده) پخش می‌شوند؛ معمولاً پیوند سلول‌های سرطانی کم است. این سلولها به راحتی می‌توانند همراه با خون و مایعات به کل بدن رسوخ پیدا کنند اما سلول‌های بنیادی چنین کاری را انجام نمی‌دهند و اگر تقسیم شدنشان ادامه داشته باشد، فقط در همان ناحیه انتشار پیدا می‌کنند که می‌توان با انجام یک عمل جراحی از انتشار آن‌ها جلوگیری کرد.
آینده سلول‌های بنیادی در درمان بیماری ها
پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک از طریق سلول‌های بنیادی راهی برای درمان آسیب‌های مغزی و پارکینسون دست پیدا کنیم؛ بیماری پارکینسون بر اثر از بین رفتن سلول‌های ترشح‌کننده ماده‌ای به نام دوپامین (که یک انتقال دهنده عصبی) رخ می‌دهد. با جایگزین شدن این سلولها بیماری پارکینسون تا حدودی بهبود پیدا می‌کند. همچنین در زمینه آلزایمر نیز کارهایی در حال انجام است. درمان این بیماری‌ها با محدودیت سنی همراه نیست زیرا اغلب افراد در سنین بالا دچار پارکینسون و آلزایمر می‌شوند .همچنین محدودیت سنی نیز برای بیماران قطع نخاعی وجود ندارد اما این افراد محدودیت زمانی دارند. مدت زمان آسیب دیدگی فرد برای درمان از اهمیت بالایی برخوردار است.
همچنین ما هم‌اکنون در پژوهشگاه رویان برای درمان فلج مغزی کارهایی را انجام داده‌ایم. در بعضی نمونه‌ها نتایج خیلی خوبی دریافت کرده‌ایم و تا حدودی بهبودی حاصل شده است اما هنوز قطعیت ندارد که اعلام کنیم صد در صد این کار انجام شده است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.