تکلیف طرح صیانت در شورای‌عالی فضای مجازی چه می‌شود؟

نامه رئیس مجلس به رئیس‌جمهوری به عنوان رئیس شورای‌عالی فضای مجازی درباره فضای مجازی، ابهاماتی در زمینه روند بررسی طرح صیانت در مجلس به وجود آورده است. شنبه ۲۷ فروردین مهدی سالم، مشاور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد که «با نامه رئیس مجلس شورای اسلامی، طرح موسوم به صیانت، جهت بررسی به شورای‌عالی […]

نامه رئیس مجلس به رئیس‌جمهوری به عنوان رئیس شورای‌عالی فضای مجازی درباره فضای مجازی، ابهاماتی در زمینه روند بررسی طرح صیانت در مجلس به وجود آورده است. شنبه ۲۷ فروردین مهدی سالم، مشاور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد که «با نامه رئیس مجلس شورای اسلامی، طرح موسوم به صیانت، جهت بررسی به شورای‌عالی فضای مجازی ارجاع شد.» این موضوع این سؤال را به وجود آورد که تکلیف طرح صیانت چه می‌شود.

طرح صیانت در کمیسیون مشترک

به گزارش ایتنا، بررسی طرح صیانت از فضای مجازی در کمیسیون مشترک به مصوبه صحن علنی در ششم مردادماه سال ۱۴۰۰ بر می‌گردد. آن زمان مجلس موافقت کرد که طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیامرسان‌های اجتماعی براساس اصل ۸۵ قانون اساسی (بررسی در کمیسیون به جای صحن) مورد رسیدگی قرار گیرد. با این مجوز مجلس، جلسات کمیسیون مشترک تشکیل شد و بعد از توقف‌های مقطعی چند باره، بالاخره کلیات آن در جلسه سوم اسفند سال گذشته مجلس تصویب شد. اتفاقی که واکنش‌های منفی زیادی در سطح جامعه را به دنبال داشت و دایره انتقادات به تعداد زیادی از نمایندگان کشید تا جایی که همان زمان عده ای به دنبال بازگشت این طرح از کمیسیون ویژه به صحن مجلس بودند.

ایراد معاونت قوانین به رأی‌گیری درباره کلیات طرح صیانت

در همان روز (سوم اسفند) معاونت قوانین مجلس در نامه‌ای به رئیس کمیسیون ویژهطرح حمایت از حقوق کاربران، رای‌گیری کمیسیون ویژه و تصویب کلیات طرح صیانت را غیرقانونی دانست. با اعلام نظر معاونت قوانین، هیأت رئیسه مجلس در جلسه‌ای به این موضوع ورود کرد . سیدنظام موسوی؛ سخنگوی هیأت رئیسه مجلس، در این باره توضیح داده بود که «پس از تصویب کلیات طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی( مشهور به طرح صیانت در کمیسیون ویژه، معاونت قوانین مجلس ایراداتی بر نحوه تصویب کلیات طرح وارد کرد و امروز ظهر در جلسه هیأت رئیسه مجلس این ایرادات بررسی می‌شود و نتیجه اعلام خواهد شد.» تکلیف طرح صیانت به سال جدید و جلسه غیرعلنی ۲۲ فروردین موکول شد؛ نشستی غیرعلنی برای تعیین تکلیف درباره ادامه کار کمیسیون مشترک طبق اصل ۸۵ تشکیل شد و نمایندگان در رأی استمزاجی با ادامه فعالیت این کمیسیون مخالفت کردند. درباره چگونگی ادامه بررسی طرح صیانت با رأی استمزاجی نمایندگان، علیرضا سلیمی عضو هیأت رئیسه مجلس گفته بود که با توجه به رأی استمزاجی گرفته شده دو نظر از لحاظ حقوقی مطرح است؛ یک نظر می‌گوید کار تمام شده و همین رأی استمزاجی رأی جلسه علنی تلقی می‌شود، نظر دیگر آن است که براساس مواد ۱۶۵ و ۱۶۷ آئین‌نامه باید دوباره موضوع بررسی نشدن طرح در کمیسیون مشترک طبق اصل ۸۵ و ارجاع آن به صحن علنی، مجددا در یک جلسه علنی رأی‌گیری شود. این دو نظر حقوقی به کنکاش حقوقی نیاز دارد و هر نتیجه‌ای حاصل شود قطعا نمایندگان در برابر آن تمکین خواهند کرد.

ماجرای نامه رئیس مجلس به شورای‌عالی فضای مجازی

در شرایطی که تکلیف طرح صیانت در ‌هاله‌ای از ابهام قرار داشت، مهدی سالم؛ مشاور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اعلام کرد که «با نامه رئیس مجلس شورای اسلامی، طرح موسوم به صیانت، جهت بررسی به شورای‌عالی فضای مجازی ارجاع شد.» اظهارنظری که ابهامات را بیشتر کرد. اما ماجرای نامه رئیس مجلس چیست؟ مجتبی توانگر؛ نماینده تهران، در گفت‌وگو با ایسنا، توضیح داد: این نامه مربوط به اسفندماه بوده و هیچ ارتباطی به ارجاع طرح صیانت به شورای فضای مجازی ندارد بلکه خواسته شده، چارچوب قانون حکمرانی در فضای مجازی مشخص شود تا مجلس بتواند قانونی درست براساس تدابیر ولایت تدوین و تصویب کند. وی ادامه داد: فوریت نامه هم به این دلیل بوده که خبری مبنی بر نظر شورای‌عالی درباره طرح صیانت مطرح شده بود که در نامه خواسته شده اگر مصوبه ای وجود دارد، ابلاغ شود اما ظاهرا هیچ مصوبه‌ای نبوده است. رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس، تأکید کرد که مجلس باید قانون‌گذاری کند اما باید متناسب با سیاست‌هایی باشد که مرجع اصلی یعنی شورای‌عالی فضای مجازی تعیین می‌کند. به نظر می‌رسد همچنان ابهامات درباره نحوه بررسی طرح صیانت «در مجلس» باقی مانده و باید هر چه سریعتر هیأت رئیسه مجلس تکلیف آن را مشخص کند.