گره اجرای قانون پتروپالایشگاه‌ها چگونه باز می‌شود؟

قانون «حمایت از صنایع پایین‌دستی نفت و میعانات گازی با سرمایه‌گذاری مردمی» معروف به قانون پتروپالایشگاه‌ها که به منظور تسهیل تأمین مالی پتروپالایشگاه‌ها و افزایش مشارکت بخش‌خصوصی و مردمی در پروژه‌های نفتی تیرماه ۹۸ در مجلس تصویب و دی‌ماه همان سال نیز توسط رئیس‌جمهور وقت ابلاغ شد، با این حال هنوز برخی مجوزهای این قانون، […]

قانون «حمایت از صنایع پایین‌دستی نفت و میعانات گازی با سرمایه‌گذاری مردمی» معروف به قانون پتروپالایشگاه‌ها که به منظور تسهیل تأمین مالی پتروپالایشگاه‌ها و افزایش مشارکت بخش‌خصوصی و مردمی در پروژه‌های نفتی تیرماه ۹۸ در مجلس تصویب و دی‌ماه همان سال نیز توسط رئیس‌جمهور وقت ابلاغ شد، با این حال هنوز برخی مجوزهای این قانون، ازجمله مجوزهای مربوط به تنفس خوراک -که باید از سمت هیأت امنای صندوق توسعه ملی ابلاغ شود- اجراء نشده است و همین موضوع کُندی پیشرفت طرح‌های پتروپالایشی را به دنبال داشته است. به منظور تسریع در ابلاغ مجوزهای صندوق توسعه ملی، مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی قانون بودجه ۱۴۰۱ در بند «ر» تبصره یک، تأکید کرد که مجوزهای تنفس خوراک طرح‌هایی که دارای موافقت اصولی از وزارت نفت هستند، حداکثر تا «یکم اردیبهشت» ابلاغ شود. این مهلت چند روز گذشته تمام شد اما این قانون مهم، همچنان درگیر بروکراسی‌های اداری میان مسؤولان است. هادی بیگی‌نژاد؛ عضو کمیسیون انرژی مجلس، با انتقاد از عدم ابلاغ مجوزهای پتروپالایشگاه‌ها، به خانه‌ملت، گفت: از آنجا که این کار به منابع بسیاری نیاز دارد، اراده‌ها را برای انجام آن سست می‌کند و این عبارت که «پول نداریم» مکرر از زبان مسؤولان وزارت نفت شنیده می‌شود لذا به زعم‌شان ابلاغ قانون و بررسی موضوع بی‌فایده است و از آنجا که راه را بن‌بست می‌داند به آن ورود نمی‌کنند هرچند تا حدودی حق دارند چراکه در کشور همه چشم‌ها به سمت صندوق توسعه است. نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه راهکارهای میان‌بری نیز وجود داد، توضیح داد: راهکارهایی مانند سرمایه‌گذاری پتروشیمی‌ها در صنایع بالادستی را می‌توان پیشنهاد داد البته بانک‌ها، پتروشیمی‌ها و صنایعی مانند فولاد که یکی از مصرف‌کنندگان کُک‌سوزنی است- می‌توانند در پالایشگاه‌ها سرمایه‌گذاری کنند چراکه در ادامه خود به خود محصول با ارزش‌افزوده بیشتر ایجاد شده و ارز خارج نمی‌شود ضمن آن که فناوری‌های داخلی تقویت می‌شوند اما رسیدن به این مرحله به یک مدیریت جامع توسط یک شخص نیاز دارد، این شخص می‌تواند معاون رئیس‌جمهور در امور پتروشیمی‌ها یا مشاور اجرایی رئیس‌جمهور در امور پتروشیمی‌ها باشد. وی اظهار کرد: در نظر گرفتن چنین شخصی را به رئیس‌جمهور پیشنهاد دادم چراکه اکنون وزارتخانه‌های همچون تعاون، آموزش و پرورش، نفت، دفاع و… در کار پتروشیمی فعال هستند اما به‌طور مثال نهایت به محصول متانول رسیده‌اند یا تبدیل‌های ساده دیگر، به همین دلیل یک نفر باید با قدرت وارد کار شده و ساخت یک پتروپالایشگاه ۳۰۰ هزار بشکه‌ای را در دستور قرار دهد و تا پنج سال دیگر نیز ساخت آن تمام شود و بانک‌ها را نیز پای کار بیاورد چراکه این کار انصافاً سودآور است. به گفته عضو کمیسیون انرژی مجلس، اراده سست و نبود مدیرتی جامع دو مشکل اصلی در زمینه عدم اجرای قانون پتروپالایشگاه‌ها است در حالی که مجوزهای آن باید هر چه سریع‌تر ابلاغ شود. لازم به توضیح است؛ ارائه تنفس خوراک به معنای آن است که پالایشگاه پس از بهره‌برداری هزینه خوراک نفت‌خام ورودی را پرداخت نمی‌کند و از سهم صندوق توسعه پرداخت می‌شود، تا آنجایی که کل هزینه سرمایه‌گذاری آن پروژه برگشت داده شود، سپس این مبلغ به‌صورت یک وام هشت ساله با سود چهار درصد بازگشت داده می‌شود. تنفس خوراک موجب کاهش دوره بازگشت هزینه سرمایه‌گذاری شده در طول دوره ساخت از حدود ۱۰ سال به یک سال می‌شود و از همین جهت برای سرمایه‌گذاران به شدت مهم است.