شتاب توسعه معدنی در گروی تغییر رویه‌های موجود

یک کارشناس و صاحب‌نظر اکتشافات معدن

شتاب توسعه معدنی در گروی تغییر رویه‌های موجود

یک کارشناس و صاحب‌نظر اکتشافات معدن، گفت: با توجه به شرایطی که کشور در سال‌های گذشته به ویژه در موضوع فروش نفت داشته و از طرفی رشد قیمت مواد معدنی، گرایش‌‌ها به سمت بخش معدن افزایش پیدا کرده است، اما مباحث توسعه‌ای همپای این مسأله در این بخش رشد نداشته است. به گزارش مناقصه‌مزایده،‌ پیمان افضل؛ افزود: با وجود این مسأله، اما شرکت‌ها و هلدینگ‌های خصولتی که در این راستا ایجاد شده، در کنار شرکت‌های دولتی مثل شرکت ملی مس، تهیه و تولید یا ایمیدرو در حال انجام کار تیپیک و معمول خود بودند و تغییر خاصی در ساختار آن‌ها رخ نداده است. افضل؛ بیان‌داشت: همچنین مدیران مجموعه‌هایی مثل ایمیدرو، مس، تهیه و تولید و… نیز تغییر نکردند و کماکان به برنامه‌های خود ادامه دادند. وی ادامه ‌داد: در این میان یک سری کار‌ها نیز انجام شد، به‌طور مثال تجهیزات و ماشین‌آلاتی خریداری شد، اما در شرکت‌هایی همچون چادرملو، مس، گل‌گهر و…، اکتشافات به روال سابق ادامه یافت. هرچند بخش‌خصوصی و خصولتی نیز فعال هستند اما تا رسیدن به نقطه مطلوب همچنان فاصله بسیار است. این صاحب‌نظر اکتشافات معدن، خاطرنشان‌کرد: با توجه به افزایش قیمت جهانی مواد معدنی در سال ۱۴۰۱ به دلیل جنگ روسیه و اوکراین و تحریم‌هایی که علیه روسیه اعمال شده ـ که همچنان ادامه دارد- قیمت مواد معدنی در جهان افزایش بیشتری نیز خواهد داشت. وی اظهار داشت: نکته‌ای که در این میان باید مدنظر داشت، متأسفانه مدیران سیاسی و بی‌سوادی که تنها هنرشان چاپلوسی قدرت و نظام حاکم است اکنون که بخش معدن را بخش پُرسودی یافته‌اند، در حال ورود به این بخش هستند و شاهدیم برخی کارهای نابخردانه همچون جدا کردن صنایع‌معدنی از بخش معدن در حال اتفاق افتادن است. افضل؛ گفت: در این میان دستگاه‌ها و تجهیزاتی نیز وارد کشور شده و حتی برخی شرکت‌ها دستگاه‌های حفاری عمیق را وارد کرده‌اند، همچنین برخی تجهیزات مثل دستگاه‌های حفاری – تا چند صد متر- در داخل کشور ساخته می‌شود که عملکرد خوب و ارزنده‌ای هم داشته‌اند و اتفاق میمون و مبارکی محسوب می‌شود و می‌توان به آینده امیدوار بود. وی تصریح‌کرد: با وجود موارد یاد شده، اما نیاز داریم تا انتقال فناوری دستگاه‌های ژئوفیزیک به کشور انجام شود، همچنین در بخش‌هایی مثل آزمایشگاه‌های مرجع و آزمایشگاه‌های سوگند خورده (به دلیل تحریم‌های بین‌المللی)، همچنین آزمایشگاه‌های ایزوتوپی و دستگاه‌های خوب ICP همچنان مشکلاتی وجود دارد که باید برطرف شود. این کارشناس اکتشافات معدنی، بیان داشت: امروز در کشور کانسارهای عمیق‌تر و پیچیده‌تر را در دست اکتشاف داریم و باید تجهیزاتمان را برای این اکتشافات به‌روزرسانی کنیم. وی گفت: مشکل اکتشاف در ایران فقط موضوع حفاری عمیق نیست و این فقط یکی از معضلات موجود است و شرکت‌هایی نظیر گل‌گهر و مس در حال حل‌وفصل این معضل هستند، اما این تلاش‌‌ها هم کافی نیست. افضل؛ افزود: مشکل دیگری که وجود دارد فرهنگ غلط اکتشاف است به‌طوری که ما فکر می‌کنیم که باید معدن را در اسرع وقت و با کم‌ترین کار اکتشافی به بهره‌برداری رسانید. وی اضافه‌کرد: امروز معدنکاران ما در حال بحث‌های سنتی هستند که زودتر اکتشاف انجام شود تا به این ترتیب یک بخش از ماده معدنی که در دسترس است استفاده شده و به فروش برسد و به بخش دیگر ماده معدنی کار نداشته باشند که این مسأله به نوعی خراب کردن معدن است. این صاحب‌نظر اکتشافات، گفت: اگر می‌خواهیم مشکلات اکتشافات مان را حل‌وفصل کنیم باید فرهنگ‌سازی در موضوع اکتشافات داشته باشیم، امروز در زمینه دستگاه‌های آنالیز و آزمایشگاه‌های سوگند خورده مشکل داریم و هنوز امکانات لازم را برای فعالیت شرکت‌های بزرگ فراهم نکرده‌ایم. وی یادآور شد: در سال‌های گذشته شرکت‌های سطح بالای بین‌المللی تقاضای اکتشاف مان را به شدت بالا بردند، اما چند سالی است که ارتباطشان با کشورمان قطع است و جای آن‌ها را شرکت‌های ضعیف و رانتی روسی گرفته‌اند که به هیچ عنوان جالب نیست و نمی‌توانند به ما «سواد اکتشافی» بدهند. افضل؛ با اشاره به پایین بودن عمق نفوذ دستگاه‌های ژئوفیزیک در کشور، ادامه‌داد: در بحث شبکه اکتشافی، در بسیاری مواقع چگالی شبکه اکتشافی ما کم بوده و به مقدار لازم و کافی نیست و این موضوع برای ایران که کشوری معدنی محسوب می‌شود کافی نبوده و باید بیش از این باشد. وی تأکید کرد: همچنین دولت به یک فرهنگ‌سازی نیاز دارد و نهادهایی همچون صداوسیما به بخش معدن احترام نمی‌گذارند و به نوعی وجهه بدی به این بخش داده‌اند؛ این رویه‌ها باید اصلاح شود.