نگاهی به نان در گذر زمان؛ از پخت در منازل تا فروش کیلویی در نانوایی!

گروه اجتماعی- گذشتن از کنار یک نانوایی و حس کردن عطر نان یکی از ناب‌ترین لحظات هر فرد گرسنه می‌تواند باشد. نانی که يکي از مطبوع‌ترين و لذت‌بخش‌ترين مواد غذايي مصرفي انسان است که در بسياري از جوامع بشري و از بدو خلقت بوده و خواهد بود. تاریخ را که ورق بزنی می‌بینی جایگاه نان […]

گروه اجتماعی- گذشتن از کنار یک نانوایی و حس کردن عطر نان یکی از ناب‌ترین لحظات هر فرد گرسنه می‌تواند باشد. نانی که يکي از مطبوع‌ترين و لذت‌بخش‌ترين مواد غذايي مصرفي انسان است که در بسياري از جوامع بشري و از بدو خلقت بوده و خواهد بود. تاریخ را که ورق بزنی می‌بینی جایگاه نان در سفره ایرانی جایگاهی همیشگی بوده است. در زمان‌های بسیار قدیم، خانواده‌ها و افرادی که با هم زندگی می‌کردند، مایحتاج زندگی خود را به‌طور سالانه و یکجا و بیشتر هم در ایام برداشت محصولا‌ت کشاورزی که بیشتر در پایان فصل تابستان و آغاز فصل پاییز بود، تهیه کرده و در منازل خود نگهداری می‌کردند و به مرور آن را مورد استفاده قرار می‌دادند. یکی از این نیازها تهیه و نگهداری گندم برای پخت نان در طول سال بود. در گذشته‌ای نه‌چندان دور در هر خانه‌ای چرخی سنگی وجود داشت که خانم‌های خانه با آن گندم را آرد می‌کردند و خمیر می‌زدند و در تنورهای گِلی که در هر منزلی وجود داشت و با هیزم داغ می‌شد، نان می‌پختند. پس از چندی واحدهای نانوایی و نان‌پزی در سطح شهرها و روستا احداث گردید، به‌طوری‌که کم‌کم پختن نان در منازل متوقف گردید و افراد برای تهیه نان مورد نیاز خود آن را از مغازه‌های نانوایی خریداری کرده و می‌کنند. در زمان‌های گذشته شغل نانوایی که به شاطری معروف بوده است، در خانواده‌ها موروثی بود و یک نوع تقدس خاص خود را داشت. این شغل از پدر به پسر می‌رسید و به همین دلیل نانوا حتی در صورت ضرر حاضر نبود از حرفه پدری دست بکشد و کار دیگری انتخاب کند. خلاصه مطلب اینکه همچنان میلیون‌ها ایرانی اعتقاد دارند که بدون نان غذا نمی‌توان خورد و در یک کلان اعتقاد ما ایرانیان بر این است که نان برکت سفره است.

صف نان خلوت شد، شکایت زیاد!

این روزها اما دیگر خبری از صف‌های طولانی نان در شهرهای بزرگ نیست زیرا با حذف ارزترجیحی، یکی از کالاهایی که قیمتش به شدت افزایش یافت، نان بود. در واقع نمایندگانی که خود برای حذف ارزترجیحی به دولت چراغ سبز نشان دادند، بعد از افزایش قیمت نان صدای انتقادشان بلند شد که چرا دولت حذف ارزترجیحی را از نان کلید زده است! بعد از اجرای مرحله بعدی طرح هدفمندی یارانه و رشد هزینه‌های دستمزد، مواداولیه و کالاهای اساسی، در برخی واحدهای صنفی شاهد کم‌فروشی نان بودیم و شکایت‌های متعددی از کم شدن وزن چانه و کوچک شدن ابعاد نان‌های تولیدی منتشر شد، شکایت‌هایی که براساس آمارهای سازمان تعزیرات حکومتی در سه ماه گذشته ۱۵۰۰پرونده کم‌فروشی نان بوده است!

فروش کیلویی نان جدی شد

با افزایش موارد شکایت از کم‌فروشی واحدهای صنفی، طی هفته‌های گذشته طرح فروش کیلویی نان به جای فروش دانه‌ای مورد توجه قرار گرفت. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نان ایران نیز از مهیا بودن همه زیرساخت‌ها برای فروش کیلویی نان و احتمال اجرای این طرح خبر داد و گفت که نانوایان از افزایش مؤلفه‌های تولید همچون هزینه‌های کارگری، آب، برق، گاز و سربار و بیمه ناراضی هستند و تأکید دارند با افزایش هزینه تولید، سود کافی عایدشان نمی‌شود. به گفته لزومیان؛ برای اجرای طرح فروش کیلویی نان، شرکت‌های فعال در زمینه توسعه سیستم‌های یکپارچه پرداخت اعلام آمادگی کردند تا، ترازو و دستگاه پز که متصل به هم هستند را در اختیار نانوایان قرار دهند. وی در توضیح بیشتر، گفت: عملکرد این شکل از فروش همانند فروش بنزین در جایگاه‌های پمپ بنزین با کارت‌های بنزینی است که در اختیار مردم قرار دارد! در حال‌حاضر نان‌های صنعتی براساس وزن قیمت‌گذاری و به فروش می‌رسند و فضای رقابتی بالایی در بین آن‌ها برای افزایش رضایت مصرف‌کننده با بهبود کیفیت و قیمت مقرون به‌صرفه وجود دارد، طرح فروش کیلویی نان سنتی می‌تواند همین سرنوشت را برای نان‌های سنتی رقم بزند.