گروه بانک، بیمه، بورس- چک برگشتی واژه‌ای کاملاً آشنا برای همه ایرانیان است. از دیرباز تا امروز همواره بودند کسانی که در تجارت خود یا از سر ناچاری و یا از سر خودخواهی چک‌هایی را به دست مشتری می‌رساندند که پشتوانه آن تهی بود یا به عبارت دیگر محلی از اعراب نداشت! حجم انبوه شکایت‌های […]
گروه بانک، بیمه، بورس- چک برگشتی واژه‌ای کاملاً آشنا برای همه ایرانیان است. از دیرباز تا امروز همواره بودند کسانی که در تجارت خود یا از سر ناچاری و یا از سر خودخواهی چک‌هایی را به دست مشتری می‌رساندند که پشتوانه آن تهی بود یا به عبارت دیگر محلی از اعراب نداشت! حجم انبوه شکایت‌های مال‌باختگان از چک‌های برگشتی نیز هم کار قوه‌قضاییه را به شدت سخت کرده بود و هم مال‌باختگان در نهایت بدون آن که پولی دستشان را بگیرد، در بهترین حالت شاهد زندان رفتن متشاکی خود بودند. از سوی دیگر با توجه به وضعیت نا به سامان اقتصادی در کشور که از دل رکود اقتصادی پدید آمده است، تعداد چک‌های برگشتی روزبه‌روز افزایش می‌یافت. حال سؤال این بود که برای حل این معضل بزرگ آیا راهکاری وحود داشت؟ پاسخ به این سؤال را بانک‌مرکزی با رونمایی از یک نوع چک خاص داد. چکی که هم پشتوانه آن باید مشخص باشد و هم صاحب چک؛ زیرا این چک باید حتماً در سامانه بانک‌ها ثبت، تأیید و در نهایت منتقل شود.
نگاهی به چک صیادی
قانون جدید چک به منظور کاهش چک برگشتی یا بلامحل از ابتدای سال ۱۴۰۰ اجرایی شده است، در این قانون محرومیت‌های زیادی برای دارندگان چک برگشتی در نظر گرفته شده است و دارندگان چک را مجاب می‌کند تا با احتیاط بیشتری چک صادر کنند. در قانون جدید، بانک‌مرکزی افراد را اعتبارسنجی می‌کند. با این شرایط افراد نمی‌توانند بیشتر از مبلغ اعتبارشان چک صادر کنند. همچنین با قانون جدید چک، تمام حساب‌های بانکی افراد به دسته‌چک‌شان متصل است و اگر حساب اصلی متصل به چک خالی بود، بانک‌ها اجازه دارند که از تمام حساب‌های صاحب چک در همان بانک (به ترتیب اولویت از حساب‌جاری، حسـاب قـرض‌الحسـنه پس‌انداز، حساب سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و حساب سرمایه‌گذاری بلندمدت) برداشت کنند. در حال‌حاضر دسترسی به سامانه صیاد از طریق برنامک‌های موبایلی حوزه پرداخت است که آماده ارائه خدمات ثبت، تأیید و انتقال چک به صورت اختیاری می‌باشد و فهرست آنها در سایت شاپرک منتشر می‌شود. برای کسانی که دسترسی به اینترنت ندارند، شعب بانک‌ها این خدمت را انجام می‌دهند.
خودپردازها به کمک بانک‌ها آمدند
حال به تازگی دستگاه‌های خودپرداز نیز در کنار بانک‌ها آماده ارائه خدمات ثبت، تأیید و انتقال چک می‌باشند. در همین رابطه، مهران محرمیان؛ معاون فناوری‌های نوین بانک‌مرکزی با اعلام اینکه براساس آمار حدود ۷۰ درصد خودپردازهای بانک‌های کشور به سامانه صیاد مجهز شده‌اند، گفت: با پیگیری بانک‌مرکزی این نواقص برطرف خواهد شد. محرمیان؛ معاون فناوری‌های نوین بانک‌مرکزی، با بیان اینکه اکنون ثبت چک صیادی از طریق خودپرداز، باید در خودپرداز همان بانک صادرکننده چک انجام گیرد، افزود: با توجه به زیرساخت بسیار خوب نظام بانکی در شبکه شتاب در حوزه سامانه‌های کارتی که همه خودپردازها به هم متصل هستند این خدمت را نیز برای چک صیادی فراهم خواهیم کرد که دارندگان دسته چک بتوانند از همه خودپردازهای متصل یه صیاد برای ثبت چک خود استفاده کنند. با فراهم شدن این امکان تعداد محدود بانک‌هایی که خودپردازهای انها نیز به سامانه صیاد متصل نشده‌اند خللی در این زمینه ایجاد نخواهد کرد اگرچه همه بانک‌ها باید در اسرع وقت خودپردازهای خود را به سامانه صیاد مجهز کنند. معاون فناوری‌های نوین درخصوص اجرای قانون چک با بیان اینکه خوشبختانه روند اجرای قانون سرعت بسیار خوبی گرفته است و به مراحل پایانی کار در حال نزدیک شدن هستیم افزود: اصل اجرای این قانون بر موضوع سامانه صیاد بود که عموم دارندگان دسته چک، چک‌های صادره و دریافتی را در این سامانه ثبت و تأیید کنند که خوشبختانه این کار به خوبی اجراء می‌شود.
۶۰ درصد بازار چک‌های صیادی هستند
محرمیان؛ با بیان اینکه در حال‌حاضر ۶۰ درصد بازار چک‌های کشور از نوع صیادی هستند، گفت: خوشبختانه اثر بسیار خوبی که از اجرای این قانون در جامعه مشاهده می‌کنیم کاهش ملموس چک‌های برگشتی هم به لحاظ تعداد و هم از منظر مبلغ است، ضمن آن‌که میزان برگشتی چک‌های جدید نسبت به چک‌های قدیمی پایین و روند آن کاهشی است. معاون فناوری‌های نوین، با تأکید بر اینکه بانک‌مرکزی این نوید را به مردم می‌دهد، با اجرای قانون جدید چک این ابزار پرداخت جایگاه واقعی خود و اطمینان فرد ذی‌نفع دریافت‌کننده چک را احیاء می‌کند، تصریح کرد: استانداردهای چک‌های برگشتی کشور به استانداردهای جهانی در حال نزدیک شدن است. این مقام مسؤول بانک‌مرکزی با اعلام اینکه براساس آمار حدود ۷۰ درصد خودپردازهای بانک‌های کشور به سامانه صیاد مجهز شده‌اند، افزود: اکنون بیش از ۲۰ بانک کشور خودپردازهای آنها که بیش از ۴۰ هزار دستگاه است به سامانه صیاد متصل هستند و به تدریج آمار این دستگاه‌ها در زمینه اتصال به سامانه صیاد در حال افزایش است. وی درخصوص برخی بانک‌ها که هنوز خودپردازهای آنها به سامانه صیاد متصل نشده اند نیز گفت: هشت بانک خودپردازهای آنها به سامانه صیاد متصل نشده‌اند که از این تعداد شش بانک بسیار کوچک و دو بانک نسبتاً بزرگ کشور هستند و شخصاً به این موضوع ورود کرده و هشدارهای لازم در این زمینه به این دسته بانک‌ها داده شده و از آنها در خواست شده است در اسرع وقت اقدامات لازم برای تجهیز دستگاه‌های خودپرداز به سامانه صیاد را در دستور کار قرار دهند.
مجهز شدن چک‌های تضمین شده به شناسه صیادی
معاون فناوری‌های نوین، درخصوص چک تضمین شده و لزوم ثبت آن در سامانه صیاد، گفت: چک تضمین شده مطابق قانون باید در سامانه صیاد توسط شعبه بانک ثبت شود و بانک‌مرکزی از ابتدای اردیبهشت‌ماه سال‌جاری به شبکه بانکی این موضوع را برای اجراء ابلاغ کرده است، بانک‌ها در این زمینه در حال انجام اقدامات لازم هستند، لیکن در این میان یک فرصت یک ماه و نیمی لازم بود که شبکه بانکی چک‌های تضمین شده قبلی را نیز کارسازی کنند، بر این اساس از ۱۷ خردادماه اگر یک چک تضمین شده در سامانه صیاد ثبت نشده باشد دارندگان چک باید با مراجعه به شعبه صادرکننده چک اقدام به کارسازی کنند به عبارت دیگر این‌گونه چک‌ها در سامانه‌های بین بانکی خدمتی دریافت نخواهند کرد. محرمیان؛ با بیان اینکه امکان استعلام چک‌های تضمین‌شده صیادی (چک‌های تضمین شده دارای شناسه ۱۶رقمی صیادی) با هدف کسب اطمینان از اصالت این نوع چک‌ها هنگام انجام معاملات فراهم شده است، افزود: مشتریان شبکه بانکی می‌توانند از طریق درگاه‌های مختلف دسترسی به سامانه صیاد شامل اینترنت‌بانک، موبایل‌بانک، برنامک‌های موبایلی، پیامکی و خودپردازهای بانک‌های عامل، نسبت به استعلام آن اقدام کنند. در واقع ذی‌نفع چک با استعلام این چک‌ها از ثبت چک به نفع خود در سامانه صیاد اطمینان حاصل می‌کند. این مقام مسؤول بانک‌مرکزی، تأکید کرد: در این راستا، چک‌های تضمین‌شده که توسط شعب بانکی در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد مجهز به شناسه ۱۶ رقمی صیادی شده و با توجه به تکالیف مقرر در قانون اصلاح قانون صدور چک، ثبت صدور این نوع چک‌ها برعهده شعب بانک‌هاست و صادرکننده چک در این خصوص مسؤولیتی ندارند.
چک الکترونیکی
محرمیان؛ درخصوص چک الکترونیکی نیز، گفت: چک الکترونیکی از تیرماه سال ۱۳۹۹ در سامانه بانک‌مرکزی توسعه داده شده و دستورالعمل‌ها نیز تدوین شده، لیکن با یک فاصله زمانی در حال انجام است برخی از بانک‌ها که تعداد آنها نیز محدود هستند در حال اتمام فرآیند آزمون‌ها هستند، لیکن تاکنون بانکی در این زمینه آزمون‌ها را کامل نکرده است و در صورت مهیا شدن بستر، این خدمت نیز اجرایی می‌شود. این مقام مسؤول بانک‌مرکزی، درخصوص میزان مسدودی حساب‌های چک‌های برگشتی، گفت: روزانه چند ۱۰ هزار چک برگشتی وجود دارد البته در برخی روزها که ایام سررسید نیست این عدد کاهش می‌یابد. وی افزود: در روزهای اول اجرای این طرح براساس اطلاع قبلی که به تدریج روند مسدودی حساب‌ها افزایشی خواهد شد به صورت محدود حساب‌ها را مسدود کردیم و خوشبختانه بازخورد مناسبی از مردم و شبکه بانکی دریافت شد و به لحاظ فنی و زیرساختی مشکلی مشاهده نشد. وی افزود: حدود ۳۰ الی ۴۰ درصد چک‌های برگشتی روزانه در این سامانه برای مسدودسازی حساب ارسال می‌شود و به تدریج با شیب ملایمی انجام می‌گیرد تا به صددرصد چک‌ها برسد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.