آیا بازار مسکن با ابزارهای مالیاتی سروسامان می‌یابد؟

کارشناس بازار مسکن، با اشاره به اینکه استفاده از ابزار مالیاتی در بازار مسکن به دو دلیل عمده صورت می‌گیرد، اظهار داشت: در وهله اول این موضوع به منظور تأمین کسری بودجه دولت و به نوعی با نگاه درآمدی به مرحله اجراء درمی‌آید، در وهله دوم نیز ابزار مالیاتی برای اجرای سیاست‌گذاری‌های دولت در بخش مسکن به منظور کنترل بازار و کاهش قیمت‌ها انجام می‌شود. به گزارش مناقصه‌مزایده،‌ مهدی سلطان‌محمدی؛ افزود: در این زمینه ابزار‌های مالیاتی متنوعی وجود دارد، اما اخذ مالیات از خانه‌های خالی و مالیات بر اجاره مسکن در این‌باره مورد توجه سیاست‌گذاران بخش مسکن قرار گرفته، در مورد اخذ مالیات از بخش اجاره، می‌توان گفت؛ این کار برای کسب درآمد برای دولت انجام می‌شود، زیرا تنها یک واحد با متراژ زیر ۱۵۰ متر از پرداخت مالیات معاف است و فردی که دو واحد بیشتر برای اجاره داشته باشد، باید مالیات آن را نیز پرداخت کند. سلطان‌محمدی؛ گفت: این در صورتی است که برای کنترل قیمت اجاره، باید معافیت‌های مالیاتی بیشتری در نظر گرفته شود، به بیان دیگر مشوق‌هایی باید در کار باشد تا عرضه در بخش اجاره افزایش پیدا کند، اما با این میزان مالیات‌هایی که در نظر گرفته شده، به اعتقاد بنده این کار صرفاً برای جبران بخشی از کسری بودجه دولت انجام شده است و به نظر می‌رسد برای هدفی که عنوان شده مبنی بر کاهش و کنترل بر اجاره به هیچ عنوان کارکرد نخواهد داشت. این کارشناس بخش مسکن، در مورد اخذ مالیات از خانه‌های خالی نیز بیان داشت: با توجه به اینکه شناسایی خانه‌های خالی مشکل است، استفاده از این ابزار مالیاتی تأثیر بسیار کمی دارد، در حالی‌که سامانه ملی املاک و اسکان برای این کار طراحی شده، اما با توجه به کارایی این سامانه نمی‌توان انتظار داشت که خانه‌های خالی به طور کامل شناسایی شوند. سلطان‌محمدی؛ اضافه کرد: هرچند گفته می‌شود حدود ۲٫۵ میلیون واحد خالی در کشور وجود دارد، این موضوع چندان دقیق نیست، زیرا این تعداد خانه خالی مربوط به سرشماری نفوس و مسکن در سال ۹۵ است که به هیچ عنوان ملاک خوبی برای شناسایی خانه‌های خالی محسوب نمی‌شود. از سویی برای تکمیل سامانه ملی املاک و اسکان، حدود هزار میلیارد تومان نیاز است. این استاد دانشگاه، ادامه داد: با توجه به چنین هزینه‌ای، به نظر نمی‌رسد، که اهداف طرح اخذ مالیات از خانه‌های خالی محقق شود، هرچند که نفس این کار مناسب است و به منظور افزایش عرضه واحد‌های ساخته شده در بازار مسکن انجام می‌شود، با توجه به این هزینه، اجرای این طرح به آن صورت موفقیت‌آمیز نخواهد بود. سلطان‌محمدی؛ خاطرنشان کرد: در کشور‌های دیگر نیز اجرای این طرح با موفقیت همراه نبوده، درضمن شناسایی واحد‌های خالی نیز به همین راحتی نخواهد بود، زیرا براساس منطق اگر واحدی خالی باشد، قاعدتاً با توجه به هزینه‌های نگهداری مسکن، مالک باید واحد خود را اجاره دهد، مگر اینکه آن واحد دارای مشکلاتی باشد، بنابراین این کار پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و اجرای آن به همین راحتی نیز نخواهد بود.