اصلاح تفسیرهای نادرست حقوقی از اختیارات قانونی

شیبانی‌اصل مطرح ‌کرد اصلاح تفسیرهای نادرست حقوقی از اختیارات قانونی مدیرکل دفتر توسعه مهندسی ساختمان وزارت راه‌ و شهرسازی، با تشریح ضرورت‌های عمده اصلاح قانون نظام‌مهندسی و کنترل ساختمان، خط‌‌مشی‌های اصلاح قانون و سرفصل تغییرات پیشنهادی در اصلاح آن را تشریح کرد. به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از پایگاه خبری وزارت راه ‌و شهرسازی منوچهرشیبانی‌اصل […]

شیبانی‌اصل مطرح ‌کرد

اصلاح تفسیرهای نادرست حقوقی از اختیارات قانونی

مدیرکل دفتر توسعه مهندسی ساختمان وزارت راه‌ و شهرسازی، با تشریح ضرورت‌های عمده اصلاح قانون نظام‌مهندسی و کنترل ساختمان، خط‌‌مشی‌های اصلاح قانون و سرفصل تغییرات پیشنهادی در اصلاح آن را تشریح کرد.

به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از پایگاه خبری وزارت راه ‌و شهرسازی منوچهرشیبانی‌اصل با اعلام خبر تغییر نام دفتر سازمان‌های مهندسی و تشکل‌های حرفه‌ای وزارت راه‌ و شهرسازی به دفتر توسعه مهندسی گفت: ساختار ارایه خدمات ساختمان در بخش‌های مختلف دستگاه‌ها و سازمان‌ها، تعارض منافع شدیدی دارد و این بحث یک موضوع محدود به داخل حرفه مهندسی نیست بلکه در تمامی دنیا مطرح است. اخیراً در دعوتی که برای جلسه مربوط به کنوانسیون مبارزه با فساد سازمان ملل متحد داشتیم این بحث به عنوان یکی از اصلی‌‌‌ترین و مهم‌ترین چالش مطرح شد.

مدیرکل دفتر توسعه مهندسی ساختمان، تعارض منافع را چالشی جهانی عنوان‌ کرد و افزود: متأسفانه وابستگی شدید نهادهای کنترل‌کننده در سازمان نظام مهندسی ساختمان استان‌ها به کنترل‌شوندگان یکی از عجایب مدیریتی و طراحی ساختار در سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان است که تقریباً در دنیا چنین نهادی بی‌سابقه است. بدین‌نحو که از پایین‌‌‌ترین تا بالا‌‌ترین سطح و همچنین در سطوح موازی، کنترل‌کننده نیازمند رأی کنترل‌شونده است یا هیأت‌مدیره باید حسن انجام خدمات مهندسی اعضا را کنترل کند ولی نیازمند رأی اعضاست یا هیأت رییسه سازمان نظام مهندسی ساختمان که باید هیأت‌مدیره را کنترل کند نیازمند رأی اعضاست یا حتی رییس سازمان نمی‌تواند هیأت مدیره خود را کنترل کند زیرا در دوره بعد رأی نمی‌آورد و از طرفی اگر کنترل هم انجام ندهد طبیعتاً شرایطی پیش می‌آید که عوامل کنترل باید مسکوت بماند و پنهان شود.

به گفته شیبانی‌اصل، مشکلات تعارض منافع در بحث بازرسان سازمان و شورای انتظامی نیز وجود دارد و باعث بروز اختلال در خدمات‌رسانی به شهروندان شده است که در لایحه اصلاحات قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان به آن توجه ویژه‌ای شده است.

این مقام مسؤول در وزارت راه ‌و شهرسازی با اشاره به مشکلات قانونی در برگزاری مجمع‌های عمومی و اعضای سازمان‌های نظام‌مهندسی ساختمان استان‌ها برای نمونه به مشکلات استان تهران پرداخت و گفت: سازمان نظام مهندسی استان تهران ۱۲۰ هزار نفر عضو دارد که براساس قانون اگر بخواهد مجمع عمومی آن برگزار شود، ۶۰ هزار و یک نفر باید در مجمع حاضر باشند که مدیریت این جمعیت، جایگاه آن‌ها، رأی‌گیری و شمارش آرا، مشکلات فراوانی را به دنبال خواهد داشت و عملاً چنین اتفاقی غیرممکن خواهد بود. این‌‌‌ها بخشی از مشکلاتی هستند که در اصلاحات قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان درصدد حل آن‌‌‌ها هستیم.

شیبانی‌اصل در بیان سایر مشکلاتی که سازمان‌های نظام مهندسی با آن دست به گریبان هستند و باید برای اصلاح آن‌‌‌ها قدم برداشت به واگذاری وظایف خارج از قانون به سازمان‌های استان‌ها و دریافت پول و توزیع آن اشاره کرد و افزود: واگذاری وظایف خارج از قانون به سازمان‌های استان‌ها از جمله دریافت پول و توزیع آن به حد غیرقابل قبولی رسیده است و اگر اقدام جدی در این باره انجام نشود موجب متلاشی شدن سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان از درون خواهد شد زیرا این سازمان‌ها را به نهادهای اقتصادی فاقدشفافیت و غیرقابل نظارت تبدیل کرده است و باعث بروز تخلفات مختلف در سازمان‌ها شده که ناشی از خلأهای قانونی و بعضاً تفسیرهای غلط و نادرست حقوقی از وظایف و اختیارات ارکان سازمان است.

لزوم اصلاح قانون برای حل چالش‌های امضافروشی و خدمات صوری مهندسی

مدیرکل دفتر توسعه‌مهندسی ساختمان ادامه‌ داد: امضا فروشی و خدمات صوری به صورت وسیع به دلیل تفسیر از قانون، بخشی دیگر از مشکلاتی است که باید برای آن‌‌‌ها چاره‌اندیشی شود. به عنوان مثال در بخش اجرای ساختمان که با هزاران امید و آرزو ابتدا شیوه‌نامه و سپس الزامات مربوط به مجری و سپس سازنده در اولین دوره تدوین قانون و تلاش برای تصویب آن در ۲۱ سال پیش وضع شد بخش اعظم آن شاید بیش از ۹۵ درصد این بخش به صورت صوری تبدیل شده و خدمات واقعی داده نمی‌شود.

اصلاح مجازات‌های انتظامی در اصلاحات لایحه قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان

شیبانی‌اصل گفت: به دنبال این شرایط (صوری شدن ۹۵ درصدی اجرای ساختمان)، پرونده‌های انتظامی افزایش یافته زیرا تخلفات انتظامی و حرفه‌ای زیاد شده است. همچنین مجازات‌های انتظامی عملاً بازدارندگی‌اش را از دست داده است. زیرا فردی که به اندازه ۱۱ تا ۱۲ سال کار می‌گیرد و در شورای انتظامی به دو تا ۳ سال و حتی لغو دائم مجازات می‌شود فردی است که به اندازه ۳۰ سال کار گرفته و بدین‌معنا دوره بازنشستگی خود را طی کرده است و با این شرایط مجازات‌های انتظامی برای چنین فردی بازدارنده نیستند. حتی لغو دائم پروانه مجازات مؤثر به حساب نمی‌آید زیرا متأسفانه، بهره‌مندی کافی برای متخلف ایجاد شده است.

وی ادامه‌ داد: با وجود این ضرورت‌‌‌ها و شرایطی که امروزه هست خط‌‌مشی که توسط معاون امور مسکن و ساختمان وزیر راه ‌و شهرسازی برای دفتر توسعه مهندسی ترسیم شده است شاملِ عدم تغییر کل قانون (بدین معنا کل قانون و چارچوب آن تغییر نخواهد کرد. گرچه ممکن است بعد‌‌ها این ضرورت ایجاد شود که قانون جدیدی برای نظام مهندسی کل رشته‌ها نوشته شود. اما خط مشی کلی ما این است که چارچوب قانون تغییر نکند.)، حفظ نکات قانون (قانون نکات قوت فراوانی دارد که حفظ می‌شوند)، توجه به حقوق شهروندان (یک باور غلط که دارد توسعه پیدا می‌کند این است که سازمان نظام مهندسی ساختمان یک نهاد صنفی است در حالی‌که نظام مهندسی ساختمان یک نهاد کاملاً حرفه‌ای است و نهادهای حرفه‌ای با نهادهای صنفی تفاوت‌های فراوانی دارند و شاید جایگاه صنف در سازمان نظام مهندسی ساختمان کم‌تر از ۱۰درصد باشد و توجه به حقوق شهروندان در اصلاحات قانون نظام مهندسی مورد توجه جدی قرار دارد.

شیبانی‌اصل افزود: اصلاح ساختاری به تعریف ماده ۱ قانون و تعبیر خاص آن، بسنده‌کردن تغییرات به کمینه‌های ضروری، ارتقای سلامت و حذف بروز زمینه‌های رانت و فساد در شرایط ناخواسته حال حاضر، و در نهایت منع استخدام سازمان‌های نظام مهندسی از استخدام‌های خویشاوندی و رفاقتی که متأسفانه در سراسر کشور به‌طور وسیعی رواج یافت پیشنهادات برای اصلاح قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان هستند.

مدیرکل دفتر توسعه مهندسی ساختمان تأکید کرد: در اصلاحات قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ۳ موضوع، بهره‌مندی از تجربیات ۲۰ سال اخیر، نتایج آسیب‌شناسی‌‌‌ها و حذف توازی و تداخل با قوانین دیگر (یکی از مهم‌ترین تداخل و توازی، تفسیر ۷ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌هاست)، ۳ موضوعی هستند که در اصلاحات جدید براساس آن تصمیم‌گیری خواهیم کرد.

وی تغییرات پیشنهادی را در ۲۳ عنوان توضیح ‌داد: پیش‌بینی جایگاه قانونی برای نظام‌نامه رفتارحرفه‌ای اخلاقی در مهندسی ساختمان، تبیین جایگاه حقوقی سازمان نظام مهندسی ساختمان (زیرا این جایگاه بسیار مورد مناقشه است، برخی آن را نهاد دولتی و در متن قانون، برخی آن را سازمان خصوصی، نهاد حرفه‌ای، نهاد عمومی غیردولتی و در قوانین مختلف از جمله قانون ارتقای سلامت اداری و قوانین دیگر، نوع نگاه متفاوت بوده و لازم است جایگاه حقوقی سازمان به‌طور کاملاً مشخص تعریف شود)، شرایط صدور مدارک صلاحیت و اعتبار آن با توجه به تجربیاتی که در این سال‌ها به وجود آمده است بخشی از پیشنهادات در زمینه لایحه اصلاح قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان است.

شیبانی‌اصل در بیان دیگر پیشنهاد‌‌ها به منع پرسنل نهادهای دولتی و عمومی برای استفاده از پروانه اشتغال به‌کار در زمان خدمت در قبال دریافت حق فنی که خواست کمپین ۶ هزار نفری است اشاره کرد و گفت: تغییر و اصلاح ساختار مجمع عمومی و تخصیص اعطای رأی صرفاً به دارندگان پروانه اشتغال به‌کار، اصلاح ساختار ارکان سازمان نظام مهندسی ساختمان و سازمان‌های استان‌ها، تبیین دقیق رشته‌های مهندسی ساختمان موضوع قانون، پیش‌بینی دادسرا و دادگاه انتظامی با شعب ۳گانه به جای شورای انتظامی و اصلاح ساختار دادرسی بخش دیگری از پیشنهادهای اصلاح قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان به شمار می‌روند.

مدیرکل دفتر توسعه مهندسی ساختمان ادامه ‌داد: تأمین اصل قانونی بودن جرم و مجازات با درج تخلفات و مجازات‌ها در متن قانون و مناسب‌سازی آن با شرایط روز حرفه، تبیین شرایط عضویت در مجمع عمومی، تصدی سمت بازرسی و عضویت در دادسرا و دادگاه انتظامی، تغییر تعداد و شرایط انتخاب اعضای هیأت مدیره و شورای مرکزی، پیش‌بینی بازرس برای شورای مرکزی، پیش‌بینی الزاماتی در خصوص کنترل ساختمان، پیش‌بینی مقررات منطقه‌ای و محلی در چارچوب مقررات ملی ساختمان، پیش‌بینی نظام بازرسی ساختمان، پیش‌بینی تدوین کارنامه حرفه‌ای مهندسان، پیش‌بینی سامانه اطلاعات یکپارچه (اطساک)، پیش‌بینی مرور زمان برای مسؤولیت‌های مهندسان، پیش‌بینی شرکت‌های تضمین ساختمان، متناسب نمودن جزای نقدی متخلفان از قانون و تعدیل آتی آن، یکپارچه‌سازی نظام‌های ساخت و ساز در کشور، تبیین محل تأمین هزینه‌های اجرای قانون و اصلاحات عبارتی و واژگان به‌کار رفته در قانون سرفصل‌های تغییرات پیشنهادی در اصلاح قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان است.

 

گفتنی است، نخستین نشست تدوین لایحه اصلاحیه قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان به ریاست حامدمظاهریان، معاون امور مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی و اعضای انجمن‌های تخصصی و حرفه‌ای جوامع مهندسی در ساختمان دادمان وزارت راه‌ و شهرسازی با دستور تشکیل کارگروه‌های تخصصی تشکیل شد و قرار است به زودی لایحه اصلاح قانون طی مراحل قانونی در دولت به مجلس دهم برای تصویب ارایه شود.