خودکفایی ۹۵ درصدی ایران در طراحی و ساخت سد‌ها

مدیرعامل سابق شرکت منابع آب و نیروی ایران مطرح کرد خودکفایی ۹۵ درصدی ایران در طراحی و ساخت سد‌ها کارشناس ارشد مسائل آب کشور، گفت: در طراحی و ساخت سد در ایران، هم‌اکنون بیش از ۹۵ درصد خودکفا هستیم. به گزارش مناقصه‌مزایده، سیدمحمدرضا رضازاده؛ افزود: هم‌اکنون در طراحی، اجراء و ساخت سازه (ساختمان) سد‌ها خودکفا […]

مدیرعامل سابق شرکت منابع آب و نیروی ایران مطرح کرد

خودکفایی ۹۵ درصدی ایران در طراحی و ساخت سد‌ها

کارشناس ارشد مسائل آب کشور، گفت: در طراحی و ساخت سد در ایران، هم‌اکنون بیش از ۹۵ درصد خودکفا هستیم. به گزارش مناقصه‌مزایده، سیدمحمدرضا رضازاده؛ افزود: هم‌اکنون در طراحی، اجراء و ساخت سازه (ساختمان) سد‌ها خودکفا هستیم، اما در برخی قطعات و تجهیزات نیروگاه‌های برقابی نیازمند به خارج کشور هستیم. مدیر عامل اسبق شرکت منابع آب و نیروی ایران، گفت: در قبل از انقلاب، صفر تا صد ساخت سد‌ها را کشور‌های خارجی انجام می‌دادند، اما پس از انقلاب، نیرو‌های داخلی فعال شدند و ساخت سدی مانند کارون۳ را که خارجی‌ها اول انقلاب آن را رها کرده بودند توانستند کامل کنند. وی افزود: دانش سدسازی مانند دانش‌هایی مانند انرژی هسته‌ای، نانو، سلول‌های بنیادی و تجهیزات نظامی، مهم است. کارشناس ارشد مسائل آب کشور، گفت:، چون آب متمرکز در یک مکان ذخیره می‌شود و رؤیت‌پذیر است به محض رؤیت مشکلی، بخش سدسازی هدف قرار می‌گیرد، اما باید توجه کرد مشکل اصلی کشور در بخش آب، به سوء‌مدیریت موجود در قسمت آب‌های زیرزمینی برمی‌گردد. مدیر عامل اسبق شرکت آب منطقه‌ای فارس همچنین، افزود: در دهه ۵۰ شمسی تعداد چاه‌های ما حدود ۴۷ هزار حلقه بود، اما الان به بیش از ۷۰۰ هزار حلقه رسیده که این موجب برداشت زیاد و در نهایت موجب فرونشست دشت‌ها در کشورمان شده است. رضازاده؛ تأکید کرد: در بخش آب کشور باید به سمت استفاده از یک سبد متنوع آبی مانند استفاده از پساب، شیرین‌سازی آب دریا، استفاده از آب‌های ژرف و… حرکت کرد. کارشناس مسائل آب کشور، افزود: به‌عنوان مثال کشور‌های جنوبی خلیج‌فارس هم‌اکنون روزانه حدود ۲۷ میلیون مترمکعب آب دریا را شیرین‌سازی و استفاده می‌کنند و برنامه توسعه آن را تا ۳۲ میلیون مترمکعب دارند، اما کشور ما با داشتن ساحل‌های وسیع در خلیج‌فارس و دریای عمان، فقط حدود ۶۰۰ هزار مترمکعب آب را شیرین‌سازی می‌کند. وی درباره علت اتمام سدسازی در کشور‌های پیشرفته و تداوم آن در ایران، گفت: آن‌ها ۸۰ -۷۰ سال زودتر از ما اقدام به ساخت سد کرده‌اند و در تمام موقعیت‌های مناسب جغرافیایی‌شان سد ساخته‌اند، اما ایران با اینکه به نقطه بالایی از سدسازی رسیده است، اما در برخی مکان‌ها کماکان نیاز به احداث سد دارد. مدیرعامل اسبق شرکت منابع آب و نیروی ایران همچنین، گفت: از سال ۱۹۰۰ تا ۱۹۰۹ میلادی ۵۴۵ سد در جهان افتتاح شد و در دهه۷۰ میلادی به ۷۵۱۱ رسید و با روندی کاهشی در دهه پایانی قرن ۲۰ تعداد آن‌ها به ۳۳۵۴ سد رسید. کارشناس مسائل آب کشور، افزود: حدود ۳۲ درصد سد‌ها در امریکای شمالی ۳۰ درصد در آسیا ۱۹ درصد در اروپا پنج درصد در آفریقا سه درصد در آمریکای‌جنوبی و دو درصد هم در استرالیا قرار دارد. رضازاده؛ درباره سرانه مخزن سد در جهان (حجم مخزن به‌ازای جمعیت هر کشور) نیز گفت: در آمریکا به‌ازای هر نفر ۱۹۶۰ مترمکعب، در روسیه ۶۱۰۰، در چین ۲۵۰۰ و در ایران ۶۰۰ مترمکعب ساخته شده است. مدیر عامل اسبق شرکت منابع آب و نیروی ایران، درباره حواشی سد گتوند، افزود: یکی از جفا‌هایی که به صنعت سدسازی کشور وارد شد، زیرسؤال بردن ساخت این سد است. با اینکه نیمی از عمر کاری خود را در بخش آب کشور سپری کرده‌ام، اعلام می‌کنم سد گتوند یکی از بهترین سد‌های ایران است. کارشناس ارشد مسائل آب کشور، گفت: تمام سد‌هایی که بالادست این سد بر روی رودخانه بزرگ کارون احداث شده است، مانند: سد کارون۳، کارون۴ و سد شهید عباسپور که هدفشان تولید انرژی برقابی است، اما این سد که مشرف به دشت خوزستان است علاوه بر تولید برق، تنظیم آب کشاورزی را هم برعهده دارد. وی در ادامه، بیان داشت: اگر سد‌های بالادست فقط در ساعات اوج مصرف برق وارد مدار می‌شوند، اما در سد گتوند به علت سرریز شدن تمام آب حوزه آبریز کارون به آن می‌تواند در تمام ۲۴ ساعت شبانه‌روز برق تولید کرد. مدیرعامل اسبق شرکت منابع آب و نیروی ایران، گفت: جلوگیری از سیلاب‌ها یکی دیگر از مزیت‌های سد گتوند است به نحوی که در سال‌های گذشته این سد توانسته است سیلاب‌های بزرگی به میزان شش هزار مترمکعب بر ثانیه را مهار و در مخزن خود ذخیره کند به نحوی که پایین‌دست متوجه آن نشده‌اند. رضازاده؛ درباره موضوع شوری آب گتوند، تصریح کرد: هم‌اکنون حدود چهار درصد آب این سد در کف مخزن، آب شور با «‌ای‌سی» بالاست و مابقی آن دارای کیفیت خوب و مناسبی است. کارشناس ارشد مسائل آب کشور، گفت: شوری آبی که به گتوند نسبت داده می‌شود مربوط به پساب واحد‌های کشت و صنعت، حوضچه‌های پرورش ماهی و فاضلاب شهری و روستایی است که در پایین‌دست این سد، وارد رودخانه می‌شود. وی افزود:گنبد نمکی در مخزن سد، که شوری آب گتوند به آن عودت داده می‌شود هم‌اکنون در آب حل شده و تثبیت شده است. مدیرعامل اسبق شرکت منابع آب و نیروی ایران، گفت: اندازه‌گیری‌های مختلف از سد و پایین‌دست سد نشان می‌دهد، مشکل شوری به مخزن برنمی‌گردد. کارشناس ارشد مسائل آب کشور، اظهار داشت: سد دز به‌عنوان یکی از آب‌های با کیفیت کشور وقتی در یک نقطه مشترک به کارون می‌پیوندد در مقایسه با شاخه رود کارون، تبدیل به یکی از بی‌کیفیت‌ترین آب‌ها می‌شود که علت آن به ورود پساب حوضچه‌های پرورش ماهی و واحد‌های کشت و صنعت برمی‌گردد. رضازاده؛ گفت: دانشگاه تهران به‌عنوان دستگاهی بی‌طرف این موضوع را بررسی و تحلیل و در نهایت اعلام کرد مشکل شوری آب به بالادست سد بر نمی‌گردد، بلکه مشکلات پایین‌دست سد، موجب این مشکل شده است. مدیر عامل اسبق شرکت منابع آب و نیروی ایران، افزود: سد گتوند، هزار مگاوات برق تولید می‌کند و تا دو هزار مگاوات هم امکان توسعه نیروگاهی دارد. کارشناس ارشد مسائل آب کشور، گفت: کلنگ احداث سد گتوند در زمان دولت اقای رفسنجانی به زمین زده شد و در زمان دولت آقای خاتمی، تونل انحراف آن ساخته، در زمان آقای احمدی‌نژاد آبگیری شد و در زمان دولت آقای روحانی در اولویت اخذ فاینانس از چین قرار گرفت که این نشان می‌دهد بیشتر دولت‌های بعد از انقلاب در این طرح شریک هستند. وی افزود: در ابتدای دولت روحانی «ان قلت‌هایی» به احداث این طرح وارد کردند، اما در پایان دولت وی، این طرح را به‌عنوان یک طرح اولویت دار مطرح و به فکر تداوم ساخت آن شدند. کارشناس ارشد مسائل آب کشور، گفت: ایران اوج سدسازی خود را طی کرده است، اما باز هم برخی مکان‌های خوبی وجود دارد برای ساخت سد، مانند سد بختیاری که هر چه کوتاهی کنیم در ساخت آن عواقب آن را باید پرداخت کنیم. رضازاده؛ ادامه داد: اگر سد بختیاری سال‌ها قبل ساخته شده بود همانند سد‌های موجود بر رودخانه کارون که تاکنون توانسته است جلوی سیلاب‌های بزرگی را بگیرد آن هم می‌توانست جلوی قسمت‌هایی از سیلاب و خسارت‌های سیل بزرگ فروردین ۹۸ را بگیرد. مدیر عامل اسبق شرکت منابع آب و نیروی ایران، گفت: سد دز در پایین‌دست سد بختیاری هم‌اکنون از رسوب پُر شده و رسوب به نزدیکی دریچه‌های ورود آب به نیروگاه‌های سد رسیده است که اگر زودتر اقدام نکنیم نیروگاه سد دز کارایی خود را از دست خواهد داد. وی افزود: سازندگان سد دز در قبل از انقلاب توصیه داشتند سدی بالادست این سد ساخته شود تا هم «آورد آب» رودخانه را مدیریت کند و هم جلوی ورود رسوب به مخزن این سد را بگیرد. مدیرعامل اسبق شرکت منابع آب و نیروی ایران، تصریح کرد: برخی قائل هستند می‌شود رسوب این سد را می‌توان خارج کرد، اما نمی‌دانند هزینه این کار بیش از هزینه احداث سد در بالادست می‌باشد. کارشناس ارشد مسائل آب کشور درباره ضرورت هرچه سریع‌تر ساخت این سد، گفت: بین سد بختیاری و سد دز سه سد جریانی کوچک قرار خواهد گرفت که پس از رهاسازی آب از سد بختیاری در این سه سد برق تولید خواهد شد. رضازاده؛ همچنین افزود: بر روی رودخانه کارون، سد جریانی کارون ۲ و سد‌هایی روی شاخه رودخانه «خرسان» که به کارون می‌ریزد طراحی شده، اما اجرایی نشده است.