تعریف مواد خام و نیمه‌خام صنعت پتروشیمی دقیق نیست

دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی، گفت: فهرست مواد خام و نیمه‌خام تولیدی صنعت پتروشیمی باید اصلاح شود. به گزارش مناقصه‌مزایده، احمد مهدوی‌ابهری؛ افزود: برای احداث شرکت‌های پتروشیمی تولید متانول در کشور، به غلط، زیاد مجوز داده شده است. اکنون ۸٫۵ میلیون تن واقعی این محصول را داریم که ۱۴ میلیون ظرفیت تولید دارد. وی ادامه داد: در آینده حدود ۲۲ تا ۲۳ میلیون تن متانول در کشور تولید خواهیم کرد که سبب تبدیل ایران به تعیین‌کننده قیمت متانول در سطح جهان می‌شود؛ با مجوز‌هایی که در این حوزه صادر شده، باید اکنون از فرصت استفاده کرد. دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی، گفت: متانول یک محصول نیمه‌خام است که از گاز طبیعی به دست می‌آید؛ برای تبدیل این محصول به محصولات زنجیره ارزش‌افزوده آن، باید سرمایه‌گذاری‌های جدیدی صورت گیرد که این سرمایه‌گذاری‌ها از سود واحد‌های متانولی فعلی باید به دست آید، اما وقتی این واحد‌های فعلی سودی ندارند، نمی‌توان سرمایه‌گذاری برای صنایع پایین‌دستی انجام داد. وی همچنین گفت: برای تبدیل متانول به محصولات پایین‌دستی مانند MTO و MTP یا الفین نه سرمایه وجود دارد و نه لایسنس داریم؛ بنابراین باید زمینه را ایجاد کنیم تا پتروشیمی‌ها از سودی که به دست می‌آورند، زنجیره ارزش‌افزوده متانول را ایجاد کنند، اما واحد‌های متانولی با تمام مشکلاتی که اکنون درگیر آن هستند، با یک مشکل که مجلس برای آن‌ها به وجود آورده هم مواجه شده‌اند. این فعال صنعت پتروشیمی، با اشاره به این که مجلس اعلام کرده محصولاتی مانند متانول و اوره که نیمه‌خام هستند باید مشمول مالیات برای صادرات شوند، گفت: در مورد متانول توضیح داده شد، اما در مورد اوره، نظر مجلس غیرکارشناسی است؛ اوره یا قابل تبدیل به کریستال و ملامین است که استفاده از آن در ایران و جهان محدود است و مصرفی ندارد یا قابل استفاده در کشاورزی است که شرکت‌های پتروشیمی وظیفه کشاورزی کردن ندارند و فقط می‌توانند این محصول را برای مصرف در بخش کشاورزی تولید کنند. وی تأکید کرد: در مورد متانول هم به طور مثال، شرکت پتروشیمی زاگرس به دنبال تبدیل آن به محصول پایین‌دستی اتانول و در حال احداث یک واحد ۳۰۰ هزار تنی اتانول است. اکنون واردکننده اتانول هستیم؛ یعنی در جایی که توانمندی داشته باشیم، خودمان دنبال احداث صنایع پایین‌دستی هستیم، اما اکنون برای تبدیل متانول به صنایع پایین‌دستی، تکنولوژی و سرمایه لازم وجود ندارد. مهدوی‌ابهری؛ افزود: باید به فعالان حوزه متانول یک فرصت داده شود که ایران هم تولید کننده MTP شود به شرط اینکه زیرساخت‌های فنی و مهندسی و مالی لازم برای آن‌ها ایجاد شود؛ اگر یک طرح توجیه نداشته باشد، نباید به سرمایه‌گذار اصرار کرد که با سرمایه‌گذاری در آن طرح، زیان کند. وی اظهار کرد: قیمت متانول در مقصد بین ۲۷۰ تا ۲۸۰ دلار است که حدود ۷۰ دلار آن صرف حمل‌ونقل دریایی می‌شود. از طرفی با مصرف ۹۰۰ مترمکعب گاز، یک تن متانول تولید می‌شود که هر مترمکعب، حدود ۲۲ دلار هزینه دارد؛ یعنی ۱۹۰ دلار هزینه تأمین گاز برای تولید هر تن متانول می‌شود. در مجموع ۲۶۰ دلار برای تأمین گاز و حمل‌ونقل دریایی نیاز است. دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی، با بیان اینکه حدود ۷۰ دلار هم هزینه مواردی مانند یوتیلیتی برق و نیروی انسانی است، گفت: شرکت‌های متانولی به زیان رسیده‌اند و پنج هزار تومانی که به‌عنوان سقف قیمت خوراک برای آن‌ها در نظر گرفته شده بود، دیگر پاسخگوی نیاز آن‌ها نیست؛ به این علت که آثار اقتصادی جنگ نظامی روسیه و اوکراین با کاهش قیمت متانول در چین، به واحد‌های پتروشیمی متانول در ایران برگشته است. این مقام مسؤول، ادامه داد: شرکت‌های پتروشیمی حتی در شرایطی که اکنون دولت توان سرمایه‌گذاری در میادین گازی را ندارد، حاضر به سرمایه‌گذاری در میادین گازی شدند تا تولید گاز افزایش یابد و سزاوار این هستند که دولت آن‌ها را از شرایط سخت نجات دهد. پیش‌بینی می‌شود که امسال حدود ۱۵ میلیارد دلار ارز توسط صنعت پتروشیمی وارد کشور شود و با عرضه محصولات به بورس کالا در داخل کشور نیز، حدود ۲۴ میلیارد دلار ارزش ایجاد می‌شود. دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی، اظهار کرد: قرار است در سال ۱۴۰۴ که انتهای برنامه توسعه ۲۰ ساله است، به بیش از ۱۳۰ میلیون تن ظرفیت تولید محصول پتروشیمی برسیم. اکنون ظرفیت این صنعت ۱۰۰ میلیون تن است؛ یعنی به حدود ۴۰ میلیارد دلار، تولید ثروت می‌رسیم که مشکل تأمین ارز حل خواهد شد و نیاز به صادرات نفت پیدا نخواهیم کرد.