لزوم نگرش به ايمني در ارزيابي كيفي مناقصه‌گران انتخاب پيمانكار براساس عملكرد ايمني قابل انتظار در هنگام برگزاري مناقصه در زمان برگزاري مناقصه به چه صورت پيمانكار را ارزيابي کنیم؟ وحيد شاه‌حسيني، اميد اميري چكيده پيشينيان ما صحت و امنيت را از نعمت‌هاي بزرگ دانسته‌اند، از طرفي هريك از ما احتمالاً در طول عمر […]
لزوم نگرش به ايمني در ارزيابي كيفي مناقصه‌گران
انتخاب پيمانكار براساس عملكرد ايمني قابل انتظار در هنگام برگزاري مناقصه
در زمان برگزاري مناقصه به چه صورت پيمانكار را ارزيابي کنیم؟
وحيد شاه‌حسيني، اميد اميري
چكيده
پيشينيان ما صحت و امنيت را از نعمت‌هاي بزرگ دانسته‌اند، از طرفي هريك از ما احتمالاً در طول عمر خود، يك يا چندبار حادثه منجر به بستري شدن خود و يا دوستان و بستگان را تجربه كرده‌ايم. علي‌رغم اين‌كه عمليات ساختماني نسبت به گذشته ايمن‌تر شده‌اند اما باتوجه به هزينه‌هاي توقف كه به آن اشاره خواهيم كرد توجه كافي از سوي كارفرمايان نسبت به اين موضوع در اسناد مناقصه ديده نشده است و بايد اين موضوع كه ايمني شعار نيست بلكه شعور است، سرلوحه كار خود قرار دهيم.
همان‌طور كه مي‌دانيم پروژه‌هاي اجرايي به‌طور كلي از لحاظ سوددهي به دو نوع انتفاعي و غيرانتفاعي تقسيم مي‌شوند كه تأخير در بهره‌برداري از هركدام از طرح‌ها به علت تعطيلي كوتاه‌مدت يا بلندمدت (باتوجه به نوع حادثه) علاوه بر زيان مالي از قبيل قيمت تمام شده پروژه جهت طرفين، تأخير در بهره‌برداري از پروژه را نيز به دنبال خواهد داشت. اين جمله بدان معنا است كه از سويي به دليل طولاني شدن پيمان، علاوه براين‌كه كارفرما در پروژه‌هاي انتفاعي ديرتر به سودهي مورد نظر مي‌رسد مي‌بايست حداقل، ضريب تعديل جهت زمان تمديد مجاز نيز به پيمانكار پرداخت کند(كه اين خود نياز به بودجه مصوب دارد) و از سوي ديگر پيمانكاران مدعي خواهند بود علاوه بر هزينه‌هاي پرداخت شده توسط ايشان و بالاسري مربوطه در طول توقف كار، به‌دليل تأخير در اعلام شاخص‌هاي تعديل و عدم كفايت ضرايب مربوطه، متضرر نيز خواهند شد كه در اين مقاله سعي مي‌شود علت لزوم نگرش به ايمني در هنگام برگزاري مناقصات را نقد و بررسي کنیم.
مقدمه
همان‌طور كه مي‌دانيم براي اجراي يك پروژه، نياز به تعيين انتخاب پيمانكار و اجرای كار توسط ايشان است، لذا به همين دليل قانون برگزاري مناقصات كه در جلسه علني روز ۲۵/۱/۱۳۸۳ مجلس شوراي اسلامي به تصويب و باتوجه به موارد ايراد شوراي نگهبان، به مجمع تشخيص مصلحت نظام ارسال و با اصلاحاتي در تاريخ ۳/۱۱/۱۳۸۳ به تصويب آن مجمع رسيده و طي نامه شماره ۱۳۰۸۹۰ مورخ ۱۷/۱۱/۱۳۸۳ از مجلس شوراي اسلامي به رياست جمهوري ارسال و ايشان طي نامه شماره ۶۷۴۹۰ مورخ ۲۶/۱۱/۱۳۸۳ جهت اجرا به وزارت امور اقتصادي و دارايي ابلاغ شد.
مطابق قانون برگزاري مناقصات، باتوجه به اهميت انتخاب پيمانكار مناسب، اقدامي توسط كارفرمايان يا نمايندگان ايشان در خصوص ارزيابي پيمانكاران انجام مي‌گيرد كه اين موارد به‌طوركلي عبارتند از:
بررسي مقدماتي پيشنهادها (ارزيابي شكلي)، ارزيابي توان اجراي كار، ارزيابي فني بازرگاني پيشنهادها از قبيل تعداد ماشين، پرسنل كليدي، گردش مالي پيمانكار، ارزيابي مالي و درنهايت ارزيابي كيفي مناقصه‌گران.
لازم به ذكر است كه اين موارد همگي در جايگاه خود مهم بوده اما نقش ايمني در اين مورد به‌طور مطلوب ديده نشده كه در اين مقاله به نقش ايمني در موفقيت و اتمام پروژه مي‌پردازيم.
براي برخي از كارفرمايان و پيمانكاران به جز بحث عقب ماندگي پروژه، درد و رنج كارگران صدمه‌ديده و خانواده آن‌ها و همچنین تلفات ناشي از كارهاي ساختماني خود دليلي كافي است تا تدابير ايمن‌سازي مؤثري را در كارهايشان به‌كار بگيرند. از طرفي ديگر كارگران ساختماني همچون ديگر كارگران رشته‌هاي صنعتي نمي‌خواهند در طول پروژه آسيب ببينند و به دنبال كارهاي ترجيحاً بي‌خطر مي‌باشند لذا وقتي مي‌بينند كه شركتي نسبت به امنيت آن‌ها در طول پروژه توجه كافي ندارند، حاضر به همكاري نخواهند بود(البته درصورت وارد شدن در اين حرفه به دنبال دستمزدهاي غيرمعقول به دليل تهديد شدن سلامتي خواهند بود.)
اين بار كه عمليات ساختماني يك كار پرحادثه است و حوادث ساختماني جان يك نفر را به ازاي هر دو طبقه يا در ازاي يك ميليارد تومان براي ساخت‌وسازهاي كلي يا براي ۸۰۰ متر تونل مي‌گيرد و ما مي‌بايست هزينه‌اي را در برآورد اوليه پيش‌بيني کنیم، يك ايده غلط است چراكه اقدامات مديريتي مناسب در كاهش حوادث بسيار مؤثر هستند.
از طرفي ديگر بعضي از كارفرمايان و پيمانكاران تصور مي‌كنند كه بين دو گزينه ايمني كارگر و بهره‌وري بيش‌تر، بايد يكي را انتخاب كنند كه چنين طرز تفكري قطعاً بايد تغيير كند چراكه نبايد ايمني و بهره‌وري را در تضاد با يكديگر پنداشت. زماني كه هزينه واقعي آسيب‌ها محاسبه و مشخص مي‌شوند، اين گروه خواهند ديد كه بي‌توجهي به ايمني به چه ميزان موجب افزايش هزينه‌ها و كاهش سود خواهد شد.
حادثه چيست؟
تعريف حادثه را مي‌توان اين‌گونه بيان كرد كه حادثه پيشامدي برنامه‌ريزي نشده است كه بنابه ضرورت منجر به آسيب نمي‌شود. البته حوادثي كه منجر به آسيب در تجهيزات، مصالح و به ويژه ايجاد زخم مي‌شوند توجه بيش‌تري را به خود جلب مي‌كنند، ولي همه حوادث بدون توجه به چگونگي خرابي و زيانشان باتوجه به اين‌كه احتمال وقوع مجدد خواهند داشت لازم است مورد توجه قرار گيرند چراكه خطاهاي نزديك به شكست، حادثه‌هاي هشداردهنده ارزان قيمتي هستند كه از وقوع حوادث نه‌چندان مطلوب احتمالي در آينده خبر مي‌دهند؛ در نتيجه كارفرما با بررسي اقدامات انجام شده توسط پيمانكار در اين خصوص اهميت دادن به مقوله ايمني توسط ايشان را بررسي مي‌کنند.
ايمني از ديدگاه شرايط عمومي پيمان
حال بررسي مي‌كنيم كه در قراردادهاي جاري چه اشاره‌اي به نقش ايمني شده است. يكي از مهم‌ترين اسناد قرارداد، نشريه‌اي است به شماره ۴۳۱۱ كه در تاريخ ۳/۳/۷۸ از سوي سازمان برنامه و بودجه سابق با نام شرايط عمومي پيمان از نوع گروه اول (لازم‌الاجرا) منتشر شده است كه در اين نشريه تنها در ۳ماده زير اشاره كوتاهي به نقش ايمني شده است:
ماده ۱۶- تأييدات پيمانكار
د- پيمانكار، از قوانين و مقررات مربوط به‌كار، بيمه‌هاي اجتماعي، ماليات‌ها و عوارض و ديگر قوانين و مقررات، كه تا تاريخ تسليم پيشنهاد معمول و مجرا بوده است، كاملاً مطلع بوده و متعهد است كه همه آن‌ها را رعايت كند. درهر حال، مسؤوليت عدم رعايت قوانين و مقررات ياد شده، برعهده پيمانكار است.
ماده ۱۷- كاركنان
ح- پيمانكار موظف به اجراي مقررات بيمه‌هاي درماني و اجتماعي، مقررات و دستورالعمل‌هاي حفاظت فني و بهداشت كار است.
ماده ۲۱- حفاظت از كار و شخص ثالث، بيمه كار، مراقبت‌هاي لازم
ب- پيمانكار در چارچوب مقررات و دستورالعمل‌هاي حفاظت فني و بهداشت كار، مسؤول خسارت‌هاي وارد شده به شخص ثالث در محوطه كارگاه است، و درهر حال، كارفرما در اين مورد هيچ نوع مسؤوليتي به عهده ندارد. كارفرما و مهندس مشاور مي‌توانند در صورت مشاهده عدم رعايت دستورالعمل‌هاي حفاظت فني و بهداشت كار، دستور توقف بخشي از كار را كه داراي ايمني لازم نيست تا برقراري ايمني طبق دستورالعمل‌هاي ياد شده صادر کنند. در اين حالت، پيمانكار حق مطالبه خسارت در اثر دستور توقف كار را ندارد.
همان‌طور كه ملاحظه مي‌شود در شرايط عمومي پيمان كه به صورت يك‌طرفه (از اين لحاظ كه كارفرما كليه ريسك‌هاي حادثه را به پيمانكار انتقال مي‌دهد) و همچنین لازم‌الاجرا است، اولاً فرض مي‌کند كه پيمانكار تمامي مقررات و قوانين كار و تأمين اجتماعي و دستورالعمل‌هاي حفاظت فني و بهداشت كار را دانسته و به آن عمل مي‌کند (كه درعمل به دليل اين‌كه نظارتي بر تعيين صلاحيت آن‌ها در اين خصوص نمي‌شود به جرأت مي‌توان گفت كه شركت‌هاي تازه تأسيس و بعضاً با قدمت هيچ كدام هيچ اطلاعاتي در اين خصوص ندارند)، ثانياً اين‌كه كارفرمايان با انتقال ريسك به پيمانكاران، با اين تصور كه مسؤوليت عدم رعايت قوانين و مقررات ياد شده، را برعهده وي گذاشته و ديگر مسؤوليتي ندارند، به‌واقع به دليل وقوع حادثه كارفرمايان بيش‌تر از پيمانكاران متضرر خواهند شد؛ لذا اهميت دادن به ايمني در كليه پروژه‌ها لازم است؛ چه آن‌هايي كه ماهيت اجراي آن‌ها پرخطر و چه آن‌هايي كه به ظاهر كم‌خطر هستند، چه آن‌هايي كه به آن در قراردادها اشاره شده است و چه آن‌هايي كه هيچ‌گونه اشاره‌اي نشده باشد.
از سوي ديگر در بررسي پرونده‌هاي حوادث اخير (در خصوص واگذاري عواقب ناشي از حادثه كارگران به پيمانكاران و سلب اين موضوع از سوي كارفرما) نشان داده‌اند كه دادگاه‌ها ديگر كارفرمايان را از مسؤوليت در برابر شخص ثالث مبري نمي‌شمارند و هرگونه خسارت ناشي از ساخت و ساز تحت هر شرايطي متوجه كارفرمايان هم خواهد بود. يعني آنان حتي با وجود ذكر «بند عدم مسووليت در قرارداد با سازندگان»، از نظر دادگاه‌ها در قبال خسارات وارده مبري نخواهند بود.
حتي محافظه‌كارترين وكلا هم قبول دارند كه كاهش تواتر و شدت سوانح ساخت و ساز، راه خوبي براي كاهش مسؤوليت كارفرما است. مدرك مهمي وجود ندارد كه ثابت كند مداخله مناسب كارفرمايان مي‌تواند سوانح مربوط را كاهش دهد، بدون اين‌كه مسؤوليت وي در قبال سوانحي كه پس از رعايت نكات ايمني اتفاق مي‌افتند را به سازنده محول كرده باشد. حتي محافظه‌كارترين و سخت‌گيرترين مشاور شركتي هم خواهد پذيرفت كه نه تنها انتخاب پيمانكار براساس عملكرد ايمني قابل انتظار از ايشان، مسؤوليت كارفرما در قبال سوانح ساخت‌وساز را افزايش نخواهد داد، بلكه براي افزايش ايمني ساخت و ساز بسيار مؤثر و ساده خواهد بود.
پرداخت بها ايمني توسط فهرست‌بها
در كليه فهرست‌بهاي ابلاغي از سوي معاونت راهبردي، در هيچ رديفي، بهايي بابت اقدامات آموزشي و يا تهيه مكاني جهت ايمني ديده نشده است. تنها در يك رديف آن هم در بخش تجهيز كارگاه بابت تأمين علايم و وسايل ايمني براي اطراف ترانشه‌ها و ميله چاه‌ها و گودهايي كه در مسير عبور عابرين و يا وسايط نقليه قرار دارد، آن‌هم در كارهاي رشته شبكه توزيع آب، شبكه جمع‌آوري فاضلاب و آبرساني روستايي پيمانكار مي‌بايست پيشنهادي اعلام کند.
هزينه‌هاي عدم رعايت ايمني
همان‌طور كه پيش‌تر عنوان شد طي بررسي‌هاي به عمل آمده بين كارفرمايان و شركت‌هاي ساختماني در هنگام برگزاري مناقصه، تلاش مشابهي را براي جلوگيري از حوادث به‌كار نمي‌برند كه علت آن را شايد بتوان ناشي از عدم درك و آگاهي هزينه‌هاي واقعي آسيب‌ها از سوي آن‌ها دانست.
به‌طوركلي حوادث ساختماني را مي‌توان به دو دسته هزينه‌هاي مستقيم و غيرمستقيم تقسيم كرد.
الف) هزينه‌هاي مستقيم
همان‌طور كه مي‌دانيم هزينه‌هاي مستقيم هزينه‌هايي هستند كه به‌طور مستقيم به آسيب‌ها مربوط يا منسوب شده باشند و مورد بيمه قرار بگيرند؛ يعني هزينه‌هاي مستقيم را مي‌توان به خوبي درك و كميت آن‌ها را به دقت تعيين كرد؛ مانند هزينه‌هاي پزشكي درماني، تجويز دارو، آمبولانس و ديگر منافع بيمه‌اي كارگران و همچنین بيمه اموال و مسؤوليت را شامل مي‌شود.
ب) هزينه‌هاي غيرمستقيم
هزينه‌هاي غيرمستقيم گمراه‌كننده‌ترين جزو هزينه‌هاي آسيب‌هاي كارگران ساختماني هستند. گمراه كنندگي هزينه‌هاي غيرمستقيم تا اندازه‌اي به دليل نبود تعريفي روشن در اين خصوص است. هزينه‌هاي غيرمستقيم را مي‌توان بسان هزينه‌هاي پنهان يا هزينه‌هايي كه هيچ پيشينه ثبت شده‌اي درباره آن‌ها نگهداري نمي‌شود در نظر گرفت، يعني اين‌كه هزينه‌هاي غيرمستقيم هزينه‌هايي هستند كه هيچ‌گونه سازوكاري بازيافتي براي مرتبط كردن دقيق آن‌ها با آسياب‌ها وجود ندارد. اين موارد شامل بهره‌وري پايين، تأخير برنامه كاري، افزايش زمان كاري مقرر، خسارت تجهيزات و امكانات و هزينه‌هاي مديريت و بيمه خسارت كارگري و مواردي ديگر در اين خصوص هستند.
چگونه هزينه‌هاي غيرمستقيم پروژه را محاسبه کنیم؟
هزينه‌هاي غيرمستقيم حوادث ساختماني پروژه و تميز دادن آن‌ها از موقعيت مالي پروژه كاري دشوار است ولي مي‌توان به ۳ جزء تقسيم کرد:
جزء اول: تجربه حوادث گذشته
جزء دوم: تكرار و شدت حوادث
جزء سوم: ثبت ركورد بيمه در زماني كه گزارش براي كميته ارزيابي ارسال مي‌شود.
هزينه‌هاي غيرمستقيم شامل مواردي از قبيل:
· انتقال و جابه‌جايي مصدوم: شامل هزينه‌هاي حمل و نقل اضطراري (آمبولانس، تاكسي، وانت بار) در ارزش هزينه همراه با هزينه پرسنلي كه براي رساندن كارگر آسيب‌ديده به تسهيلات پزشكي مناسب لازم هستند.
· مزدي به‌كارگر مجروح، زماني كه كار نمي‌كند پرداخت مي‌شود: شامل كل زماني كه در آن كارگر براي دستمزدي كه دريافت مي‌كند شغل خود را انجام نمي‌دهد (مانند زمان سپري شده در درمانگاه، باقي‌مانده روز مرخصي گرفته شده و غيره).
· هزينه‌هاي متحمل شده از تأخيراتي كه از حادثه منشأ مي‌گيرد: تأثيري كه بر روي كارايي و روحيه ديگر كاركنان گذاشته شده است، زمان بدون كارايي تجهيزات به دليل نبود نيروي صدمه‌ديده، تأثير در روي زمان تحويل پروژه.
· هزينه‌هاي اضافه‌كاري كه با حادثه موجب مي‌شوند: در زمان نبود فرد حادثه‌ديده به دليل جلوگيري از تأخير در پروژه نياز است كه شخص يا گروه ديگري به صورت اضافه‌كاري عمليات فوق را انجام دهند.
· از دست دادن سرعت اوليه (كاهش كارايي): كاهش كارايي كاركنان مي‌تواند نتيجه مشكل روحي يا تعديل باشد كه ممكن است براي جايگزين كردن يك كارگر مجروح روي دهد، اين كميت بايد مورد محاسبه قرار گيرد.
· هزينه انطباق‌پذيري يا آموزش كارگر جايگزين: اگر كارگر جديدي استخدام شود، مخارج مديريتي در روند استخدام، هزينه‌هاي پرداخت شده در پردازش، آموزش و مدت انطباق‌پذيري را شامل مي‌شود. همچنین حقوقي را كه سركارگر بابت آموزش به‌كارگر جديد مي‌دهد را نيز شامل مي‌شود. اگر كارگر جديد كم‌اثرتر از كارگر مجروح و مصدوم باشد، كميت كاهش كارآمدي از لحاظ تومان و ريال محاسبه مي‌شود.
· هزينه دستمزد اضافي برگشت كارگر به‌كار: غالباً شركت‌ها به دلايل انساني و جهت بالا بردن روحيه ديگر كارگران، فرد مصدوم ديده را تشويق به برگشت به محل كار مي‌كنند كه باتوجه به نوع حادثه و تأثير آن بر او ديگر مانند قبل نمي‌تواند كار كند، لذا احتمالاً درحال كار كردن در شغل اول به‌صورت كم‌اثرتر و يا شغل كم‌تقاضاي متفاوت خواهد بود كه اين كاهش بهره‌وري نيز قابل محاسبه است.
· هزينه‌هاي تميزكاري، تعمير يا جايگزيني و روشن بودن: در هر حادثه معمولاً نشت، ريزش، خسارت به دستگاه، ضايع شدن مواد و پاكسازي محيط را در بر خواهد داشت كه البته اگر حادثه‌اي فقط يك مصدوميت داشته و اثر ديگري در شغل نداشته باشد، اين مسأله مورد اهميت نخواهد بود.
· هزينه برنامه‌ريزي مجدد كار: شامل زمان مصرف شده به وسيله ناظران، مهندسان و سركارگران يا مسؤولين كنترل پروژه براي مرور برنامه زمان‌بندي و هزينه‌هاي حاصل از تطبيق جدول جديد.
· هزينه‌هاي حقوق پرداخت شده براي نظارت به‌عنوان نتيجه حادثه: شامل همه زماني است كه روي حادثه و نتايج آن صرف مي‌شود. مراقبت براي درمان پزشكي كارگران، ارزيابي حادثه، كامل كردن فرم‌ها، انتشار اطلاعات، ملاقات كارگر (اگر به فرد حقوق پرداخت شده است)، طراحي براي جلوگيري از تكرار آن، حضور در دادگاه يا جلسه با بازرسان و…
· هزينه‌ها براي ايمني و پرسنل اداري به‌عنوان نتيجه حادثه: تايپ كردن، بازرسي، پيش بردن فرم‌ها، زمان چاپ و..
· هزينه مشاور حقوقي (وكيل)
· هزينه‌هاي متفرقه (راندمان يا بازدهي كار و… است)
· هزينه ناشي از سود از دست رفته به دليل بيكار ماندن تجهيزات
به‌جز هزينه‌هايي كه مربوط به بهره‌وري دعاوي هستند، بيش‌تر هزينه‌هاي غيرمستقيم به كاهش بهره‌وري نسبت داده مي‌شوند. اين به معناي كاهش بهره‌وري در ساعت‌هاي كار و تلف شدن زمان اداري است. اگر زمان واقعي تلف شده هنگام وقوع آسيب را درنظر بگيريم، منبع هزينه‌هاي غيرمستقيم آسيب‌ها را درك مي‌كنيم و برآوردهاي مستقلي از اين زمان‌هاي تلف شده خواهيم داشت.
· برخي هزينه‌ها شناخته شده نيستند: اگرچه مشخص شده است كه هزينه آسيب‌ها قابل توجه است، در محاسبات هنوز برخي از هزينه‌هاي واقعي مختلف آسيب‌ها در نظر گرفته نمي‌شوند. به‌عنوان مثال هيچ پژوهشي برآوردهاي معقولي درباره اقلام هزينه در پي آمده ارايه نداده است:
· دريافتي‌هاي از دست رفته كارگر آسيب‌ديده
· تأثيرهاي نامطلوب آسيب در ديگر اعضاي خانواده
· آسيب‌هايي كه دعاوي مربوط به سهل‌انگاري شخصي بر وجهه شركت وارد مي‌كند
· حاشيه سود كاهش‌يافته شركت
· خروج شركت از فهرست پيشنهادهاي مناقصه در كوتاه‌مدت
· كاهش روحيه كارمندان شركت
· هزينه‌هاي جزايي احتمالي
مقايسه بين ميزان هزينه‌هاي مستقيم و غيرمستقيم
با كشيدن هرم‌ها، كوه‌هاي يخي ونمودارهايي مي‌توان رابطه بين هزينه‌هاي مستقيم و غيرمستقيم حوادث را نشان داد. رأس اين هرم‌ها نشانگر هزينه حق بيمه‌هاي خسارت كارگران است و پايين‌تر از آن گروهي از هزينه‌ها هستند كه تصور مي‌شوند بسيار گسترده‌ترند.
چندين نتيجه جالب از اين مطالعه به دست آمده است:
به‌طور ميانگين هزينه‌هاي نهان حدودا ۴برابر موارد پزشكي و سودهاي بيمه پرداخت شده به‌كارگر مصدوم (يعني هزينه مستقيم) هستند، البته ميزان هزينه‌هاي غيرمستقيم و مستقيم بسيار متفاوت بوده و به نوع حادثه نيز ارتباط دارند. يعني در حوادث بزرگ نسبت هزينه‌هاي غيرمستقيم به مستقيم بسيار كم‌تر از اين نسبت در حوادث كوچك است. البته متغيرهاي زيادي وجود دارند كه بر ميزان هزينه در يك گروه خاص تأثير مي‌گذارند كه از جمله مي‌توان به تأثير حادثه بر فعاليت‌هاي برنامه زمان‌بندي به دليل تأخير در بهره‌برداري اشاره کرد.
ميزان ريالي هزينه‌هاي ايمني در يك پروژه چقدر است؟
هزينه مديريت يك برنامه سلامتي و ايمني ساختمان معمولا ۲٫۵ درصد هزينه‌هاي كار مستقيم است. اين هزينه‌ها شامل:
· حقوق پرسنل اداري، پزشكي و ايمني.
· جلسات ايمني.
· بازرسي وسايل و تجهيزات.
· جلسات شناخت.
· بازديد از محل كارگاه.
· تجهيزات حفاظت شخصي.
· برنامه‌هاي سلامتي مانند تست‌هاي تنفسي.
· تجهيزات و ذخيره‌هاي متنوع.
در زمان برگزاري مناقصه به چه صورت پيمانكار را ارزيابي کنيم؟
در زير موارد و سؤالاتي آمده است كه با جواب دادن به آن مي‌توان امتيازبندي كرد و براساس امتيازات كسب شده، پيمانكاران ايمن را انتخاب کرد:
۱- اعلام شماره EMR (تجربيات گذشته نرخ تعديل) براي ۳ سال گذشته.
۲- ارايه گزارش تعداد حوادث در OSHA (جايگزين بيمه تأمين اجتماعي).
۳- تعداد ساعت‌هايي كه كارگران سال گذشته كار كرده‌اند.
۴- مشخص كردن تيپ كاري از لحاظ پرخطر بودن (كارهاي تاسيساتي- سدسازي- آبرساني- غيرمسكوني و…).
۵- درصورت وقوع حادثه گزارشات را به چه مرجعي و هراز چندگاهي مي‌فرستيد؟ (به‌طور مثال بايد براي ناظر كارگاه هفتگي يا ماهانه، سرپرست كارگاه ۳ماهه و هيأت مديره سالانه)
۶- بررسي برگزاري جلسه ايمني در محل كارگاه (هرچه‌قدر فاصله اين جلسات كم‌تر باشد رتبه پيمانكار بالاتر مي‌رود).
۷- آيا براي پروژه‌ها ارزيابي ايمني داريد؟ و توسط چه كسي انجام مي‌گيرد؟ (توسط بازرس ايمني، واحد نظارت و ارزيابي)
۸- حوادث اتفاق افتاده چگونه بايگاني و گزارش مي‌شوند؟ براساس كل پروژه‌ها؟ هر پروژه جداگانه؟ براساس نظر سرپرست كارگاه يا نظر سركارگر؟ (هرچه‌قدر ريزتر باشد بهتر است. براساس نظر سركارگر بهتر است).
۹- ذكر اسامي و موقعيت‌هاي افراد كليدي در۳ پروژه قبلي.
۱۰- برنامه ايمني نوشته شده داريد يا خير؟
۱۱- برنامه‌اي براي نشان دادن دستورالعمل ايمني به افراد جديد داريد؟ (مثل پوشاندن دهان، گوش، استفاده از كمربند ايمني، كمك‌هاي اوليه، علايم خطر در كارگاه، ايمني برق و…)
۱۲- براي افراد جديد يا سركارگرهاي جديد برنامه آموزشي داريد؟
۲۵درصد تمام حوادث ساختماني براي كارگراني اتفاق مي‌افتد كه تنها براي مدت يك ماه يا كم‌تر وارد كار شده‌اند. پافشاري بر آموزش ايمني كاركنان تازه به‌كارگفته شده، و همچنین سركارگران تازه‌كار الزامي است.
۱۳- جلسات ايمني در محل كارگاه داريد؟ هرچند وقت يك‌بار؟
۱۴- پيمانكار نسبت به فرهنگ ايمني چه نظري دارد؟
۱۵- آسيب‌ها بيش‌تر در چه زماني رخ داده است؟ (ساعت، روز، هفته، ماه، فصل)
۱۶- همچنان‌كه جهت تسريع اجراي كار براي پيمانكار پاداش درنظر گرفته مي‌شود پيشنهاد مي‌شود براي عدم حادثه در طول پروژه نيز پاداشي در نظر گرفته شود.
نتيجه‌گيري
مي‌توان نتيجه گرفت كه درواقع هزينه اين آسيب‌ها و خسارات را سرانجام مالك تسهيلات پرداخت مي‌کند. هرچه‌قدر كارفرما بخواهد در قرارداد اوليه كليه مسؤوليت‌ها و احتمال خسارات را بر عهده پيمانكار بگذارد تأثير آن به اندازه شرط‌هاي پيشگيرانه همانند معين كردن الزامات ايمني پيمانكار در زمان برگزاري مناقصه نخواهد بود.
البته لازم به ذكر است كه ممكن است در اسناد قرارداد هيچ‌گونه اشاره‌اي به ايمني نشده باشد. در اين‌صورت باز هم پيمانكار متعهد به پيروي از قوانين و مقررات موجود بوده و كارفرما نمي‌تواند از آن چشم‌پوشي کند.
با توجه به خساراتي كه به طرفين وارد مي‌شود (بيش‌تر به‌كارفرما) كارفرمايان نتيجه مي‌گيرند كه تنها به سراغ پيمانكاراني بروند كه تاريخچه عملكرد ايمني مناسبي داشته‌اند. پيمانكاران نيز خواهند فهميد كه تنها راه باقي ماندن در رقابت كسب و كار، فراهم کردن خدمات ايمني مناسب خواهد بود.
علي‌رغم اين‌كه صنايع ساختماني نزديك به ۵درصد از نيروي كار صنايع را در استخدام خود دارند، اما در گزارش حوادث نشريه سالانه شوراي ايمني ملي (NSC) نزديك به ۲۰درصد همه مرگ و ميرها و آسيب‌ديدگي‌ها در اين رشته رخ مي‌دهد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.