وحيد شاه‌حسيني و همكاران چكيده پيشرفت‌هاي عمراني و اقتصادي در هركشور مستلزم سرمايه‌گذاري‌هاي عظيم است، ليكن ترس ازدست رفتن سرمايه به دليل خطراتي كه بالقوه در كمين است مانع از سرمايه‌گذاري درپروژه‌هاي ملي مي‌شود. بيمه‌هاي مهندسي دقيقاً براي رفع اين نگراني طراحي شده و هدف اصلي آن، ارايه تأميني جامع و كافي براي سرمايه‌گذاران است. […]
وحيد شاه‌حسيني و همكاران
چكيده
پيشرفت‌هاي عمراني و اقتصادي در هركشور مستلزم سرمايه‌گذاري‌هاي عظيم است، ليكن ترس ازدست رفتن سرمايه به دليل خطراتي كه بالقوه در كمين است مانع از سرمايه‌گذاري درپروژه‌هاي ملي مي‌شود. بيمه‌هاي مهندسي دقيقاً براي رفع اين نگراني طراحي شده و هدف اصلي آن، ارايه تأميني جامع و كافي براي سرمايه‌گذاران است. برنامه‌هاي بيمه‌اي كنترل شده مؤثر‌ترين مكانيزم كنترل ريسك درطراح‌هاي عمراني است. با يك برنامه بيمه‌اي كنترل‌شده سود كارفرما، طراح، مدير ساخت، پيمانكار و مشاورين توسط يك نظم بيمه‌اي پوشش داده مي‌شود. بيمه‌هاي مهندسي با رشته‌هاي جديد بيمه‌اي تكامل پيدا كرده و اختراعات و توسعه تكنولوژي و صنعت گام به گام وضعيت بيمه‌هاي مهندسي را بهبود مي‌بخشد.
۱-مقدمه
بيمه‌هاي مهندسي دقيقاً براي رفع نگراني طرح شده و هدف اصلي آن ارايه تأميني جامع و كافي براي سرمايه‌گذاران است. عمده خسارت تحت پوشش در بيمه‌هاي مهندسي تمام خطر عبارتند از: آتش‌سوزي، صاعقه، انفجار، سيل، طغيان، آب، برف و باران، طوفان، زلزله، نشست و لغزش زمين و به‌طوركلي هرگونه خسارت وارده مگر آن‌كه در شرايط عمومي بيمه‌نامه، استثنا شده باشد. بيمه‌هاي مهندسي يك نوع فعاليت بيمه در رشته بيمه‌هاي بازرگاني است كه اولين بار در انگلستان شروع شد. بيمه‌هاي مهندسي با رشته‌هاي جديد بيمه‌اي بعداً تكامل پيدا كرد و اختراعات و توسعه تكنولوژي و صنعت گام به گام، وضعيت بيمه‌هاي مهندسي را بهبود بخشيد.
در ايران اين نوع بيمه از اويل دهه ۱۳۴۰ و با همكاري شركت‌هاي مختلف كه از جمله مهم‌‌ترين و مؤثر‌ترين آن‌ها مي‌توان به شركت بيمه اتكايي مونيخ ري (Munich Re) كه يكي از معتبر‌ترين شركت‌هاي بيمه اتكايي در دنيا محسوب مي‌شود، شروع شد به‌طوري كه بيمه‌نامه‌هايي كه هم اكنون در ايران معمول و رايج است و از طرف شركت‌هاي بيمه مختلف ارايه مي‌شود، ترجمه شده بيمه‌نامه‌هاي اين شركت است.
از انواع بسيار متداول بيمه‌هاي تمام خطر مهندس Engineering All Risk Insurance خصوصاً در ايران بيمه‌هاي تمام خطر مقاطعه‌كاري، تمام خطر نصب و تمام خطر ماشين‌آلات راه‌سازي و ساختماني است.
۲-بيمه‌هاي مهندسي
الف- بيمه‌هايي كه براي دوره عمليات ساختماني و يا نصب (دوره احداث) صادر مي‌شوند كه دو نوع هستند:
-بيمه تمام خطر پيمانكاران
-بيمه تمام خطر نصب
ب- بيمه‌نامه‌هايي كه براي دوره بهره‌برداري صادر مي‌شوند كه عبارتند از:
-بيمه سازه‌هاي تكميل شده
– بيمه شكست ماشين‌آلات
– بيمه عدم‌النفع ناشي از شكست ماشين‌آلات
بيمه ماشين‌آلات و تجهزات الكترونيكي
بيمه ماشين‌آلات و تجهزات پيمانكاري
بيمه بويلر و مخازن تحت فشار
بيمه فساد كالا در انبار سردخانه
۳- بيمه‌نامه تمام خطر مهندسي (C.A.R)Contractors all risk insurance
كارفرما و پيمانكار اصلي، بيمه‌گزار اين بيمه‌نامه هستند، با اين وجود، در اين بيمه‌نامه منافع ساير پيمانكاران و اشخاصي كه به هر نوعي در كار ساختماني مشاركت دارند نيز مي‌تواند تحت پوشش قرار گيرد.
الف- موضوع بيمه
ساخت و احداث انواع پروژه‌هاي ساختماني از قبيل ساختمان‌هاي مسكوني و اداري، بيمارستان‌ها، مدارس، كارخانجات، نيروگاه‌ها، فرودگاه‌ها، تأسيسات راه‌آهن، پل‌ها، سد‌ها و يا هر نوع فعاليت ساختماني موضوع اين بيمه‌نامه را تشكيل مي‌دهند.
ب- مدت بيمه
مدت بيمه با كل دوره ساخت است و از زمان شروع پروژه آغاز و در زمان تحويل پروژه توسط پيمانكار به صاحب كار و شروع بهره‌برداري از بناي تكميل شده و يا هر بخش تكميل شده از آن خاتمه مي‌يابد. در اين بيمه‌نامه تعهدات پيمانكار طي دوره نگهداري در چارچوب شرايط معيني نيز پوشش قرار مي‌گيرد.
ج- خطرهاي تحت پوشش
اين بيمه‌نامه از انواع بيمه‌نامه‌هاي تمام خطر است. خسارت واقع شده به هر دليلي كه اتفاق افتاده باشد، تحت پوشش بيمه‌نامه خواهد بود مگر اين‌كه در بخش استثنائات بيمه‌نامه ذكر شده باشد. مهم‌‌ترين خطرهايي كه خسارت‌هاي ناشي از آن‌ها قابل جبران است عبارتند از: آتش‌سوزي، صاعقه، انفجار، سيل، طغيان، آب، باران، برف، بهمن، هر نوع طوفان، زمين لرزه، نشست زمين، لغزش زمين و صخره‌ها، سرقت، عدم مهارت، سهل‌انگاري، اعمال توأم با سوءنيت و به‌طور كلي هر نوع خسارت ديگري مشروط به اين‌كه در بيمه‌نامه به صورت مشخصي استثنا نشده باشد.
د-اقلامي كه بيمه مي‌شوند
علاوه بر كار موضوع قرارداد (شامل مصالح و دستمزدها) لوازم، تجهزات و ماشين‌آلات ساختماني مورد استفاده براي اجراي كار، هزينه از بين بردن ضايعات ناشي از وقوع خطرهاي تحت پوشش، خسارت‌هاي وارد بر اموال مجاور، خسارت‌هاي مالي و جاني وارد به اشخاص ثالث را نيز تحت پوشش قرار مي‌دهد.
۴- به‌طور كلي خسارت‌هاي ناشي از وقوع حوادث زير تحت پوشش است:
سيل، طغيان آب، برف، باران، بهمن، آتشفشان، طوفان، زمين لرزه، نشست، لغزش زمين و صخره، سرقت با شكست حرز، اجراي ناصحيح كار، سهل انگاري، اعمال توأم با سوءنيت و همچنين خسارت وارد به مصالح ساختماني، ماشين‌آلات ساختماني لوازم و تجهيزات ساختماني در حين حمل و نقل در محدوده اجراي پروژه، انبارداري در طول مدت بيمه‌نامه، پياده و سواركردن ماشين‌آلات.
كليه طرح‌هاي عمراني در بخش ساختمان از تاريخ شروع به‌كار تا زمان تحويل موقت تحت پوشش اين بيمه‌نامه قرار مي‌گيرند بدين صورت كه خطرات مستثنا نشده در بيمه‌نامه كه جنبه فيزيكي، ناگهاني و غير قابل پيش‌بيني و ناشي از حادثه به‌كارهاي ساختماني وارد مي‌شود تحت پوشش اين نوع بيمه قرار مي‌گيرند. اين بيمه‌نامه داراي دو بخش است:
بخش اول: خسارت مالي وارده به پروژه و بخش دوم: خسارت‌هاي وارد به اشخاص ثالث (جاني- مالي) ناشي از اجراي پروژه اموال و پرونده‌هاي در حال سوخت كه تحت اين بيمه‌نامه مي‌توان بيمه كرد عبارتند از: ساختمان‌هاي مسكوني و اداري، راه‌آهن، سد، آبياري و زهكشي، پل، اسكله و موج‌شكن و غيره و به‌طور كلي براي كارهاي مهندسي راه و ساختمان صادر مي‌شود.
۵- بيمه تمام خطر نصب (C.A.R)Erection all risk insurance
الف- بيمه‌گزار
كليه اشخاصي كه به هر نحو در اجراي يك پروژه نصب مشاركت دارند بيمه‌گزار تلقي مي‌شوند. از جمله: كارفرما، پيمانكار نصب، سازنده ماشين‌آلات (مشروط به اين‌كه عمليات نصب را نيز به عهده داشته باشد.)
ب- موضوع بيمه
نصب و آزمايش كامل انواع ماشين‌آلات و دستگاه‌ها از قبيل توربين‌ها، ژنراتورها، ديگ‌هاي بخار، كمپرسورها، خطوط هوايي، انتقال نيرو، خطوط لوله، مخازن، پل‌هاي فلزي و انواع كارخانه‌ها.
ج- مدت بيمه
مدت بيمه از كل دوره نصب و راه‌اندازي است كه از تاريخ ورود ماشين‌آلات به محل مورد نصب شروع شده و شامل دوره‌هاي انبارداري، نصب، آزمايش و راه‌اندازي و نگهداري است. ورود ماشين‌آلات به محل مورد نصب آغاز و پس از پايان راه‌اندازي وتحويل كار موضوع قرارداد به‌كارفرما بنابراين كه كدام يك زودتر انجام شود خاتمه مي‌يابد و شامل دوره‌هاي انبارداري، نصب، نصب آزمايش و راه‌اندازي و نگهداري است.
د-خطرهاي تحت پوشش
اين بيمه‌نامه از انواع بيمه‌هاي تمام خطر است. خسارت واقع شده به هر دليلي كه اتفاق افتاده باشد، تحت پوشش است، مگر اين‌كه در بخش استثنائات بيمه‌نامه ذكرشده باشد. مهم‌‌ترين خطرهايي كه خسارت ناشي از آن‌ها قابل جبران است عبارتند از: آتش‌سوزي، صاعقه، انفجار، سيل، طغيان آب، باران، برف، بهمن، هر نوع طوفان، زمين لرزه، نشست زمين، لغزش و صخره‌ها، سرقت، عدم مهارت، سهل‌انگاري، اعمال توأم با سوءنيت و به‌طور كلي هر نوع خسارت ديگري مشروط به اين‌كه در بيمه‌نامه به صورت مشخص استثنا نشده باشد.
و- اقلامي كه بيمه مي‌شوند
اين بيمه‌نامه، علاوه بر ماشين‌آلاتي كه مي‌بايست نصب و راه‌اندازي شوند، حقوق و عوارض گمركي، هزينه حمل و نصب آن‌ها، لوازم، تجهيزات و ماشين‌آلاتي كه از آن‌ها براي نصب استفاده مي‌شود، هزينه از بين بردن ضايعات ناشي از وقوع خطرهاي بيمه شده، اموال مجاور و همچنين خسارات كالي و جاني وارد به اشخاص ثالث را نيز تحت پوشش قرار مي‌دهد.
نصب بيمه‌نامه تمام خطرات نصب جنبه‌هاي مشترك بسيار زيادي با بيمه‌نامه تمام خطر مقاطعه كاري دارد در واقع شرايط هر دو بيمه‌نامه تقريباً مشترك است و تنها در موارد اندكي اختلاف دارند.
هدف اصلي اين بيمه‌نامه ارايه تأمين جامع و كامل در مقابل خطرات مربوط به نصب ماشين‌آلات و تجهيزات و همچنين هرگونه سازه با اسكلت فلزي است.
هـ موضوع مورد بيمه
نصب ماشين‌آلات، دستگاه‌ها و قطعات منفصله از قبيل توربين‌ها، ژنراتورها، ديگ‌هاي بخار، كمپرسورهاي درون‌سوز، موتورهاي الكتريكي، ترانسفورماتورها، مبدل‌ها، كليدهاي اتوماتيك، ماشين‌هاي ابزار، پمپ‌ها، جرثقيل‌ها، تسمه‌ها و كابل‌هاي نقاله، دستگاه‌هاي چاپ، نصب كارخانجات كاغذسازي و نساجي، خطوط هوايي انتقال نيرو، خطوط لوله، مخازن و پل‌هاي فلزي نيروگاه‌ها، كارخانه‌های فولادسازي و تهيه مواد شيميايي و… .
لازم به توضيح است در بسياري از موارد اجراي پروژه نصب، نياز به انجام برخي عمليات ساختماني است كه در اين گونه موارد بخش ساختمان نيز تحت پوشش قرار مي‌گيرد.
نكته بسيار مهم اين‌كه به‌طور كلي اين بيمه‌نامه‌ها از آن نظر تمام خطر ناميده مي‌شوند كه علاوه بر گستردگي حوادث تحت پوشش، هر حادثه مهيب ديگري را كه بيمه‌گزار نگران آن باشد را مي‌توان با دريافت حق بيمه تحت پوشش قرارداد، مثلاً طراحي غلط مصالح معيوب و ريسك كارخانه سازنده را مي‌توان بيمه كرد، علاوه بر موارد فوق، پيمانكار مي‌تواند ماشين‌آلات و تجهيزاتي را كه در اجراي پروژه دخالت دارند تحت پوشش بيمه قرار دهد.
۶-بيمه تمام خطر مقاطعه‌كاري
اين نوع بيمه از متداول‌‌ترين بيمه‌هاي مهندسي است كه به موجب آن تقريباً كليه خساراتي كه در تمام طول زمان احداث پروژه به‌كار موضوع قرارداد، ماشين‌آلات ساختماني و همچنين خسارات مادي و صدمات جسماني را كه ممكن است به اشخاص ثالث وارد آيد پوشش مي‌دهد. براي مثال مي‌توان احداث ساختمان‌هاي مسكوني و اداري، بيمارستان‌ها، مدارس، كارخانجات، نيروگاه‌ها، فرودگاه‌ها، تأسيسات راه‌آهن، پل‌ها، سد‌ها و يا هر نوع كار ساختماني ديگر را نام برد. مدت اين بيمه برابر با مدت قرارداد ساخت است و علاوه بر آن ۱۲ماه نيز معمولاً به عنوان دوره نگهداري منظور مي‌شود. عمده خساراتي كه در اين نوع بيمه تحت پوشش قرار مي‌گيرد عبارتند از خسارات ناشي از:
آتش‌سوزي، صاعقه، انفجار، سيل، طغيان، آب، برف و باران، طوفان، زلزله، نشست و لغزش زمين و صخره‌ها، دزدي و خسارت ناشي از اجراي ناصحيح كار، عدم مهارت، سهل‌انگاري، اعمال توأم با سوءنيت، اشتباهات فردي و … .
۷- بيمه ماشين‌آلات و تجهيزات پيمانكاري (C.P.M)
از آن‌جايي كه محاسبه خسارت‌‌ها يا زيان‌هاي ناشي از حوادث براي مقاطعه‌كاران بدليل عدم وجود دستورالعمل‌ها و كتابچه‌هاي حاوي قيمت ماشين‌آلات امكان‌پذير نيست و مقاطعه‌كار به‌واسطه پروژه‌هاي در دست اقدام در معرض خطرات احتمالي است. اين بيمه‌نامه پوشش خوبي جهت جبران اين خسارت است. اين بيمه‌نامه بيش‌تر ماشين‌آلات توليدي ثابت و ساكن طرح‌ريزي شده است و به‌طور مسلم شرايط خاص كارگاه‌هاي ساختماني را در نظر نمي‌گيرد. ماشين‌آلات ساختماني، عموماً خودرو يا اين كه قابل حمل و نقل هستند و به ندرت در طول عمر كاري خود در كارگاه باقي مي‌مانند، به محض اين كه كار يك قسمت تمام شود، آن‌ها را به‌كارگاه انتقال خواهند داد.
اين بيمه‌نامه براي انواع ماشين‌آلات و تجهيزات مانند: بلدوزر، گريدر، بيل مكانيكي و ساير وسايل و تجهيزات مشابه كه در كارهاي ساختماني و نصب مورد استفاده پيمانكاران قرار مي‌گيرد، صادر مي‌شود و خسارت‌هاي وارد را با رعايت شرايط و استثنائات بيمه‌نامه تحت پوشش قرار مي‌دهد.
۸-بيمه سازه‌هاي تكميل شده (C.E.C.R)
مالكان پروژه‌هاي بزرگ راه و ساختمان، همواره به دنبال پوشش بيمه جامعي بوده‌اند كه بتواند پروژه‌هاي تكميل شده عمراني را در مقابل خطرهاي طبيعي و… تحت پوشش قرار دهند. اهم سازه‌هايي كه مي‌توانند تحت پوشش اين بيمه‌نامه قرار گيرند عبارتند از:
ساختمان‌هاي مسكوني و اداري، برج‌ها، جاده‌ها، راه‌آهن، باندهاي فرودگاه، پل‌ها، تونل‌ها، سد‌ها كانال‌ها، بندرگاه‌ها، شبكه‌هاي آبياري، مخازن ذخيره آب، نفت، گاز، و فاضلاب و نيز انبار‌ها و معادن در زمان بهره‌برداري.
اين بيمه‌نامه خسارت‌هاي فيزيكي ناگهاني و غيرقابل پيش‌بيني كه نياز به تعمير و يا تعويض مورد بيمه داشته باشد تحت پوشش قرار مي‌دهد.
۹- بيمه فساد كالا در انبار سردخانه (D.O.S)
هدف از ارايه اين بيمه پاسخگويي به نياز اشخاصي است كه كالاي خود را در سردخانه‌ها انبار كرده و در قبال فساد كالايشان در اثر شكست ماشين‌آلات سردكننده، خواستار پوشش بيمه مي‌باشند بدين منظور چنان‌چه حادثه‌اي موجب از بين رفتن خسارت وارد به تجهيزات سردكننده بشود و غرامت ناشي از آن، تحت شرايط بيمه شكست ماشين‌آلات قابل جبران باشد، فساد محصول در اثر چنين حادثه‌اي تحت پوشش خواهد بود لازم به ذكر است كه بيمه فساد كالا مكمل پوشش ارايه شده در بيمه (شكست) ماشين‌آلات و اخذ آن جز در ارتباط با بيمه ماشين‌آلات موردي ندارد.
۱۰- بيمه تجهيزات الكترونيك (EE)
اين بيمه خطرات وارد به انواع تجهيزات الكترونيكي مورد استفاده در كارگاه‌هاي صنعتي، صنايع، لوازم پزشكي و آزمايشگاهي، لوازم اداري، سيستم‌هاي هشداردهنده، تجهيزات بيمارستاني، دستگاه‌هاي كنترلي، تجهيزات مربوط به سينما و فيلمبرداري، دستگاه‌هاي تست مواد، تجهيزات گيرنده و فرستنده، كامپيوتر و مانند آن‌ها را تحت پوشش قرار مي‌دهد.
۱۱- بيمه شكست ماشين‌آلات (M.B)
هدف اين بيمه حمايت از بيمه‌گذار در برابر خطرات مالي ناشي از وقوع يك خسارت ناگهاني و غير قابل پيش‌بيني است. در صورت عدم وجود اين نوع از بيمه‌نامه، صاحبان ماشين‌آلات مي‌بايد همواره مبالغي را به صورت نقد و به عنوان ذخيره براي جبران خسارات احتمالي نگهداري نمايند، اين عمل نه تنها بخشي از سرمايه آن‌ها را به صورت راكد و غيرقابل استفاده در امر سرمايه‌گذاري در مي‌آورد، بلكه چنان‌چه خسارتي به وقوع بپيوندد كه هزينه‌هاي لازم به منظور جبران آن بيش از ذخاير خسارتي نگهداري شده باشد، مي‌بايست بخشي از درآمدهاي جاري مؤسسه را نيز به اين امر اختصاص داد و در چنين حالتي مؤسسه با مشكلات مالي مواجه خواهد شد (به خصوص در سال‌هاي اوليه فعاليت مؤسسه كه ميزان ذخاير بسيار ناچيز است)
بنابراين بيمه‌نامه شكست ماشين‌آلات بهترين راه‌حل جبران خسارات احتمالي بدون ذخيره كردن بخشي از سرمايه بيمه‌گذار است.
اين بيمه‌نامه خسارات وارد بر ماشين‌آلات و تجهيزات كارخانجات ناشي از عيوب مكانيكي و يا الكتريكي كه به‌طور ناگهاني و غيرقابل پيش‌بيني به وقوع مي‌پيوندد را تحت پوشش قرار مي‌دهد.
الف- ماشين‌آلات و دستگاه‌هاي زير مي‌توانند از اين نوع پوشش بيمه‌اي استفاده كنند:
– ژنراتورها، توربين‌ها
– ماشين‌آلات تراشكاري، بافندگي، چاپ
– ماشين‌آلات توليد مواد غذايي
ب- برخي از خطرات تحت پوشش در اين نوع بيمه‌نامه عبارتند از:
– عيوب ناشي از شكست مكانيكي ماشين‌آلات
– اشتباه در سيستم روغن كاري
– عوامل جوي
– خسارات فيزيكي ناگهاني و غير قابل پيش‌بيني
– طراحي غلط
– شكست الكتريكي كه عمدتاً ناشي از نوسانات برق است
– اشتباهات عمدي و خراب‌كارانه كارگران
– افتادن اشياي خارجي به درون ماشين
ج- بيمه شكست ماشين‌آلات داراي بعضي استثنائات نيز است كه برخي از آن‌ها عبارتند از:
– خساراتي كه توسط بيمه‌نامه‌هاي ديگ تحت پوشش قرار دارند
– خسارات طبيعي
– جنگ
– عمل عمدي بيمه‌گزار و يا نمايندگان او
– استهلاك و خوردگي
۱۲- بيمه عدم‌النفع ناشي از شكست ماشين‌آلات (M.L.O.P)
اين بيمه‌نامه مكمل بيمه شكست ماشين‌آلات است چنان‌چه در اثر خطرات ناگهاني وارد به ماشين‌آلات، وقفه‌اي در توليد كارخانه به وجود آيد، زبان ناشي از عدم توليد را كه شامل هزينه‌هاي جاري، حقوق و دستمزد كاركنان در طول دوره تعطيلي و سود از دست رفته است را بيمه مي‌كند. زيان ناشي از عدم توليد به مراتب بيش‌تر از خسارت فيزيكي وارد به ماشين‌آلات خواهد بود.
۱۳- بيمه بويلر و مخازن تحت فشار (B.P.V)
اين بيمه‌نامه خسارت‌هاي ناشي از انفجار فيزيكي يا شيميايي بويلر‌ها و مخازن تحت فشار را كه به خود و اموال بيمه‌گزار صدمه مي‌زند و همچنين خسارت‌هاي جاني و مالي وارد به اشخاص ثالث را تحت پوشش قرار مي‌دهد.
۱۴- قراردادهاي مشمول طرح‌هاي عمراني
طبق مصوبات ۱۲۹ و ۱۴۳ شوراي عالي تأمين اجتماعي قراردادهايي مشمول طرح‌هاي عمراني تلقي مي‌شوند كه دو شرط زير را تؤاماً دارا باشند:
– قرارداد بر اساس فهرست بها سازمان مديريت و برنامه‌ريزي منعقد شده باشد.
– تمام يا قسمتي از بودجه عمليات از محل اعتبارات عمراني دولت تأمين شده است.
۱۵- مأخذ بيمه
الف- قراردادهاي مشاوره‌اي
حق بيمه قراردادهاي مشاوره‌اي مقطوعا ۱۴ درصد ناخالص كاركرد به اضافه ۱,۶ درصد به‌عنوان بيمه بيكاري جمعاً به ميزان ۱۵,۶ ناخالص كاركرد است. (۳,۶ درصد سهم مهندس مشاور و ۱۲درصد سهم كارفرما)
ب- قراردادهاي اجرايي
حق بيمه قراردادهاي اجرايي مقطوعا ۶ درصد ناخالص كاركرد به اضافه ۶ دهم درصد به‌عنوان بيمه بيكاري جمعاً ۶,۶ درصد ناخالص كاركرد است. (۱,۶ درصد سهم پيمانكار و ۵ درصد سهم كارفرما) .
۱۶-بررسي حق بيمه قراردادهاي پيمانكاري و مهندسان
مهم‌‌ترين منبع و مأخذ حقوق كار در عمل، قانون كار هر كشور است كه با اهميت‌‌ترين قانون بعد از قانون اساسي نيز هست. قوانين مربوط به‌كار ممكن است كلاً تحت عنوان قانون كار يا قسمت‌هايي از آن تحت عناوين ديگر، مانند قانون شوراهاي كارگري، قانون تأمين اجتماعي و قوانين ديگر تصويب شده باشند. به دلايل مختلف از جمله ضرورت‌هاي احتمالي يا اختصاصي تغيير بعضي از ضوابط كه قانون‌گذاران به آن نمي‌پردازند، در قالب آيين‌نامه‌ها و مصوبات به قوه مجريه يا مراجع ديگري كه در قانون مشخص مي‌شود محول مي‌شود.
۱۷-محاسبه حق بيمه
محاسبه حق بيمه‌ها عبارتند از:
– حق بيمه قراردادهايي كه در اجراي آن‌ها تهيه مصالح مصرفي كلاً به‌عهده و هزينه پيمانكار است و يا موضوع قرارداد ارايه خدمات بوده و نوع كار ايجاب كند كه كلاً به صورت مكانيكي انجام گيرد به مأخذ ۷درصد ناخالص كاركرد به اضافه يك نهم آن به‌عنوان حق بيمه بيكاري است.
– حق بيمه كليه قرارداداي دستمزدي و خدماتي كه به‌صورت غير مكانيكي انجام مي‌پذيرد و يا تجهيزات و وسايل مكانيكي توسط كارفرما تهيه و به‌صورت رايگان در اختيار پيمانكار قرارداده مي‌شود به مأخذ ۱۵ درصد ناخالص كاركرد به اضافه يك نهم آن به‌عنوان حق بيمه بيكاري است.
– در مواردي كه تهيه قسمتي از مصالح به عهده و هزينه پيمانكار و قسمتي به‌عهده و هزينه واگذارنده كار است ارزش مصالح واگذاري به پيمانكار به ناخالص كل كاركرد افزوده مي‌شود و سپس حق بيمه طبق بند يك محاسبه مي‌شود.
– قيمت تجهيزات وارده از خارج از كشور كه پيمانكاران از طريق گشايش اعتبار خريداري شده مشمول كسر حق بيمه است همچنين قيمت مصالح انحصاري و اختصاصي آسانسور و تأسيسات و ماشين‌آلات و آهن آلات در قراردادهاي سوله‌سازي كه تهيه آن در اختيار واگذارندگان كار است و پارچه در قراردادهاي دوخت و دوز و آسفالت در قراردادهاي جاده‌سازي و خيابان‌‌ها و محوطه‌ها و موكت و كف‌پوش و كابينت كه توسط كارفرما تهيه و به صورت رايگان تحويل شود به‌عنوان مصالح واگذاري تلقي نشده و قيمت آن‌ها به كل كاركرد اضافه نمي‌شود.
– در مواردي كه موضوع قرارداد ارايه خدمات بوده و نوع كار ايجاب كند قسمتي از عمليات به صورت مكانيكي (با وسايل و ماشين‌آلات مكانيكي متعلق به پيمانكار) و قسمتي به صورت دستي انجام گيرد در اين حالت حق بيمه بخش (درصد) مكانيكي به مأخذ ۷ درصد و حق بيمه بخش (درصد) دستي به مأخذ ۱۵درصد به يك نهم آن بابت بيمه بيكاري محاسبه مي‌شود.
– در مواردي كه وسايل و ابزار مكانيكي توسط واگذارنده كار تهيه و بدون دريافت كرايه (به‌صورت رايگان) در اختيار پيمانكار قرار مي‌گيرد در اين حالت عمليات دستمزدي محسوب و حق بيمه آن كلاً به مأخذ ۱۵درصد ناخالص كاركرد به اضافه يك نهمآن به‌عنوان حق بيمه بيكاري محاسبه خواهد شد.
– در مواردي كه پيمانكار اصلي بخشي از عمليات پروژه را با انعقاد قرارداد به پيمانكاران فرعي واگذار كند حق بيمه قراردادهاي پيمانكاران فرعي نيز با توجه به تعهدات طرفين مندرج در پيمان طبق ضوابط محاسبه و وصول و در صورت ارايه مفاصاي حساب پيمانكاران فرعي به هنگام احتساب حق بيمه پيمانكار اصلي معادل كاركرد پيمانكاران فرعي كه مفاصاي حساب دريافت داشته‌اند از كاركرد پيمانكار اصلي كسر مي‌شود.
۱۸-دلايل بازار بيمه
بازارهاي بيمه هنوز براي ريسك‌هاي بزرگ با ناراحتي و آشفتگي مواجه هستند. در نتيجه سطوح مطلوب بيمه مسؤوليت با پوشش‌هاي خاص نظير بيمه راه‌آهن از جمله مواردي هستند كه كم‌تر پروژه‌اي را طالب خويش مي‌يابند. در نظر گرفتن انبوهي از ريسك‌ها، معافيت‌هاي بيمه‌اي براي پروژه‌اي بزرگ گاه تنها راه براي جلب مشتري و كارفرمايان براي روي آوردن به پوشش تمامي سطوح محسوب مي‌شود.
۱۹-نتيجه‌گيري
۱- با ارتقاي مديريت ريسك شاهد توسعه بيمه‌هاي مهندسي در بخش صدور و ارزيابي خسارت خواهيم بود.
۲- تصويب نامه‌ها و بخشنامه‌ها بايد بر اساس مطالعه و تحقيق در چارچوب قوانين مربوطه وضع شده، از سادگي، روشني و كمال برخوردار باشند، مسلماً وجود نقص در هر يك از ويژگي‌هاي مذكور، پذيرش و اجراي قوانين و مقررات را با مشكل و در بعضي موارد غير ممكن مي‌كند.
۳- بيمه لزوم طرح‌هاي عمراني و ايجاد زمينه و توسعه سرمايه‌گذاري در صنعت و رشد و شكوفايي آن است.
منبع: ارايه شده در سومين كنفرانس بين‌المللي صنعت احداث
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.