تورمالین، سنگ قیمتی با تنوع رنگی فراوان نام تورمالین از واژه سریلانکایی تورمالی گرفته شده است. تورمالین از سنگ‌های قیمتی با درجه سختی ۷٫۵ است که بیش‌تر با پریدوت، بریل، گارنت، شیشه، کرندوم اشتباه می‌شود. این کانى‌‌ها سیکلو آلومینات‌بردار هستند که داراى ترکیب شیمیایى پیچیده هستند. زیرا عناصر متعددى مى‌توانند در ساختمان این کانی‌‌ها شرکت […]
تورمالین، سنگ قیمتی با تنوع رنگی فراوان
نام تورمالین از واژه سریلانکایی تورمالی گرفته شده است. تورمالین از سنگ‌های قیمتی با درجه سختی ۷٫۵ است که بیش‌تر با پریدوت، بریل، گارنت، شیشه، کرندوم اشتباه می‌شود. این کانى‌‌ها سیکلو آلومینات‌بردار هستند که داراى ترکیب شیمیایى پیچیده هستند. زیرا عناصر متعددى مى‌توانند در ساختمان این کانی‌‌ها شرکت کنند و ترکیب رنگ‌های متنوع آن را باعث می‌شوند. در نمونه دستی دارای گستره رنگی سبز، آبی، بی‌رنگ، صورتی، قرمز، زرد، قهوه‌ای و… تا بیش از ۱۵ رنگ جداگانه هستند. در رابطه با این سنگ و انواع و کارکردهای آن پایگاه خبری معدن‌نیوز گفت‌وگویی با سارایوسفی‌فر، استاد دانشگاه و محقق انجام داده است که در ادامه می‌خوانید:
+تورمالین به چه شکل‌هایی و در چه مکان‌هایی دیده می‌شود؟
بلورهاى تورمالین معمولاً شکل دار و به صورت بلورهاى منفرد، کوتاه، ضخیم و ستونى تا مجموعه هاى باریک به صورت سوزن‌هاى موازی یا شعاعى هستند. مقطع بلورهای تورمالین ممکن است به صورت ۶ ضلعى دیده شود و به منظور از بین بردن ناخالصی‌های سوزنی شکل و روشن‌تر کردن رنگ آن، با حرارت مورد بهسازی قرار می‌گیرند.
محل تشکیل تورمالین‌‌ها در پگماتیت‌های گرانیتی و سنگ‌های در برگیرنده آن است. علاوه بر این منشأ تورمالین را به صورت کانی فرعی در سنگ آذرین و دگرگونی می‌دانند. تورمالین در ایران بیش‌تر در پگماتیت‌ها و آپلیت‌هایی که توده گرانیتی را قطع می‌کند دیده می‌شود. برای مثال می‌توان به بلورهای درشت شورل سیاهرنگ در رگه‌های پگماتیتی موجود در گرانیت نزدیک شهر مشهد، رگه پگماتیتی موجود در توده گرانیتی الوند و توده گرانیتی کوه گبری اشاره کرد. همچنین از سنگ‌های آتشفشانی دگرگون شده حاوی تورمالین نیز در شرق علم‌کوه می‌توان نام برد.
+موارد استفاده تورمالین در چیست؟
تاکنون در ایران تورمالین‌های سیاه به عنوان جواهر کاربرد داشته است. تورمالین‌های رنگین و زیبا در جواهرسازی کاربرد دارند و به علاوه به دلیل خاصیت پیروالکتریک و پیزوالکتریک در مهندسی رادیو نیز کاربرد دارند. انواع منیزیوم دار آن نیز چنان‌چه تمرکز داشته باشند به عنوان ماده اولیه عنصر کاربرد دارد که از منابع مهم این سنگ می‌توان به ماداگاسکار، برمه، سریلانکا، سیبری، برزیل و کالیفرنیا اشاره کرد.
+این سنگ به چند دسته تقسیم می‌شود؟
تورمالین با توجه به تنوع رنگی خود به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوندکه شامل آکرویت Achroite، روبلیت Rubellite، ایندیکولیت Indicolite، دراویت Dravite، شورل Schorl، تورمالین هندوانه‌ای Watermelon، وردلیت Verdelite و تورمالین زرد و سبز هستند.
توضیحی درمورد آکرویت و روبلیت بفرمایید.
نوع بی‌رنگ تورمالین آکرویت است که بسیار کمیاب بوده و از ارزش کم‌تری برخوردار است و دلیل بی‌رنگی آن نبود وجود عناصر خاص است که این عناصر باعث ایجاد رنگ در سنگ‌‌ها می‌شوند. نام آکرویت از کلمه یونانی Acbroos به معنی بی‌رنگ گرفته شده و به ندرت در جواهرات مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع تورمالین از شبه الماس‌‌ها نیز به شمار می‌رود. از منابع این نوع تورمالین می‌توان به معادنی در جنوب غربی انگلستان، معادنی درآمریکا و افغانستان اشاره کرد.
تورمالین با رنگ صورتی و قرمز را نیز روبلیت می‌نامند. این نوع رنگ، رنگی شبیه یاقوت قرمز و صورتی دارد و علت این رنگ قرمز، عنصر منگنز بوده که گاهی اوقات نوع صورتی آن دارای عنصر تیتانیوم است. درحال‌حاضر بیش‌تر سنگ‌های تورمالین با رنگ صورتی در بازار، سنگ‌هایی به رنگ صورتی کمرنگ، بی‌رنگ، زرد یا قهوه‌ای بوده‌اند که مورد پرتوافکنی قرار گرفته‌اند. تورمالین صورتی و قرمز در روسیه تحت تأثیر هوازدگی گرانیت‌ها به‌وجود آمده است و ماداگاسکار، میانمار، برزیل، آمریکا و شرق آمریکا از منابع روبلیت هستند.
+ایندیکولیت شامل چه رنگ‌هایی می‌شود؟
به تورمالین‌هایی با رنگ سبز و آبی Indicolite گفته می‌شود. امروزه تورمالین‌های سبز و آبی در سایز‌های بزرگ طرفداران بسیاری دارد. رنگ آن هم ناشی از وجود عنصر آهن در آن است. وجود آهن باعث ایجاد طیفی از رنگ آبی و سبز مایل به آبی بسیار قوی تا زرد مایل به سبز در سنگ می‌شود. تورمالین آبی معمولاً شفافیت و براقی کم‌تری نسبت به نوع سبز خود دارد. تورمالین بهتر است بزرگ باشد تا رنگ‌های قوی خود را به خوبی نشان دهد. مهم‌ترین منبع ایندیکولیت در سیبری در رس‌های زرد حاصل هوازدگی گرانیت‌ها است و تورمالین به رنگ یاسی تا بنفش آبی و قرمز آبی که برای نخستین بار در سیبری کشف شد را سیبریت می‌نامند. از منابع دیگر ایندیکولیت می‌توان به برزیل، ماداگاسکار و آمریکا اشاره کرد.
+دراویت در کجا یافت می‌شود؟
نام این نوع تورمالین از ناحیه‌ای در استرالیا به نام Drave گرفته شده است. تورمالین به رنگ قهوه‌ای روشن تا قهوه‌ای تیره را دراویت می‌نامند که نوع برش خورده آن با سختی بالا، در جواهرات مورد استفاده قرار می‌گیرد. کریستال‌های آن در سایز‌های بزرگ از سنگ‌های با ارزش در بین سنگ‌های یک کلکسیونر محسوب می‌شود و رنگ آن به دلیل وجود عنصر منیزیوم است.
تورمالین زرد و تورمالین قهوه‌ای در سریلانکا وجود دارند اما بهترین نوع کریستال‌های Dravite از غرب استرالیا استخراج می‌شود و از منابع دیگر آن مرکز بولیویا، جنوب‌شرقی برزیل، شمال‌غربی ایتالیا، کانادا و آمریکا است.
+شورل چه نوع از تورمالین است؟
شورل نوع دیگر از خانواده تورمالین به رنگ سیاه است که به ندرت در جواهرات مورد استفاده قرار می‌گیرد و رنگ سیاه آن به دلیل وجود عنصر آهن در آن است. به دلیل رنگ آن اغلب به صورت صفحه‌دار برش داده نمی‌شوند و به عنوان کریستال‌های باریک به فروش می‌رسد. در زمان ملکه ویکتوریا در انگلستان در مراسم عزاداری به‌طور گسترده به عنوان جواهر استفاده می‌شد اما امروزه از ارزش کم‌تری به عنوان جواهر برخوردار است. از منابع مهم آن می‌توان به جنوب استرالیا، کانادا، جنوب غربی انگلستان اشاره کرد.
+توضیحاتی در خصوص تورمالین هندوانه‌ای بفرمایید.
برخی از کریستال‌های تورمالین، در مرکز صورتی و لایه بیرونی آن سبز رنگ و یا بر عکس است و به دلیل شباهت این کانی زیبا به هندوانه، به آن‌ها Watermelon می‌گویند. این نوع از تورمالین طرفداران بسیاری دارد و از انواع ارزشمند خانواده تورمالین به شمار می‌رود. بیش‌تر تورمالین‌‌ها از دو یا چند رنگ تشکیل شده‌اند اما کریستال‌های منفرد تورمالین شامل ۱۵ رنگ مختلف و سایه‌هایشان هستند و از منابع مهم آن می‌توان به آفریقای‌جنوبی، آفریقای‌شرقی، برزیل اشاره کرد.
+ وردلیت چیست؟
تورمالین به رنگ آبی-سبز و یا سبز پر رنگ را وردلیت می‌نامند که رنگ زمردی و پاک آن بهترین و گران‌بها‌ترین نوع در این خانواده است. عموماً رنگ آبی-سبز آن از آفریقا و سبز پر رنگ آن از برزیل استخراج می‌شود. این رنگ زیبا در اثر وجود عناصر وانادیوم و کروم است. از دیگر منابع وردلیت به نیجریه، موزامبیک، پاکستان و افغانستان می‌توان اشاره کرد. برای شستشوی وردلیت بهتر است از برس نرم، آب و شوینده‌های ضعیف استفاده شود. تورمالین در برابر حرارت زیاد و یا نور برای مدت طولانی تغییر رنگ می‌دهد.
تورمالین سبز و زرد بیش‌تر در چه مناطقی وجود دارد؟
این نوع تورمالین از عمومی‌‌ترین انواع تورمالین است که نوع سبز زمردی آن نادرتر و با ارزش تر است. در قرن ۱۸ اغلب با زمرد اشتباه گرفته می‌شد. تورمالین سبز بیش‌تر در برزیل و نوع زرد آن بیش‌تر در سریلانکا یافت می‌شود.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.