خارجی‌ها آمدند، ماندند؟!

محمدرضاعیوضی از انگیزه‌های پذیرش سرمایه‌های خارجی در یک کشور، می‌توان به دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی پایدار، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، اخذ و توسعه فن‌آوری، مهارت‌های مدیریتی، ارتقای کیفیت تولیدات و افزایش توان صادراتی یک کشور اشاره کرد. بنابراین، صاحب‌نظران در این زمینه معتقدند، اثرات سودمند سرمایه‌گذاری خارجی بر رشد اقتصادی، توسط کارایی بالاتری […]

محمدرضاعیوضی

از انگیزه‌های پذیرش سرمایه‌های خارجی در یک کشور، می‌توان به دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی پایدار، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، اخذ و توسعه فن‌آوری، مهارت‌های مدیریتی، ارتقای کیفیت تولیدات و افزایش توان صادراتی یک کشور اشاره کرد. بنابراین، صاحب‌نظران در این زمینه معتقدند، اثرات سودمند سرمایه‌گذاری خارجی بر رشد اقتصادی، توسط کارایی بالاتری که این نوع سرمایه‌گذاری در زمینه‌های فوق به همراه دارد، حاصل می‌شود و نه صرفاً از طریق انباشت سرمایه.

کنفرانس «ایران کانکت ۲۰۱۶» که برای اولین بار و با هدف کسب سهم از بازار منطقه‌ای و بین‌المللی در کشورمان برگزار شد، به‌کار خود پایان داد.

علی‌رغم این‌که پیش از برگزاری این کنفرانس بین‌المللی، نگرانی‌هایی نسبت به تیم انگلیسی برگزارکننده آن وجود داشت، اما در نهایت شاهد رکوردزنی این دوره از کنفرانس مذکور در ایران از منظر تعداد شرکت‌کنندگان (طبق آمار ۵۰۰ شرکت‌کننده) بودیم.

در جریان این همایش، ۳ قرارداد با شرکت‌های ایتالیایی، آلمانی و ترکیه‌ای به امضا رسید.

این موضوع حاکی از موقعیت ویژه و استراتژیک ایران در جغرافیای منطقه و جهان است که در نهایت نمایندگان جهانی ارتباطات را برای تحلیل وضعیت و سرمایه‌گذاری‌های آینده به کشورمان کشانده است.

هرچه میزان ریسک‌پذیری و خطر سرمایه‌گذاری کشور میزبان و سرمایه‌پذیر پایین‌تر بوده و امنیت سیاسی و اقتصادی در آن بیش‌تر برقرار باشد، تمایل برای سرمایه‌گذاری خارجی از سوی کشورهای سرمایه‌گذار بیش‌تر خواهد بود.

عوامل مؤثر بر ورود سرمایه‌گذار خارجی و فعالیت مؤثر آن را می‌توان در اندازه بازار، درجه باز بودن تجاری، هزینه‌های نیروی کار و بهره‌وری، ریسک سیاسی، زیرساخت‌ها، رشد اقتصادی، ارزش‌گذاری نرخ ارز، مالیات و درنهایت بالا بودن تقاضای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی خلاصه کرد.

موانع و مشکلات سرمایه‌گذاری خارجی در یک کشور معمولاً می‌تواند در دو بعد داخلی و خارجی مورد بررسی قرار ‌گیرد. از عمده‌‌ترین مشکلات در بعد داخلی در کشور ایران می‌توان به موانع و ابهامات قانونی و زیرساختی، شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و ساختار اقتصادی حاکم بر جامعه و اقتصاد دولتی اشاره کرد. در بعد خارجی نیز برخی تحریم‌های سیاسی اقتصادی و قرار گرفتن ایران در منطقه پرتنش خاورمیانه از مهم‌ترین عوامل عدم جذب سرمایه‌های خارجی است.

مطمئناً مهم‌ترین موضوع برای ترغیب سرمایه‌گذار خارجی برای افزایش جذب سرمایه به ایران تسریع در روند خصوصی‌سازی است.

به‌طور مثال، کشور چین توانست با اصلاحات تدریجی در این زمینه، جذب سرمایه‌گذاری خارجی خود را به نحو خیره‌کننده‌ای افزایش دهد. سیاست‌ها و مشوق‌های مالیاتی، تقویت زیرساخت‌های اقتصادی و تعدیل نرخ‌های بهره بانکی و ایجاد قوانین حمایتی، از دیگر عوامل اثرگذار بر میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی است که امید است با توجه بیش‌تر به آن‌ها، موجبات رشد سرمایه‌گذاری خارجی و به تبع آن رشد و توسعه پایدار برای ایران فراهم شود.

ایران در اکثر عوامل یادشده وضعیت چندان مطلوبی ندارد اما ارزش پایین پول ملی، بزرگ بودن نسبی اندازه بازار و وجود منابع طبیعی سرشار تنها مزیت‌هایی هستند که ایران در جذب سرمایه خارجی داراست. چنان‌چه در دوره پساتحریم،‌ عزمی جدی از سوی دولتمردان وجود دارد که ورود سرمایه خارجی به کشور را تسهیل کنند، می‌بایست به متغیرهایی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، توجه بیش‌تری صورت گیرد و تلاش شود که جایگاه ایران در این متغیر‌ها در جهان یا حداقل در میان کشورهای همسایه بهبود یابد.