برداشت بی‌رویه دلیل اصلی خشک شدن منابع آبی است نه تغییر اقلیم

رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه امام‌خمینی(ره) برداشت بی‌رویه دلیل اصلی خشک شدن منابع آبی است نه تغییر اقلیم رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه امام‌خمینی(ره)، گفت: اُفت آبخوان‌‌ها و خشک شدن رودخانه‌ها، تالاب‌ها، قنات‌‌ها و چشمه‌ها، بیش از آن که به دلیل تغییر اقلیم یا خشکسالی باشد، ناشی از برداشت بی‌رویه منابع آبی است و در این بین […]

رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه امام‌خمینی(ره)

برداشت بی‌رویه دلیل اصلی خشک شدن منابع آبی است نه تغییر اقلیم

رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه امام‌خمینی(ره)، گفت: اُفت آبخوان‌‌ها و خشک شدن رودخانه‌ها، تالاب‌ها، قنات‌‌ها و چشمه‌ها، بیش از آن که به دلیل تغییر اقلیم یا خشکسالی باشد، ناشی از برداشت بی‌رویه منابع آبی است و در این بین کشاورزی بیش‌ترین سهم را دارد. به گزارش مناقصه‌مزایده، بیژن نظری؛ درباره میزان مصرف آب در بخش کشاورزی، گفت: طبق تمامی مستندات و اطلاعات موجود، بیش‌ترین مصرف آب در کشور مربوط به بخش کشاورزی است و طبق گزارشات و برآورد‌های مختلف بین ۸۰ تا ۹۲ درصد از مصارف آب در کشور را به بخش کشاورزی مرتبط می‌دانند. نظری؛ اظهار داشت: تعاریف و مفاهیم اصلی مصرف آب بین نهاد‌های مختلف متولی عرضه و مصرف آب و به‌طور مشخص وزارت نیرو و وزارت جهادکشاورزی، توافقی وجود ندارد، به ویژه در اراضی پایاب شبکه‌های آبیاری، وزارت جهادکشاورزی مبنای محاسبات را آب تحویلی و وزارت نیرو مبنای برآورد‌‌ها را آب تخصیص داده شده می‌داند. استاد کشاورزی دانشگاه امام‌خمینی(ره)، ضمن تأکید بر اینکه یک گام اساسی در مدیریت آب در کشور توافق بر روی مفاهیم و تعاریف و نحوه اندازه‌گیری آب مصرفی در بخش کشاورزی است، افزود: بدون اندازه‌گیری مصرف آب، پایش و بهبود فرآیند‌های مصرف آب امکان‌پذیر نیست. وی، گفت: بدون شک می‌توان گفت؛ افزایش مصرف آب در بخش کشاورزی به از بین رفتن پایداری منابع آب و خاک و محیط‌زیست کشور منجر خواهد شد؛ افت آبخوان‌‌ها و خشک شدن رودخانه‌ها، تالاب‌ها، قنات‌‌ها و چشمه‌ها، بیش از آن که به دلیل تغییر اقلیم یا خشکسالی باشد، ناشی از برداشت بی‌رویه منابع آبی توسط انسان است؛ وضعیتی غیراصولی و غیرحکیمانه که در بخش‌های مختلف شرب و صنعت و کشاورزی اتفاق می‌افتد و البته کشاورزی بیش‌ترین سهم را در این رابطه دارد. نظری؛ تصریح کرد خرد شدن اراضی، کاهش کمیت و کیفیت منابع آب، تنزل کیفیت خاک به‌واسطه استفاده غیراصولی از منابع و بهره‌مند نشدن از علوم مختلف زراعی، موجب شده است که متوسط عملکرد محصولات کشاورزی در کشور کمتر از ۵۰ درصد عملکرد قابل دستیابی باشد. وی اضافه کرد: مطالعات نشان داده است که بهره‌وری آب در کشور می‌تواند به بیش از دو برابر وضع فعلی افزایش اما برای این افزایش لازم است تدابیر و ضوابط اجرایی ویژه‌ای به کار گرفته شود. نظری؛ با انتقاد از توسعه اراضی کشاورزی پس از تجهیز به سیستم‌های نوین آبیاری گفت:صرفه‌جویی واقعی آب به‌واسطه استفاده از سامانه‌های نوین آبیاری زمانی محقق خواهد شد که در کنار تغییر سامانه‌های غیرکارآمد به سامانه‌های کارآمد، ابزار‌‌ها و الزامات بازتخصیص آب، کاهش برداشت آب و نظارت بر مصرف آب نیز به کار گرفته شوند. این استاد دانشگاه، درباره راه‌حل‌هایی که برای این مشکلات وجود دارد نیز بیان کرد: برای حل مسائل آب در کشور لازم است تحولی اساسی در ساختار حکمرانی آب در کشور شکل گیرد، چرا که ساختار فعلی نهاد‌های مدیریت عرضه و مصرف آب توان حل مسأله آب را ندارند. نظری؛ افزود: برای بهبود شرایط موجود در بخش کشاورزی باید «کشاورزی کم‌آب‌بر» که بر مبنای دیدگاه اقتصاد کم‌آب‌بر شکل گرفته است، در دستور کار قرار گیرد؛ رویکردی که با به کارگیری ابزارها، فناوری‌‌ها و اقدامات مدیریتی متنوع، ضمن افزایش تولید کشاورزی، مصرف آب را کاهش می‌دهد و در کشور حرکت به این سمت به شدت احساس می‌شود.