گروه محیط زیست- خشکسالی به نبود یا اندک بودن باران در یک دوره طولانی گفته می‌شود که باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کم شدن شدت جریان آب (برای نیروگاه‌های برق‌آبی)، کاهش عمق آب‌های سطحی و خاک مرطوب می‌شود. به گزارش مناقصه‌مزایده، این اتفاق زمانی رخ […]
گروه محیط زیست- خشکسالی به نبود یا اندک بودن باران در یک دوره طولانی گفته می‌شود که باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کم شدن شدت جریان آب (برای نیروگاه‌های برق‌آبی)، کاهش عمق آب‌های سطحی و خاک مرطوب می‌شود. به گزارش مناقصه‌مزایده، این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تبخیر سطحی و تبخیر آب از گیاهان از حد معمول در مدت معین بیش‌تر شود. خشکسالی جدی‌‌ترین معضل فیزیکی برای کشاورزی در همه جای دنیا است. برای مقابله با این پدیده بارور کردن ابر‌ها روشی مؤثر ولی کوتاه‌مدت است.
به‌طور پایه‌ای ۴ نوع خشکسالی وجود دارد:
خشکسالی همیشگی، مخصوص مناطق بسیار خشک، در این مناطق بدون روش‌های مناسب آبیاری کشاورزی غیرممکن است.
خشکسالی‌های مقطعی، برای مناطقی که فصل‌های خشک و فصل‌های بارانی دارند. کشاورزی در دوران بارانی تنها راه ممکن است.
خشکسالی ناگهانی، برای مناطق مرطوب و نیمه مرطوب. این خشکسالی غیرمتناوب است و مناطق کوچکی را همیشه دربرمی‌گیرد.
خشکسالی مخفی، در تابستان زمانی که آب زیادی به دلیل گرمای هوا تبخیر می‌شود و به همین میزان بارندگی وجود ندارد. این خشکسالی، گیاهان دیمی را از بین می‌برد.
در دنیا نگرانی‌های زیادی در زمینه آب وجود دارد و همگی به این سمت در حال حرکت هستند که آب کره زمین تمام می‌شود و دیگر حیاتی بر روی کره زمین وجود نداشته باشد.
اهمیت آب در کره زمین به اندازه حیات همه موجودات زنده مهم است، تا حدی که از۷۰ درصد آب کره زمین حدود ۳ درصد آن آب شیرین است و اتمام این آب نتایج وحشتناکی را برای همه موجود زنده دارد .در ابتدای سال ۹۵ رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی اعلام کرد: با وجود بارش‌های اخیر، خشکسالی انباشته شده و بلندمدت همچنان در بسیاری از مناطق کشور حاکم است و از این رو نباید تصور کنیم به صرف بارش‌های کوتاه مدت مشکلات کم‌آبی و بحران آب کشور ریشه کن شده است.
شاهرخ فاتح با اشاره به شاخص spi 7 ساله در مورد وضعیت خشکسالی کشور تأکید کرد: عمده مناطق کشور با نگاه بلندمدت از خشکسالی انباشته شده رنج می‌برند و این خشکسالی‌‌ها هنوز از حافظه مناطق مختلف کشور پاک نشده است. خشکسالی انباشته شده در کوتاه مدت و با بارش‌های مقطعی اگرچه تعدیل می‌شود ولی به‌طور اساسی رفع نخواهد شد. از این رو اتخاذ همه تمهیدات لازم برای مواجهه منطقی با شرایط اقلیمی کشور و کمبود منابع آب و بهره‌برداری هوشمندانه از منابع محدود آبی کشور باید همچنان در دستور کار همه آحاد جامعه باشد.
رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با تأکید بر این‌که بحران خشکسالی انباشته کشور با بارش‌های مقطعی رفع نخواهد شد، گفت: بارش‌های اخیر کشور تسکین‌دهنده بوده است ولی وضعیت آب‌های زیرزمینی با بارش‌های کوتاه مدت بهبود نمی‌یابد.
همین چند ماه پیش سازمان فضایی آمریکا «ناسا» گزارشی پیرامون گرمایش جهانی و خشکسالی در ۳۰ سال آینده جهان منتشر کرد که برای ما حکم تابلو خطر داشت. در این گزارش آمده بود بررسی‌های محققان نشان می‌دهد ۴۵ کشور جهان در معرض خشکسالی شدید هستند و ایران در رتبه چهارم فهرست هشدار قرار دارد.
در این گزارش به کشورهایی مثل ایران، عراق، ترکیه و سوریه هشدار جدی داده شده است که به خاطر استفاده نامطلوب از منابع آبی در معرض جدی خطر خشکسالی و بحران آب قرار خواهند داشت. در بخشی دیگر از این گزارش آمده که بعید نیست بین ۳۰ تا ۴۰ سال آینده، بخش‌های وسیعی از ایران به بیابان مطلق تبدیل شود.
رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی از درگیری ۷۲ درصد جمعیت کشور با پدیده خشکسالی خبر می‌دهد. او به مساحت تحت تأثیر خشکسالی در کشور اشاره کرد و گفت: براساس محاسبات انجام شده در خصوص مساحت تحت‌تأثیر هر یک از طبقات خشکسالی بلند مدت، ۳۱درصد مساحت کل کشور از خشکسالی خفیف، ۲۹درصد خشکسالی متوسط، ۱۲درصد خشکسالی شدید و یک درصد نیز با خشکسالی بسیار شدید درگیر هستند.
در این رابطه شاهرخ‌فاتح درمورد جمعیت تحت تأثیر خشکسالی در کشور تأکید کرد: بررسی جمعیت تحت تأثیر هر یک از طبقات خشکسالی بلند مدت حاکی از آنست که ۲۷ درصد جمعیت کشور با خشکسالی خفیف، ۳۲ درصد خشکسالی متوسط، ۱۲ درصد خشکسالی شدید، یک درصد خشکسالی بسیار شدید درگیر هستند.
نکته مهم این است که گرما در ایران بالاتر از حد میانگین است. «هم‌اکنون دما بیش‌تر سطح کره زمین گرم‌تر از میانگین دما تاریخ است و نتیجه این اتفاق هم تبدیل شدن ماه ژوئن امسال به گرم‌ترین ژوئن از سال ۱۸۸۰ تاکنون است.» این جمله سازمان ملی اقیانوسی و جوی ایالت متحده آمریکا پس از انجام تحقیقات در رابطه با دما تیر ماه است.
مجیدعباسپور، رییس انجمن متخصصان محیط‌زیست ایران در ارتباط با دلایل افزایش بیابان‌زایی در کشور گفت: میزان بارش در کشور مقدار محدودی یعنی حدود ۴۰۰ میلیارد متر مکعب در سال است که در چند سال اخیر به دلیل تغییرات آب و هوایی و خشکسالی کم‌تر نیز شده، بنابراین یکی از عواملی که موج افزایش بیابان‌زایی در کشور می‌شود؛ مشکل کمبود بارش و آب است. همچنین الگوی بارشها نیز تغییر کرده است و شاهدیم که در زمستان‌ها اگرچه بارش باران ممکن است؛ زیاد باشد، اما مقدار بارش برف کم شده و به همین خاطر یخچال‌های طبیعی که منابع آب جاری در فصل گرما برای آبیاری زمین‌ها و تأمین سفره‌های آب زیر زمینی هستند؛ با چالش روبه‌رو شده است.
چندی پیش بود که تلویزیون فرانسه در گزارشی هشدار داد که مزارع پسته ایران روبه نابودی هستند. دلیل هم خشکسالی و برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی است.
در همین راستا، چندی پیش وزیر نیرو هم از در تهدید بودن بقای ایران خبر داد. حمیدچیت‌چیان با بیان این‌که میزان آب تجدید شونده کشور از متوسط ۱۳۰ میلیارد مترمکعب به متوسط ۱۱۶ میلیارد مترمکعب کاهش یافته و در سال‌های اخیر باز هم کاهش می‌یابد، گفت: طبق استانداردهای جهانی اگر در یک منطقه ۴۰ درصد منابع آب تجدید پذیر استفاده شود منطقه در حال پایداری است، اما اگر میزان استفاده از منابع آب تجدیدپذیر به بالای ۴۰ درصد برسد، منطقه در وضعیت بحرانی قرار دارد و این در حالی است که در حال حاضر در کشور ما بیش از ۸۶ درصد از منابع آب تجدید پذیر استفاده می‌شود.
او ادامه حیات و تمدن و بقای ایرانی را به‌دلیل شرایط آبی کشور در معرض تهدید دانست و گفت: ما ناچاریم در وضعیت مصرف آب تجدیدنظر کنیم و در رابطه با کاهش مصرف آن، به اشتراک و اتفاق‌نظر برسیم.
از طرف دیگر تحقیق سازمان ملی اقیانوسی و جوی آمریکا با نام «وضعیت آب و هوایی» نشان می‌دهد دیگر تأثیر سوزاندن سوخت‌های فسیلی مانند گذشته نامحسوس نیست و همین امروز هم جهان در حال حرکت به سمت آینده وحشتناک خود است. در این تحقیق که به کمک صد‌ها دانشمند از ۶۲ کشور مختلف انجام شده است، تغییراتی که با «گرمایش جهانی» در ارتباط هستند مورد بررسی قرار گرفتند. تغییراتی مانند روند تولید کربن، دما سال‌های مختلف کره زمین، ارتفاق آب اقیانوس‌ها، خشکسالی، شرایط مناطق مختلف و…
تقریباً همه متخصصان بر این باورند که ایران در یک بحران آبی است، حتی خوشبین‌‌ترین آن‌ها هم کم‌آبی در ایران را رد نمی‌کنند. مطالعاتی در سال ۲۰۱۳ ایران را به عنوان بیست‌وچهارمین کشوری که تحت فشار منابع آبی است معرفی کرد.۷ استان از ۳۲ استان کشور با شرایط کمبود آب مواجه هستند، ۱۳ استان در شرایط بحرانی قرار دارند و هیچ یک از استان‌ها حتی استان‌های حاشیه دریای خزر از منابع آب کافی بهره نمی‌برند.
اما تحقیقاتی که سرانه آب مورد نیاز برای هر کشور را مشخص می‌کند، نشان می‌دهد که هم‌اکنون حداکثر ظرفیت جمعیت ایران حدود ۹۰ میلیون نفر است و به احتمال زیاد با ادامه روند گرمایش جهانی شاید این به مقدار به چیزی حدود ۶۰ میلیون نفر برسد.
با این حال بحران آبی شدید در ایران در حال رخ دادن است و ما باید از روش‌های مختلفی برای متوقف کردن آن استفاده کنیم، اما آیا استفاده از تکنولوژی‌های نو و یا اصلاح الگوی مصرف به تنهایی برای حل بحران آب کافی است؟ روش‌های مختلفی برای کاهش مصرف آب وجود دارد. تحقیقات مختلفی در زمینه نقش مدارس در ایجاد آگاهی محیط زیستی انجام شده است. یکی از اصلی‌‌ترین مسایل زیست‌محیطی هم آب است و کشورهای مختلف برای آگاه‌سازی اهمیت آب برنامه‌های مختلفی دارند.
اکنون نیز زنگ خطر سال‌هاست که به صدا درآمده اما برنامه‌ای دقیق برای رو به رو شدن با نقطه اوج آن وجود نداشته است. با این وضعیت باید دست به‌دعا برداشت که موج بارشها ادامه داشته باشد
منابع:
خبرآنلاین
ایسنا
ویکی پدیا – http: //www.britannica.com – مهر
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.