یکی از مهم‌‌ترین موانع و مشکلات صنعت خودرو تاکنون قیمت‌گذاری دستوری و استفاده دلالان و سفته‌بازان از عدم شفافیت در قیمت‌گذاری بوده که وزارت اقتصاد و ستاد اقتصادی دولت در تداوم تلاش خود برای اصلاح رویه‌های اشتباه گذشته و تغییر شیوه اشتباه قیمت‌گذاری دستوری به سراغ سازوکارهای شفاف، رقابتی، رصدپذیر و غیر رانت‌زا که فرصت‌های […]
یکی از مهم‌‌ترین موانع و مشکلات صنعت خودرو تاکنون قیمت‌گذاری دستوری و استفاده دلالان و سفته‌بازان از عدم شفافیت در قیمت‌گذاری بوده که وزارت اقتصاد و ستاد اقتصادی دولت در تداوم تلاش خود برای اصلاح رویه‌های اشتباه گذشته و تغییر شیوه اشتباه قیمت‌گذاری دستوری به سراغ سازوکارهای شفاف، رقابتی، رصدپذیر و غیر رانت‌زا که فرصت‌های ویژه و انحصار ایجاد نمی‌کند همچون بورس کالا رفت. از آنجا که بهترین راه برای کشف قیمت عادلانه خودرو، سازوکار بازارسرمایه و بورس کالا بوده و هست به همین جهت دولت در این حوزه عرضه خودرو در بورس کالا را در پیش گرفت. به گزارش مناقصه‌مزایده، چرا که عرضه خودرو در بورس کالا موجب کشف قیمت به صورت رقابتی در محیطی شفاف و عادلانه می‌شود این در حالی است که به‌طور معمول قیمت خودرو براساس قیمت کارخانه تعیین و هزینه تمام شده مبنا قرار داده می‌شد و در این میان فاصله و شکاف بین قیمت کارخانه و بازار آزاد به ایجاد رانت و انحصار منجر می‌شد و سود این بازار به جیب دلالان می‌رفت، در عین حال هم تولیدکننده و هم مصرف‌کننده از این شرایط متضرر می‌شدند. عرضه خودرو در بورس نه‌تنها سبب زیان تولیدکنندگان و خریداران نشده، بلکه این دو گروه سود قابل‌توجهی را نیز کسب کرده‌اند. بررسی روند معاملات خودرو در بورس کالا از ابتدای عرضه یعنی ۲۸ اردیبهشت‌ماه تا ۳۰ آذرماه سال‌جاری، بیانگر آن است که در این مدت با معامله ۱۷ هزار و ۷۶۶ دستگاه خودرو در مجموع نزدیک به ۴٫۷ همت (هزار میلیارد تومان) سود دلالان حذف شده است. طبق آمارها، در مجموع هفت خودروسازی که محصولات خود را در بورس کالا عرضه کردند، دوهزار و ۶۲۰ میلیارد تومان سود به‌دست آورده‌اند و خریداران نیز ارزان‌تر از بازار صاحب خودرو شده‌اند و معادل دوهزار و ۷۷ میلیارد تومان به دلیل خرید خودرو از بورس سود کرده‌اند. به بیان دقیق‌تر سودی که تا پیش از این به دلیل سازوکار سراسر نادرست قرعه‌کشی و اجبار خودروسازان به فروش با قیمت‌های دستوری به جیب عده‌ای واسطه روانه می‌شد به خودروسازان رسیده است. این مقدار سود از مابه‌التفاوت قیمت دستوری کارخانه و قیمت کشف شده خودرو‌ها در بورس برای خودروساز به دست آمده است. مطابق آمارها، به واسطه عرضه خودرو در بورس ۱٫۵۹ هزار میلیارد تومان سود نصیب ایران خودرو شده و این سود برای بهمن موتور ۶۸۰ میلیارد تومان، برای مجتمع صنعتی آرین پارس موتور یکصد میلیارد تومان، بهمن‌دیزل ۹۰ میلیارد تومان، سایپا ۹۰ میلیارد تومان و برای سیباموتور ۷۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود. در مقابل باید توجه کرد مصرف‌کنندگان نیز از این فرآیند شفاف سود برده‌اند و سود خریداران از معامله ۱۷ هزار و ۷۶۶ دستگاه خودروی فروخته شده در بورس ۲٫۰۷۷ همت است که این سود در خودروهای مختلف متفاوت بوده است. همچنین، در خودرویی نظیر کامیون کشنده امپاور ۴۶۴ میلیون تومان سود حاصل اختلاف قیمت بازار غیررسمی و بورس نصیب مصرف‌کنندگان این خودرو شده است. به عبارت دیگر پیش از این خریداران این خودرو باید با مراجعه به بازار غیررسمی و قیمت‌های کاذبی که ریشه آن مشخص نبود، خرید می‌کردند اما در بورس کالا موفق به خرید کامیون با ۴۶۴ میلیون تن ارزان تر از نرخ‌های بازار در همان روز معامله در بورس شده‌اند. این سود در کامیون کشنده فاو ۳۳۸ میلیون تومان و در کی‌ام‌سی T۸ معادل ۲۵۱ میلیون تومان بوده است. سود خریداران هایما S۷ نیز ۲۰۱ میلیون تومان، هایما S۵ نیز ۱۶۶ میلیون تومان، لاماری ایما ۱۴۷ میلیون تومان و فیدلیتی پنج نفره ۱۳۶ میلیون تومان بوده است. خریداران هایما S۷ سفارشی هم ۱۳۰ میلیون تومان از خرید خود در بورس سود بردند درحالی که سود خریداران پژو ۲۰۷ اتوماتیک ۱۱۶ میلیون تومان، تارا اتوماتیک ۱۱۳ میلیون تومان و پژو ۲۰۷ اتوماتیک سقف شیشه‌ای ۱۰۷ میلیون تومان بوده است. در فروش فیدلیتی هفت نفره خریداران موفق به خرید ۱۰۷ میلیون تومان ارزان تر به نسبت بازار آزاد شدند و سود خریداران تارا دستی ۹۶ میلیون تومان، دیگنیتی ۸۲ میلیون تومان و شاهین ۷۴ میلیون تومان بود. مصرف کنندگان جک S۵ نیز ۷۳ میلیون تومان، پژو ۲۰۷ دستی ۵۹ میلیون تومان، کارا دو کابین و تک کابین نیز به ترتیب ۳۹ میلیون تومان و ۳۶ میلیون تومان ارزان تراز بازار غیررسمی در بورس کالا خرید کردند. رشد سرعت عرضه خودرو‌ها در بورس کالا نوید آن را می‌دهد که مدت زمان کوتاهی و در پی حذف قیمت‌گذاری دستوری از صنعت خودرو و کشف قیمت‌ها به شیوه شفاف و رقابتی در بورس کالا، سایه سنگین دلالان از این بازار کنار رود و سود حاصل از تولید همه خودرو‌ها و کشف واقعی قیمت‌ها در بورس به خودروساز و مصرف‌کنندگان برسد. در این زمینه روند عرضه و معامله خودرو‌ها در بورس بسیار نویدبخش است زیرا از اردیبهشت تا مهرماه امسال یعنی در طول شش ماه کل معاملات خودرو یک هزار و ۶۶۷ دستگاه بوده که این رقم در آبان به دو هزار و ۴۱۶ دستگاه و در آذرماه در جهشی قابل‌توجه به ۱۳ هزار و ۶۸۶ دستگاه رسیده است.
دیدگاه بسته شده است.