لایحه بودجه در ایستگاه مجلس؛ تمدید برنامه ششم یا آغاز برنامه هفتم؟

گروه سیاسی- بودجه ۵۲۶۱ هزار میلیارد تومان دولت برای سال آینده بعد از تأخیری ۳۶ روزه در مجلس اعلام وصول شد؛ تأخیری که دلیل آن هم کشمکش دولت و مجلس بر آغاز برنامه هفتم توسعه یا تمدید مجدد برنامه ششم توسعه بود. در واقع پنجم دی‌ماه رئیس‌جمهور در نامه‌ای، لایحه بودجه سال آینده را به […]

گروه سیاسی- بودجه ۵۲۶۱ هزار میلیارد تومان دولت برای سال آینده بعد از تأخیری ۳۶ روزه در مجلس اعلام وصول شد؛ تأخیری که دلیل آن هم کشمکش دولت و مجلس بر آغاز برنامه هفتم توسعه یا تمدید مجدد برنامه ششم توسعه بود. در واقع پنجم دی‌ماه رئیس‌جمهور در نامه‌ای، لایحه بودجه سال آینده را به مجلس فرستاد که این لایحه بعد از ۱۷ روز اعلام وصول شد؛ سیدنظام موسوی؛ سخنگوی هیأت‌رئیسه، در هفتم‌ دی‌ماه گفته بود که «با تصمیم هیأت رئیسه مجلس، تا زمانی که تکلیف برنامه هفتم مشخص نشود، لایحه بودجه ۱۴۰۲ اعلام وصول نخواهد شد.» به هر شکل دیروز (چهارشنبه) سیدابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهور کشورمان، در مجلس حضور یافت تا لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ را تقدیم مجلس کند. بودجه‌ای که مهم‌ترین بخش‌هایش را می‌توان؛ افزایش ۴۰درصدی نسبت به امسال، ثابت ماندن رقم یارانه‌ها، افزایش نزدیک به۶۰ درصدی دولت از مالیات‌ها، افزایش حقوق ۲۰درصدی کارکنان دولت، افزایش دو ساله سن بازنشستگی و اعلام دلار ۲۳ هزار تومانی بود.

بررسی اعداد کلیدی بودجه ۱۴۰۲

بودجه عمومی دولت ۲۰۰۰ هزار میلیارد تومان و بودجه شرکت‌ها نیز ۳۰۰۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است، بدین‌‌ترتیب کل بودجه به ۵۰۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. درآمدهای مالیاتی حدود ۷۰۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که با احتساب درآمدهای حاصل از عوارض گمرکی به ۸۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین از مجموع ۲۰۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه عمومی دولت، ۱۰۰۰هزار میلیارد تومان آن را هزینه‌های حقوق و دستمزد تشکیل می‌دهد، ۱۰۰۰هزار میلیارد تومان دیگر نیز مربوط به سایر هزینه‌ها و تلفیق منابع و مصارف تبصره۱۴ است. در بودجه نیز شاهد افزایش حقوق ۲۰درصدی هستیم. البته همچنان مدل دقیق این افزایش مشخص نیست و در نهایت باید دید که در مجلس چه تصمیمی در این خصوص گرفته می‌شود. براساس شنیده‌ها پیشنهاد ابتدایی نرخ ارز در بودجه ۲۶ هزار تومان بوده که مورد موافقت قرار نگرفته است، به‌نظر می‌رسد که نرخ ۲۳ هزار تومان که در بودجه سال گذشته نیز قرار گرفته بود در بودجه سال آینده نیز قرار گرفت. با توجه به اینکه ۷۰۰ هزار میلیارد تومان از تبصره ۱۴ وارد بودجه عمومی شده است و رقم هزینه‌های حقوق و دستمزد نیز ۱۰۰۰هزار میلیارد تومان تعیین شده، به‌نظر می‌رسد که حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار میلیارد تومان برای بحث بازخرید اوراق و همچنین بودجه عمرانی کشور در نظر گرفته شد. یکی از نکاتی که درخصوص لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ مطرح شده، این است که در حقیقت تغییری قابل‌توجه در آن رخ نداده است و بخشی قابل‌توجه از رشد درآمد‌ها و هزینه‌ها، مربوط به تورم سال‌جاری است! همچنین براساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ کل منابع عمومی دولت نسبت به بودجه سال‌جاری با در نظر گرفتن افزایش حقوق کارکنان و بازنشستگان در نیمه سال ۱۴۰۱ و انتقال بخشی از منابع و مصارف تبصره۱۴ بودجه عمومی به یک‌هزار و ۹۸۴ هزار میلیارد تومان رسید. درآمدهای عمومی نسبت به سال‌جاری ۴۰ درصد افزایش داشته و به ۹۷۸ هزار میلیارد تومان رسیده است. منابع حاصل از واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای نسبت به بودجه۱۴۰۱، ۳۸درصد افزایش یافته است. اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای ۳۲۷ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است که حدود ۲۶ درصد افزایش یافته است.

دفاع رئیسی از لایحه بودجه: از تورم ناراحتیم

رئیس‌جمهور، در آغاز سخنانش با بیان این‌که «تلاش می‌کنیم که لایحه بودجه با سیاست‌های ابلاغی رهبری با برنامه هفتم توسعه تطابق داشته باشد» سه رویکرد بودجه ۱۴۰۲ را رشد باثبات اقتصادی، عدالت‌خواهی و کارآمدسازی نظام حکمرانی برشمرد. رئیسی؛ با ارایه توضیحاتی درباره روند ارسال لایحه بودجه به مجلس، گفت: بخش اول لایحه بودجه شامل بودجه شرکت‌های دولتی ابتدای آبان‌ماه تقدیم مجلس شد تا قانون‌گذار وقت بیشتری برای بررسی وضعیت شرکت‌ها داشته باشد. آیت‌ا… رئیسی؛ با بیان اینکه پنجم دی‌ماه نیز لایحه بودجه تحویل مجلس شد، به دو بخشی شدن لایحه بودجه اشاره کرد و گفت: یک بخش بودجه مربوط به جداول و بخش دوم مربوط به تبصره‌ها و احکام است و اینکه دو بخش شد، به اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس باز می‌گردد که این اصلاحیه بین شورای‌نگهبان و مجلس در رفت‌وآمد بود و در نهایت نظر مجلس نهایی شد. تلاش این بوده که در سال‌جاری با کسری بودجه مواجه نشویم. البته از مجلس به ویژه از کمیسیون برنامه بودجه و همچنین سازمان برنامه بودجه در این باره تشکر می‌کنم. هرچند که در دولت و بخش‌هایی ممکن است برخی گله‌مند باشند ولی هر دو نهاد پیگیری کردند که گرفتار کسری بودجه نشویم و تلاش مجلس و دولت برای جلوگیری از کسری بودجه مهم است. مجلس و دولت و همگان درباره تورم ناراحت هستیم. البته تعبیر دولت ۵۹٫۳ درصد در تورم است که در شرایط فعلی شاهد ۱۹ واحد درصد کاهش تورم هستیم. اما حتماً باید رفتارهای مالی و تصمیمات و اقدامات منجر به کاهش تورم شود. در حوزه سلامت، پیش‌بینی ۶۹ همت (هزار میلیارد تومان) برای یارانه دارو اجرای کامل پزشک خانواده و نظام ارجاع و پیش‌بینی حدود ۱۰ همت برای پوشش کامل بیمه تکمیلی ایثارگران از نکات محوری و مورد تأکید در بودجه ۱۴۰۲ بوده است. او در پایان صحبت‌های خود از ارایه برنامه هفتم توسعه در آینده نزدیک به مجلس خبر داد و ابراز امیدواری کرد که گره‌ها با همراهی مسؤولان یکی‌یکی باز شود.