اکتشافات معدنی در ایران همتراز کشورهای مطرح است

تولید اطلاعات پایه و برداشت ژئوفیزیک هوایی مشکل اصلی اکتشاف

مدیر اکتشاف سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع‌معدنی، ایران معتقد است: ایران در اکتشاف همتراز با کشورهای مطرح است؛ با توجه به پتانسیل بالای منابع معدنی در کشور، علاوه به تکمیل اکتشافات سطحی، توسعه اکتشافات عمیق در کشور امری ضروری است. به گزارش مناقصه‌مزایده، احمد فتاحی؛ سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع‌معدنی ایران (ایمیدرو) را به‌عنوان بازوی اجرایی وزارت صمت دانست و گفت: بیش از ۹۱ پهنه به مساحت ۵۳۵ هزار کیلومترمربع در اختیار سازمان ایمیدور و شرکت‌های تابعه است. در حال‌حاضر، نتایج اجرای فعالیت‌های اکتشافی در ۹۱ پهنه، منجر به ثبت ۴۹۲ محدوده و صدور ۱۶۲ پروانه اکتشاف شده است. مدیر اکتشاف ایمیدرو معتقد است: ایران در اکتشاف همتراز با کشورهای مطرح است؛ با توجه به پتانسیل بالای منابع معدنی در کشور، علاوه به تکمیل اکتشافات سطحی، توسعه اکتشافات عمیق در کشور امری ضروری است. وی ادامه داد: با توسعه اکتشافات عمیق در پروژه‌های چند سال اخیر کشور، متوسط عمق اکتشاف در ایران به ۲۰۰ متر رسیده، اگرچه متوسط عمق معدنکاری در ایران کمتر از ۱۰ متر است. به‌عنوان مثال در برنامه اجرایی پروژه‌های اکتشافی شرکت‌های بزرگ زیرمجموعه ایمیدرو مانند شرکت تهیه و تولید مواد معدنی، شرکت ملی صنایع مس ایران و مجتمع سنگ‌آهن سنگان، اکتشافات عمیق بیش از ۱۰۰۰ متر در دستور کار قرار دارد. فتاحی؛ با اشاره به کاهش ذخایر سنگ‌آهن در کشور، عنوان کرد: معادن‌ بزرگ سنگ‌آهن ایران مانند چادرملو، گل‌گهر، چغارت و… با ذخایر چند صد میلیون تنی، تا ده‌ها سال پاسخگوی نیاز صنایع فولادی کشور بودند؛ اما با توسعه معدنکاری و صنایع‌معدنی، ذخایر سنگ‌آهن کشور رو به کاهش رفت؛ این امر باعث شده تا اکتشافات عمیق در دستور کار قرار گیرد و معدنکاری نیز به سطوح عمیق‌تر پیش برود. وی از کشف معادن جدید و پرعیار سنگ‌آهن ابراز امیدواری کرد و گفت: امیدواریم بتوان معادن بزرگ و عمیقی که دارای ذخایر چند ده و یا چند صد میلیون تنی باشد، کشف و استخراج شود. در حال‌حاضر، آنومالی سنگ‌آهن ۲۱A واقع در استان یزد که از سال ۹۳ در دستور اکتشاف ایمیدرو قرار گرفت و وجود پتانسیل توده آهن‌دار پرعیار عمیق(بیش از ۱۵۰۰ متر) که با گمانه‌های اولیه به اثبات رسیده؛ به دلیل عدم وجود دستگاه حفاری و تجهیزات مناسب برای حفر بیش از ۲۰۰۰ متر، اکتشاف سیستماتیک در محدوده این آنومالی انجام نشده است. اخیراً با ورود دستگاه‌های حفاری عمیق زن به کشور، امیدواریم اکتشافات را در این آنومالی تکمیل و به مرحله معدنکاری برسانیم. مدیر اکتشاف ایمیدرو، اظهار کرد: ماشین‌آلات در بخش اکتشاف بویژه دستگاه حفاری و تجهیزات آن فرسوده بوده و نیازمند نوسازی هستند. این چالش با واردات دستگاه حفاری جدید و به‌روز توسط شرکت‌های بزرگ مثل شرکت ملی صنایع مس ایران، شرکت صنعتی و معدنی چادرملو، شرکت صنعتی و معدنی گل‌گهر و برخی از شرکت‌های خصوصی بزرگ حل خواهد شد. خوشبختانه با ترغیب شرکت‌های بزرگ، ۱۰۷ دستگاه حفاری سفارش خرید و ۴۵ دستگاه وارد کشور شده است. وی از اعطای وام کم‌بهره برای نوسازی دستگاه حفاری و تجهیزات آن خبر داد و گفت: پیش‌بینی شده از طریق شرکت صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت‌های معدنی وام‌های کم‌بهره برای واردات این ماشین‌آلات در بخش اکتشاف به پیمانکاران حفاری اعطاء شود. مدیر اکتشاف ایمیدرو، معتقد است: ایران از لحاظ تکنولوژی اکتشاف عقب است نه از لحاظ دانش اکتشاف. فتاحی؛ با بیان اینکه مشکل اصلی ایران در اکتشاف، تأخیر در تولید اطلاعات پایه و برداشت ژئوفیزیک هوایی است، گفت: کمبود اطلاعات باعث شده که نتوان در مرحله شناسایی، پتانسیل‌های واقعی را تفکیک و محدوده‌های امیدبخش مناسب را تشخیص داد؛ در این راستا، با انعقاد توافقنامه سه جانبه فیمابین معاونت معادن و فرآوری مواد وزارت، ایمیدرو و سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات مواد معدنی کشور، برنامه تولید اطلاعات پایه در مقیاس ۵۰۰۰۰: ۱ (زمین‌شناسی، ژئوشیمی و زمین‌شناسی اقتصادی) و برداشت ژئوفیزیک هوابرد از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ در دستور کار قرار گرفت. وی با اشاره به بلوک‌های در دست اقدام گفت: در حال‌حاضر، تولید اطلاعات پایه در بلوک بیرجند در استان خراسان جنوبی در مرحله گزارش پایانی بوده، در بلوک تکاب-‌مهاباد در استان آذربایجان‌غربی دارای پیشرفت ۶۰ درصد و بلوک مرکزی در استان‌های مرکزی، قم و اصفهان دارای پیشرفت ۳۰ درصد است. همچنین برداشت ژئوفیزیک هوایی در بلوک دیواندره در استان کردستان به اتمام رسیده و در بلوک بردسکن در استان خراسان‌رضوی بیش از ۳۵ درصد پیشرفت دارد.