قیمت‌گذاری دستوری پاشنه‌آشیل صنعت خودرو

گروه خودرو – قیمت‌گذاری دستوری صنعت خودرو، از سال‌ها قبل تاکنون علاوه بر اینکه سیل تقاضای غیرواقعی را به سمت بازار روانه کرده، ایجاد اختلال در فرآیند بازار هم، باعث شده تولیدکنندگان این بخش با زیان‌های سنگین مواجه شوند. به‌طوری که هم‌اکنون زیان خودروسازان به بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. در این […]

گروه خودرو – قیمت‌گذاری دستوری صنعت خودرو، از سال‌ها قبل تاکنون علاوه بر اینکه سیل تقاضای غیرواقعی را به سمت بازار روانه کرده، ایجاد اختلال در فرآیند بازار هم، باعث شده تولیدکنندگان این بخش با زیان‌های سنگین مواجه شوند. به‌طوری که هم‌اکنون زیان خودروسازان به بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. در این میان راهکاری که کارشناسان و مسؤولان برای جبران زیان انباشته خودروسازان مطرح کردند، عرضه خودرو در بورس کالاست. این طرح که از ابتدای امسال اجرایی شد باعث شد که زیان خودروسازان کمتر شود و بازار به تعادل برسد. به گزارش مناقصه‌مزایده، در این باره سلمان ابراهیمی‌نژاد؛ عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت، گفت: در سال‌هایی که خودرو قیمت‌گذاری دستوری شد، زیان خودروسازان افزایش یافته و توسعه محصولاتشان نیز کم شد. اکنون که دوباره صحبت از قیمت‌گذاری دستوری و ورود مجدد شورای‌رقابت به این عرصه شده است، این زیان بیشتر از گذشته خواهد شد و در مقابل بخش تقاضا مجدد تحریک می‌شود و فرصتی برای افراد فرصت‌طلب فراهم خواهد شد. عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت، با اشاره به راهکار موجود برای سامان دادن به بازار خودرو، اظهار داشت: عرضه خودرو در بورس کالا یکی از راهکاری درست در به تعادل رسیدن عرضه و تقاضای خودرو است؛ فقط تداوم این عرضه باعث می‌شود قیمت‌ها به تعادل برسد و البته باید همان شرایط قبل شامل شرط نداشتن پلاک فعال و… اعمال شود. ابراهیمی‌نژاد؛ افزود: زمانی که عرضه خودرو در بورس کالا تداوم داشته باشد قیمت‌ها به تعادل می‌رسد و بلافاصله افرادی که از این رانت استفاده کردند، محروم می‌شوند و خودرو به مصرف‌کننده واقعی می‌رسد. در این زمینه آرش محبی‌نژاد؛ دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودرو، گفت: در سه سال اخیر سود قیمت‌گذاری دستوری به جیب واسطه‌هایی رفته که امکان ثبت‌نام داشته‌اند، زیرا مردم نمی‌توانند به‌راحتی ثبت‌نام و در قرعه‌کشی‌‌ها شرکت کنند؛ زیرا از هر ۱۱۵ مشتری ایران‌خودرو و هر ۱۲۱ مشتری سایپا، یک نفر شانس برنده‌شدن در قرعه‌کشی را دارد.  محبی‌نژاد؛ گروه دیگر متضرران قیمت‌گذاری دستوری خودرو را سهامداران شرکت‌های خودروساز و قطعه‌ساز دانست و افزود: زیان واردشده به سهامداران، حق‌الناس است. وی همچنین تأکید کرد: البته زمانی طرح اصلاح قیمت خودرو موفق می‌شود و شاهد آرامش در بازار خودرو خواهیم بود که همزمان افزایش تولید خودرو نیز شروع شود. اکنون قطعه‌سازان آمادگی افزایش تولید را دارند، اما باید خودروساز هم این آمادگی را پیدا کند، زیرا ظرفیت تولید ما از تیراژ تولید فعلی بیشتر است. محبی‌نژاد؛ در مورد چگونگی رقابتی‌شدن بازار خودرو، گفت: وقتی تولید خودرو زیاد شود، در مدت‌زمان کوتاهی عرضه و تقاضا برابر و به‌تدریج قرعه‌کشی حذف می‌شود. به اندازه کافی توان تولید خودرو داریم و ظرفیت تولید آن دو برابر میزان فعلی است، اما به دلیل اینکه ارزش خودرو برای تولیدکننده به‌شدت پایین و حتی منفی بود، شاهد کاهش میزان تولید بودیم. وی افزود: نتیجه قیمت‌گذاری دستوری در شورای‌رقابت، توزیع رانت ۱۲۰ هزار میلیارد تومانی و زیان انباشته ۸۵ هزار میلیارد تومانی دو خودروساز بزرگ کشور بوده است. بعد از این انتقاد‌‌ها در دی ۱۴۰۰ مرکز ملی رقابت در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: براساس مصوبه شصت‌وسومین جلسه شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی، شورای‌رقابت رسماً از قیمت‌گذاری خودرو کنار گذاشته شده است؛ بعد از آن قیمت‌گذاری به سازمان حمایت رسید. همچنین احمد نعمت‌بخش؛ دبیر انجمن خودروسازان، قیمت‌گذاری دستوری را بیش‌ترین عامل در افزایش زیان خودروسازان دانست و افزود: قیمت‌گذاری دستوری نه تنها باعث شد تولیدکنندگان هزینه‌های سنگین از زیان را متحمل شوند، بلکه باعث عدم سوددهی آن‌‌ها شد؛ متأسفانه اکنون زیان خودروسازان به ۱۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده است و جبران این زیان کار آسانی نیست. وی اضافه کرد: در کنار این مسائل قیمت‌گذاری دستوری، قدرت رقابت‌پذیری تولید را از بین برد و باعث تعطیلی برخی واحد‌های تولیدی یا ادامه تولید با ظرفیت پایین شد. نعمت‌بخش؛ گفت: یکی دیگر از مشکلات صنعت خودرو در سال‌های گذشته برگزاری انواع سیستم‌های قرعه‌کشی بود که باعث توزیع رانت ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی شد؛ با این خریدار واقعی وجود نداشت و دلالان منفعت زیادی بردند. دبیر انجمن خودروسازان، با بیان اینکه بورس کالا در مقایسه با قرعه‌کشی روش مناسبی برای خرید خودرو است، افزود: بورس در مقایسه با قرعه‌کشی مزیت‌های مهم پرداخت مالیات برای دولت و خروج دلالان را دارد. نعمت‌بخش؛ گفت: خودروسازان اکنون میزان عرضه خودرو را افزایش داده‌اند و در نتیجه عرضه و تقاضا برابر شده است؛ با برابری در عرضه و تقاضا می‌توان شاهد متعادل شدن قیمت‌ها در بازار خودرو بود. وی ادامه داد: بهترین روش، فروش خودرو در حاشیه بازار است که باعث به تعادل رسیدن قیمت‌ها می‌شود.