برخورد با قاچاق کالا یا کوبیدن بر طبل تبلیغات

 

مجتبی قدیری

قاچاق کالا، هزینه‌های انسانی و اقتصادی سنگینی برای کشور به دنبال دارد و به ویژه به نظام اقتصادی کشور لطمات جبران ناپذیری وارد می‌کند؛ مثل تعطیلی واحد‌ها و شرکت‌های تولید، افزایش بیکاری، افزایش جرایم و… . بنابراین باید با آن برخورد جدی نمود. البته در خصوص نحوه برخورد، دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد، اما به عقیده بسیاری از کارشناسان، مؤثر‌‌ترین راه برای مبارزه با قاچاق کالا از بین‌بردن جذابیت آن از جمله سود بالای کالاهای قاچاق می‌باشد. چرا که اگر کالای قاچاق سود سرشاری نداشته باشد، تمایل کم‌تری به انجام آن است.

اگر سری به بازارهای مختلف کالایی کشور بزنیم، مشاهده می‌کنیم کالاهایی که قانونی وارد شده‌اند با آن دست از کالاهایی که به صورت قاچاق وارد شده‌اند، تفاوت قیمتی ندارند. اما برخی کالا‌ها که نیاز به گارانتی دارند با اندک تفاوت قیمتی آن‌هم به خاطر نداشتن گارانتی به مشتریان فروخته می‌شود. البته این مشکل نیز با گارانتی‌های نامعتبر و جعلی که این تفاوت قیمتی را به چند هزار تومان رسانده‌اند، حل شده است. گارانتی‌هایی که حتی گاه پاسخگوی تلفن خریدار هم نیستند چه برسد به تعمیر، تعویض یا خدمات اضافه. این امر باعث شده تا شاهد افزایش کالای قاچاق به کشور باشیم.

اگر قرار است برخوردی با کالای قاچاق صورت گیرد باید از مرز‌ها تا بازارهای مصرف و حتی سبد مصرفی شهروندان را شامل شود. به‌طور کلی باید گفت سیاست‌گذاری در جهت مبارزه با قاچاق و جلوگیری از گسترش آن بایستی در سطح ملی صورت گیرد.

یعنی تمامی دستگاه‌های مرتبط با این پدیده، هرکدام با توجه به حیطه وظایف و توان خود مبارزه کنند. امروز به راحتی مخابرات می‌تواند گوشی‌های قاچاق شده در کشور را از چرخه تماس حذف نماید. این امر همان فشار به مصرف‌کننده است که دیگر تمایلی به خرید کالای قاچاق پیدا نمی‌کند. چرا که نمی‌تواند از کالایی خریداری کرده است، استفاده کند.

گام بعدی می‌تواند گارانتی‌های نامعتبر و جعلی باشد که باعث از بین رفتن تفاوت قیمتی کالاهای قاچاق با کالاهای غیرقاچاق شده است. این امر سود قاچاقچیان کالا را بالا برده و مطمئن می‌سازد. قطعاً ورود به این مقوله می‌تواند سود کالای قاچاق را کاهش دهد. ضمن آن‌که باعث رضایتمندی مشتریان از گارانتی‌های معتبر باشد.

گام سوم نیز برخورد با فروشندگان کالای قاچاق است که علاوه بر ضبط کالای قاچاق چند برابر قیمت و سود آن جریمه پرداخت نمایند. ضمن آن‌که موارد مثل حبس، تعطیلی واحد صنفی، ابطال پروانه کسب و… راهکارهایی است که می‌تواند مانع توزیع کالای قاچاق در شبکه فروش گردد.

گام چهارم برخورد با خود قاچاقچیان است که این امر باید از مرزهای کشور آغاز و تا گمرک ادامه داشته باشد و البته سخت‌‌ترین مجازات باید برای این دسته و همکاران آن‌‌ها باشد.

در کنار این عوامل، تقویت خدمات پس از فروش، ثبات قیمت‌ها، تشویق و فرهنگ‌سازی برای مصرف‌ کالاهای داخلی، تقویت و حمایت‌های لازم از بخش تولیدی کشور، تقویت و گسترش تولید کالاهای متنوع و جدید، مبارزه و تنگ‌کردن عرصه‌ بر فرهنگ واسطه‌گری در اقتصاد کشور و اصلاح شبکه‌های توزیع و خدماتی کشور در کاهش قاچاق کالا به کشور مؤثر است.

برای برخورد با قاچاق کالا چه کارهایی در کشور انجام داده‌ایم و چقدر از کارهای انجام شده مبنای علمی داشته است، تا شاهد کاهش قاچاق کالا به کشور باشیم؟ متأسفانه در کشور برای برخورد با پدیده قاچاق کالا ضعف‌های بسیاری وجود دارد که یکی از این ضعف‌‌ها برخورد مقطعی و دیدگاه‌های غیرکارشناسانه است که باعث شده در کنار نبود هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی کشور برخورد با قاچاق کالا نتایج لازمه را نداشته باشد.

 

امیدواریم بیش از آن‌که مسؤولان در برخورد با قاچاق کالا بر طبل تبلیغات بکوبند، به دنبال اجرایی کردن راهکارهای علمی و علمی برخورد با قاچاق کالا باشند. چرا که این پدیده شوم ساختار اقتصادی کشور را با مخاطرات جدی روبه‌رو کرده است.