اتصال و يكپارچه‌سازي بورس‌ها از طريق معاملات مالي كالايي با استفاده از رسيد انبار الكترونيكي – قسمت اول

  نويسنده : كوين پاتر كوين پاتر، بنيان‌گذار شركت «فن‌آوري سندباكس» كه در آفريقاي جنوبي مستقر است مي‌نويسد: «استفاده از رسيد انبار به عنوان يك ابزار مالي معتبر شرايط را دگرگون مي‌سازد». كوين در مقاله زير به بررسي الزامات و پيامدهاي يك سيستم موفق مبتني بر رسيد الكترونيكي انبار براي بخش‌هاي بانكداري و بورس مي‌پردازد. […]

 

نويسنده : كوين پاتر

كوين پاتر، بنيان‌گذار شركت «فن‌آوري سندباكس» كه در آفريقاي جنوبي مستقر است مي‌نويسد: «استفاده از رسيد انبار به عنوان يك ابزار مالي معتبر شرايط را دگرگون مي‌سازد». كوين در مقاله زير به بررسي الزامات و پيامدهاي يك سيستم موفق مبتني بر رسيد الكترونيكي انبار براي بخش‌هاي بانكداري و بورس مي‌پردازد.

مقاله حاضر از ديدگاه تجاري و عملي راه‌اندازي سيستم ملي رسيد انبار الكترونيكي در آفريقاي جنوبي براي كالاهاي مبتني بر غلات نگاشته شده است تا به هر دو بخش بانكداري و بورس ابزارهاي مالي مشتقه خدمات ارايه دهد. با كوله‌بار تجربيات چندين سفر به اروپاي شرقي، هند و ساير كشورها، اهميت نقش رسيد انبار در پشتيباني از زنجيره ارزش را در مي‌يابيم. استفاده از رسيد انبار به عنوان يك ابزار مالي معتبر شرايط را دگرگون مي‌سازد.

همه بازار‌ها براي كاربرد گسترده رسيد انبار مناسب نيستند. در اين ميان مناسب‌‌ترين مكان براي اجراي اين سيستم، زنجيره ارزش‌هايي هستند كه به دليل وضعيت پشتيباني و تداركات، يا حضور فعالان متعددي كه هر يك سهم ناچيزي در زنجيره ارزش دارند، براي انباردار مستقل نقشي در نظر گرفته‌اند. آفريقاي جنوبي، از بازار روان و بورس ابزارهاي مالي مشتقه خوبي برخوردار است كه حجم معاملات آن چندين برابر معاملات ۱۴ ميليون تني بازار فيزيكي است. مقاله حاضر به جاي بورس فيزيكي يا نقدي كه پويايي متفاوتي دارد، بر پويايي بورس ابزارهاي مشتقه متمركز است كه در آن، رسيد الكترونيكي انبار نقش حساس تضمين اجراي تعهدات فروشنده را نيز بر عهده دارد.

پيوند رسيد الكترونيكي انبار با بورس مشتقه و بورس كالايي نسبتاً آسان است. بورس مشتقه نيازمند تحويل فيزيكي يك موقعيت معاملاتي باز است كه از طريق تحويل نمادين به صورت يك رسيدا لكترونيكي انبار انجام مي‌شود. در اكثر موارد، اين فرايند يكي از فعاليت‌هاي فرعي هر بورس است كه به آن اجازه مي‌دهد كاركرد اصلي خود را كه تسهيل معاملات آتي بازار است، انجام دهد. ولي با وجود اين، باز نگهداشتن يك موقعيت معاملاتي به لحاظ مديريتي ضروري و داراي ريسك است. اعتباردهنده‌اي كه به پشتوانه كالا وام مي‌دهد، از رسيد الكترونيكي انبار تنها به عنوان تضمين بدهي استفاده مي‌كند.

 

رسيد الكترونيكي انبار قابل تحويل در بورس اين دو نياز را برطرف مي‌كند. اين رسيد انبار نوعي ضمانت است كه ريسك اعتبار دهنده را كاهش و اطمينان به عمليات بورس را افزايش مي‌دهد. اعتباردهنده معمولاً مي‌تواند ۳ نوع گواهي داشته باشد: گواهي مدير تضامين، رسيد الكترونيكي انبار غير قابل تحويل در بورس يا رسيد الكترونيكي انبار قابل تحويل در بورس. رسيد مدير تضامين معمولاً قابل انتقال نيست و تنها در صورت نكول، دسترسي به كالاهاي فيزيكي را تضمين مي‌كند. رسيد الكترونيكي انبار غير قابل تحويل در بورس كه توسط انباردار صادر مي‌شود، به صورت بالقوه بسته به ماهيت شرايط مي‌تواند قابل انتقال باشد، ولي در صورت نكول، اعتباردهنده بايد كالا را به شخص ثالث بفروشد كه در زمره كاركردهاي اصلي يا تخصصي بانك نيست. از سوي ديگر، رسيدا لكترونيكي انبار قابل تحويل در بورس داراي دو ويژگي اصلي است كه به آن اجازه مي‌دهد به ابزار مالي مطمئني براي اعتباردهنده تبديل شود: اين رسيد به آساني به قيمت بورس قيم تگذاري مي‌شود، و در صورت نكول از طريق بورس ابزارهاي مشتقه به راحتي نقد مي‌شود. رسيد انبار به ظاهر بي‌ارزشِ قابل تحويل در بورس، در صورت تحقق دو شرط به ابزار مالي ارزشمندي تبديل مي‌شود. نخستين شرط «اعتماد» به انبارداران است كه معمولاً با ارزيابي اعتبار فني و مالي آن‌ها حاصل مي‌شود.