نقش مطالعات زمین‌شناسی در احداث سازه‌های عمرانی

گروه زمین‌ومعدن – دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، گفت: دامنه بسیار وسیعی از رشته‌ها و گونه‌های مختلف ساخت‌وساز با علم زمین‌شناسی ارتباط دارند و باید پیش از ساخت هر سازه مطالعات زمین‌شناسی به شکل صحیح بررسی شود. به گزارش مناقصه‌مزایده، علی‌خان نصراصفهانی؛ با اشاره به لزوم توجه به مطالعات زمین‌شناسی پیش از […]

گروه زمین‌ومعدن – دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، گفت: دامنه بسیار وسیعی از رشته‌ها و گونه‌های مختلف ساخت‌وساز با علم زمین‌شناسی ارتباط دارند و باید پیش از ساخت هر سازه مطالعات زمین‌شناسی به شکل صحیح بررسی شود. به گزارش مناقصه‌مزایده، علی‌خان نصراصفهانی؛ با اشاره به لزوم توجه به مطالعات زمین‌شناسی پیش از ساخت‌وساز، اظهار کرد: در حوزه سدسازی نمونه‌های تاریخی در جهان وجود دارد که به دلیل اشتباه در مطالعات اولیه باعث بروز حادثه شده است. وی افزود: در برخی از مواقع به دلیل رعایت نکردن مسائل زمین‌شناسی، مشکلات بسیاری به وجود آمده، به‌طور مثال در یکی از سدهای وزنی ساخته‌شده توسط بشر، به دلیل بی‌توجهی به مسائل زمین‌شناسی دیواره سد مقاومت کافی نداشته است. این دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، ادامه داد: این مسأله باعث شده است که سد مورد نظر حرکت کند و بیش از ۱۰ متر و یا حتی صد‌ها متر جابه‌جا شود. وی تأکید کرد: پس از جابه‌جایی سد، دیگر بشر توانایی انجام کاری نخواهد داشت و نمی‌تواند شرایط را تغییر دهد. در این شرایط زمین‌های بسیاری مورد تهدید قرار گرفته‌اند و به‌واسطه سدسازی نامطلوب آسیب دیده‌اند. نصراصفهانی؛ در رابطه با نقش مطالعات زمین‌شناسی در ساخت تونل، گفت: یکی دیگر از سازه‌هایی که انجام مطالعات زمین‌شناسی در پایداری آن نقش ویژه‌ای دارد، مسیرهای احداث تونل و مکان‌هایی است که تونل‌های ارتباطی، راه‌آهن یا مسیر عبور وسایل نقلیه قرار می‌گیرد. وی افزود: در ساخت تونل مطالعات زمین‌شناسی و سنگ‌شناسی در کنار مطالعات ساختاری زمین می‌تواند نقش ویژه‌ای در حفظ ساختار سازه ایفا کند. این دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، ادامه داد: به‌عنوان نمونه‌ای از بی‌توجهی به مطالعات زمین‌شناسی در این حوزه می‌توان به حفر تونل در مناطقی که از سنگ تبخیری و نمکی برخوردارند، اشاره کرد. نصراصفهانی؛ افزود: در ساخت‌وسازه‌هایی که کنار دریا قرار می‌گیرد، مانند اسکله نیز مطالعات زمین‌شناسی نقش ویژه‌ای دارد. وی ادامه داد: از کاربردهای علم زمین‌شناسی در ساخت‌وساز زمانی مورد توجه قرار می‌گیرد که می‌خواهیم در حاشیه نواحی کوهستانی سازه‌ای احداث کنیم. وی افزود: در مناطقی مانند شمال شهر تهران که شاهد اختلاف ارتفاع هستیم، برای ساخت‌وساز نیاز داریم که بخشی از سنگ و خاک منطقه را جابه‌جا کنیم که زمین مورد نظر صاف شود، اما در این شرایط اگر به مطالعات زمین‌شناسی توجه نکنیم با عوارض گوناگونی از جمله زمین‌لرزه مواجه می‌شویم. این دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، ادامه داد: در چنین شرایطی ممکن است عارضه‌ای تحت عنوان زمین‌لرزه رخ دهد و قطعاً مطالعات زمین‌شناسی و بررسی‌های زمین‌سازه‌ای می‌تواند برای جلوگیری از فاجعه، مفید واقع شود. وی تأکید کرد: امروزه در مناطق مختلف به دلیل گودبرداری‌های غیرمجازی که صورت گرفته یا بی‌توجهی به مسائل زمین‌شناسی در زمینه لغزش خاک شاهد بروز حوادث بسیار زیان‌باری بوده‌ایم. نصراصفهانی؛ با اشاره به عوامل مؤثر در بروز حوادث ساخت‌وساز اظهار کرد: در برخی از مناطق ممکن است بستر خاک برای ساخت سازه مورد نظر مناسب نباشد، درواقع ممکن است سنگ یا خاک منطقه از کانی‌هایی مانند تبخیری یا ژیپس برخوردار باشد که برای ساخت‌وساز مناسب نیست. وی افزود: در این مناطق خاک یا سنگ بستر سست محسوب می‌شود و در مقابل انحلال یا فشار ناشی از سازه نمی‌تواند، مقاومت کند بنابراین ساخت‌وساز در چنین مناطقی می‌تواند باعث تغییر شکل پلاستیکی شود. وی تأکید کرد: به‌طور کلی دامنه بسیار وسیعی از رشته‌ها و گونه‌های مختلف ساخت‌وساز با علم زمین‌شناسی ارتباط دارند و باید پیش از ساخت هر سازه مطالعات زمین‌شناسی به شکل صحیح بررسی شود.