نیمی از شرط اجرایی شدن موافقت‌نامه پاریس تأمین شد

نیمی از شرط اجرایی شدن موافقت‌نامه پاریس تأمین شد موافقت‌نامه پاریس که در آذرماه ١٣٩٤ در بیست‌ویکمین کنفرانس اعضای کنوانسیون تغییر آب و هوا (COP٢١) تصویب شد، حاوی برنامه جهانی برای مقابله با روند تغییر اقلیم، کنترل افزایش میانگین دمای کره زمین به زیر دو درجه سلسیوس نسبت به دوران قبل از صنعتی شدن و […]

نیمی از شرط اجرایی شدن موافقت‌نامه پاریس تأمین شد

موافقت‌نامه پاریس که در آذرماه ١٣٩٤ در بیست‌ویکمین کنفرانس اعضای کنوانسیون تغییر آب و هوا (COP٢١) تصویب شد، حاوی برنامه جهانی برای مقابله با روند تغییر اقلیم، کنترل افزایش میانگین دمای کره زمین به زیر دو درجه سلسیوس نسبت به دوران قبل از صنعتی شدن و افزایش توانایی جوامع به انطباق و سازگاری با عوارض نامطلوب تغییر اقلیم طی دوره ٢٠٢٠ تا ٢٠٣٠ است.

برای اجرایی شدن موافقت‌نامه پاریس، باید حداقل ٥٥ کشور عضو کنوانسیون تغییر اقلیم که دست‌کم ٥٥ درصد از کل انتشار گازهای گلخانه‌ای کره زمین را به عهده دارند، الحاق به این توافق را در مراجع قانونی کشورشان تصویب کنند. تاکنون ٦١ کشور که در مجموع ٤٤,٧٦ درصد در انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان سهم دارند، فرایند قانونی الحاق به این موافقت‌نامه در مراجع قانونی کشور خود را طی کرده‌اند. لذا می‌توان گفت تاکنون نیمی از شرط اجرایی شدن موافقت‌نامه پاریس تأمین شده است.

آمار سهم کشورهای مختلف در انتشار گازهای گلخانه‌ای بخش انرژی در سال ٢٠١١ نشان می‌دهد که کشورهای چین (٢٧ درصد)، آمریکا (١٧ درصد)، روسیه (٥ درصد)، هند (٥ درصد)، ژاپن (٤ درصد)، آلمان، ایران، کره‌جنوبی، کانادا، عربستان سعودی و انگلستان (هر یک حدود دودرصد) ١٠ کشوری هستند که بیش‌ترین انتشار گازهای گلخانه‌ای را دارند و برزیل، مکزیک، آفریقای‌جنوبی، اندونزی، ایتالیا، استرالیا، فرانسه، لهستان و اسپانیا (هر یک حدود یک درصد) به ترتیب در رده‌های بعدی قرار دارند. دیگر کشورها، در مجموع معادل ٢٠ درصد این سهم را در اختیار دارند.

چین که دارای رتبه اول انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان است، اخیراً مراحل قانونی الحاق به موافقت‌نامه پاریس را (برای ٢منطقه هنگ کنگ و ماکائو) انجام داده است. این کشور در حال برنامه‌ریزی برای دستیابی به اهداف آرمانی تری نسبت به اهداف مندرج در سند قول ملی مشارکت در کاهش انتشار (INDC) خود برای سال ٢٠٣٠ است.

دولت کنونی آمریکا که کشورش به عنوان دارنده رتبه دوم انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان شناخته می‌شود، برنامه بلندپروازانه‌ای برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تا سال ٢٠٢٥ در دستور کار دارد. البته آینده این برنامه با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا گره خورده است، به‌طوری که نامزد حزب جمهوریخواه مواضعی مغایر با دولت باراک‌اوباما در حوزه تغییر اقلیم دارد.

در مورد کشورهای روسیه، هند و ژاپن که در رتبه‌های سوم تا پنجم انتشار گازهای گلخانه‌ای در بخش انرژی قرار دارند، تاکنون خبری در رابطه با الحاق رسمی به موافقت‌نامه پاریس منتشر نشده است.

هم اکنون، غایب بزرگ الحاق رسمی به موافقت‌نامه پاریس، اتحادیه اروپاست. هر یک از ٢٧ کشور عضو اتحادیه اروپا باید به‌طور مستقل مراحل تصویب این موافقت‌نامه را در مراجع قانونی کشور خود به تصویب برسانند تا امکان تصویب آن در اتحادیه فراهم شود. به نظر می‌رسد که این فرایند زمانبر باشد.

در میان کشورهای عضو اوپک، امارات متحده عربی تنها کشوری است که فرایند الحاق را در مراجع قانونی کشور خود کامل کرده است. طبق اعلام وزیر انرژی عربستان، این کشور تا پایان سال ٢٠١٦ موافقت‌نامه پاریس را امضا و تصویب خواهد کرد. همچنین، هیأت محترم دولت جمهوری اسلامی ایران نیز لایحه الحاق به موافقت‌نامه پاریس را در تیرماه امسال تصویب کرده و برای طی روال قانونی، به مجلس محترم شورای اسلامی تقدیم کرده است.

شاهین محمدنژاد، کارشناس ارشد مدیریت کل امور اوپک و روابط با مجامع انرژی

منبع شانا