صنعت خودروی ما دچار بیماری مزمن مونتاژکاری است

گروه خودرو- وزیر صمت، فاصله زیاد بین تقاضا و عرضه خودرو، افزایش قیمت ارز و به دنبال آن تلاش عده‌ای برای خرید خودرو بابت حفظ ارزش دارایی و ایجاد تقاضای کاذب را از عوامل افزایش قیمت در بازار عنوان کرد. به گزارش مناقصه‌مزایده، سیدرضا فاطمی‌امین؛ در یک برنامه تلویزیونی، اظهار داشت: در حال‌حاضر با سه نوع قیمت در مورد خودرو مواجه هستیم، یکی قیمت تمام‌شده، یکی قیمت کارخانه‌ای و دیگری هم قیمت بازار خودرو است. وی افزود: سال گذشته قیمت کارخانه پایین‌تر از قیمت تمام‌شده بود که این بدان معناست که خودروساز زیان می‌دهد که البته بخشی از این زیان مربوط به ناکارآمدی خودروساز و زنجیره قبل از آن یعنی قطعه‌ساز است، پس از آن قیمت بازار خودرو نیز بالاتر از این دو قیمت قرار می‌گرفت، یعنی کف قیمت، نرخ کارخانه‌ای بود بعد از آن نیز قیمت تمام‌شده و سپس قیمت بازار بود. وزیر صنعت،‌معدن‌وتجارت، اظهار داشت: اگر نمودار مرکز آمار ایران بررسی شود، مشخص می‌شود که از اردیبهشت سال ۱۴۰۱، تورم نقطه‌به‌نقطه خودرو روبه کاهش است و بیشتر از شیب کاهش تورم کل اقتصاد است، اما به یکباره تورم نقطه‌به‌نقطه خودرو در آذر ۱۴۰۱ فزاینده می‌شود که این مسأله ناشی از اثر حفظ ارزش دارایی است. وی بیان داشت: قیمت ارز از شش مسیر بر اقتصاد ایران تأثیر می‌گذارد که یکی از این مسیر‌ها افزایش قیمت مواد اولیه است، یک دستگاه خودرو ممکن است هزار تا دو هزار دلار ارزبری داشته باشد، بنابراین افزایشی قیمتی که سال قبل در موضوع خودرو داشتیم به‌خصوص در نیمه دوم سال، به‌خاطر افزایش نرخ ارز نبود زیرا آن بر روی قیمت تمام شده و یا قیمت کارخانه تأثیرگذار است. اما نکته آن است که وقتی قیمت ارز افزایش می‌یابد عده‌ای برای حفظ ارزش دارایی به سمت خرید کالایی می‌روند که بتواند ارزش پول آن‌ها را حفظ کند. فاطمی‌امین؛ اظهار داشت: این افزایش قیمت در مورد کالاهایی خود را نشان می‌دهد که کسری در عرضه و تقاضا وجود دارد و در مورد خودرو نیز صادق است. بنابراین افزایش قیمت خودرو اتفاق افتاد. وی در پاسخ به این سؤال که چرا با وجود این مسأله، شما وعده کاهش قیمت خودرو دادید؟ گفت: وعده‌ای دادم که اشتباه فهمیده شد، من گفته بودم که قیمت تمام‌شده خودرو با قیمت‌های ثابت کاهش می‌یابد، قیمت تمام شده متفاوت از قیمت بازار است، شاید نباید این عبارت را به کار می‌بردم زیرا عبارت بیان‌شده، خیلی فنی بود، عبارتی که در مورد قیمت تمام‌شده به کار برده شد، سوءبرداشت شد. وزیر صنعت،‌معدن‌وتجارت، با طرح این سؤال که چه اتفاقی باید رخ دهد تا قیمت بازار و کارخانه به یکدیگر نزدیک شود؟ گفت: وقتی خودرویی ثبت‌نام می‌شود و دو الی سه ماه بعد، تحویل متقاضی می‌شود، اگر اختلاف قیمت بین کارخانه تا بازار ۲۰ درصد باشد شاید قابل قبول باشد، اما قطعاً ۱۰۰درصد اختلاف قیمت قابل‌قبول نیست؛ ما باید چه می‌کردیم که قیمت بازار و کارخانه به‌هم نزدیک شود؟ اولین اقدام عرضه است، یعنی باید تولید یا واردات به حدی باشد که تقاضا به ویژه تقاضای انباشته شده از قبل را پوشش بدهد، اما چه اتفاقی افتاد؟ سال گذشته تولید خودرو ۳۹ درصد رشد داشت و در پایان سال فقط یک‌هزار دستگاه خودروی ناقص در پارکینگ خودروسازان بود در حالی که چهار سال تولید خودرو ما کمتر از یک میلیون دستگاه بود. وزیر صنعت،‌معدن‌وتجارت، اظهار داشت: پس اولین کار این بود که باید زنجیره تأمین خودرو را مدیریت می‌کردیم تا قطعه‌سازان و خودروسازان بتوانند بیشتر تولید کنند و لذا با اقدامات انجام شده ۳۹ درصد افزایش تولید داشتیم بدون تولید خودروی ناقص؛ اگر اجازه می‌دادیم خودروساز خودروی ناقص تولید کند، قطعاً افزایش تولید بیش از این رقم بود. وزیر صمت، اظهار داشت: در سال ۱۴۰۱ با اینکه نسبت به سال قبل تورم داشتیم و تولید ۳۹ درصد افزایش یافت، اما سقف اعتباری خودروسازان افزایش نیافت، اقدام دوم ما موضوع واردات خودرو بود برای تنظیم بازار که کارهایی نیز در این راستا صورت گرفت. فاطمی‌امین؛ با اشاره به لزوم کاهش تقاضا که بخشی از آن نیز تقاضای کاذب است، اظهار داشت: مهم‌ترین کار برای کاهش تقاضای کاذب، اجرای مالیات بر عایدی سرمایه است که البته این مسأله امیدوارم زودتر در مجلس مصوب شود. وی اظهار داشت: بنابراین در مجموع در حوزه خودرو باید سه کار انجام دهیم، اول عرضه را از طریق تولید افزایش و دوم اینکه تقاضا را کاهش بدهیم و موضوع سوم نیز انتظام‌بخشی به بازار است که در هر سه مورد کارهایی را انجام داده‌ایم. وزیر صنعت،‌معدن‌وتجارت، بیان داشت: مالیات بر عایدی سرمایه بر این سازوکار است که تورم را خارج می‌کند زیرا این تورم در اختیار مالک نیست و بنابراین این مالیات باید با قیمت‌های ثابت و بدون تورم لحاظ شود. فاطمی‌امین؛ بیان داشت: صنعت خودرو ما دچار بیماری مزمن است که بخشی از این بیماری مونتاژکاری و سپس داخلی‌سازی است، یعنی اینکه درست است که مونتاژکاری بد است اما داخلی‌سازی مونتاژی‌‌ها هم خوب نیست، بلکه باید بن سازه‌های ایرانی را توسعه دهیم و تا این کار را نکنیم مسأله کیفیت و قیمت خودرو به صورت اصولی حل نمی‌شود.  وزیر صمت، اظهار داشت: ما اگر بخواهیم خودروساز شویم برای تحقق این هدف، داخلی‌سازی ممکن است حرف خوبی باشد اما اصلاً حرف درستی نیست، بلکه باید از بن سازه‌ها شروع کنیم و این کار در حال اتفاق است و لذا امیدواریم در سال ۱۴۰۴ به صنعت خودرو افتخار کنیم.  فاطمی‌امین؛ با بیان اینکه ساختار مدیریت صنعت خودرو دچار مشکل است، گفت: این‌طور نیست که جوانان و مهندسان ما از طراحی و تولید و مدیریت صنعت خودرو ناتوان باشند بلکه قواعد و سازوکارهایی ایجاد کرده‌ایم که اجازه تحول به آن‌ها نداده‌ایم لذا دست یافتن به این مسأله که به صنعت خودروی کشورمان افتخار کنیم کاملاً دست‌یافتنی است. وی با بیان اینکه حکمرانی ما اشکال دارد، اظهار داشت: این اشکال اجازه نمی‌دهد که استعدادهای ما رشد کند، اگر حاکمیت صنعت بفهمد که وظیفه آن فقط هدف‌گذاری، تنظیم‌گری، تسهیلگری و نظارت است و فقط این کار‌ها را انجام دهد و این کار‌ها را به خوب انجام شود، صنعت کشور پیشرفت می‌کند. وزیر صمت، گفت: برای دستیابی به افتخارآفرینی در صنعت خودرو در سال ۱۴۰۴ باید بگویم که ما به اندازه کافی مهندسان و جوانان فعال و با استعداد داریم که بتوانند این کار را انجام دهند و اگر این اتفاق نیفتد به دلیل عدم بسترسازی است.