خشکی، سرنوشت ۵۸درصد از مساحت تالاب‌های ایران ﺗﻌﺪاد ۳۱ ﺗﺎﻻب، ﺑﻪﺗﺪرﯾﺞ ﺗﻤﺎم ﯾﺎ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺮﻃﻮب ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده و ﺑﻪ ﻣﻨﺸﺄ اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ. به گزارش خبرآنلاین تالاب‌های ایران در وضعیت نابسامانی هستند. آنقدر نابسامان که آمار‌های رسمی نشان می‌دهد ۵۸ درصد از مساحت تالاب‌های مهم ایران یا […]
خشکی، سرنوشت ۵۸درصد از مساحت تالاب‌های ایران
ﺗﻌﺪاد ۳۱ ﺗﺎﻻب، ﺑﻪﺗﺪرﯾﺞ ﺗﻤﺎم ﯾﺎ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺮﻃﻮب ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده و ﺑﻪ ﻣﻨﺸﺄ اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ.
به گزارش خبرآنلاین تالاب‌های ایران در وضعیت نابسامانی هستند. آنقدر نابسامان که آمار‌های رسمی نشان می‌دهد ۵۸ درصد از مساحت تالاب‌های مهم ایران یا کامل خشک شده‌اند و یا در مسیر خشکی هستند.
آنقدر نابسامان که معنی خشکی تالابها این می‌شود که آن‌ها از محیطی طبیعی و پرآب به منشأ گرد و غبار تبدیل می‌شوند و علاوه بر این تأثیرات مخرب دیگری برجای می‌گذارند.
گاو خونی، پریشان، هورالعظیم، جازموریان، هامون، بهارلو و… از معروف‌‌ترین تالاب‌های ایران هستند که به مانند ۳۱ تالاب مهم و ثبت بین‌المللی شده ایرانی، در وضعیت خشکی قرار گرفته‌اند. همزمان کارشناسان محیط‌زیست می‌گویند بی‌توجهی دولت‌های گذشته به وضعیت تالابها کار را به این‌جا رسانده و همزمان هم تغییر اقلیم در ایران در کنار این بی‌توجهی باعث شده تالابها که نقش مهم و حیاتی در اکوسیستم ایفا می‌کنند در وضعیت بغرنجی قرار گیرد.
هم‌اکنون براساس بررسی رسمی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از وضعیت تالاب‌های ایران که به تازگی منتشر شده است«ﺗﻌﺪاد ۳۱ ﺗﺎﻻب، ﺑﻪﺗﺪرﯾﺞ ﺗﻤﺎم ﯾﺎ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺮﻃﻮب ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده و ﺑﻪ ﻣﻨﺸﺄ اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ». علاوه بر این ایران به واسطه اقلیم کم نظیر‌‌ش در منطقه خاورمیانه و قاره آسیا در دو کریدور اصلی مهاجرت فصلی پرندگان قرار دارد و خشکی تالابها باعث می‌شود پرندگان مهاجر در خطر انقراض یا تغییر مسیر مهاجرت خود قرار گیرند. با این حال در ادامه به بررسی کلی وضعیت تالابها پرداخته می‌شود و این هشدار به خوبی نشان‌دهنده این نکته مهم است که ایران بدون تالاب تا چه اندازه می‌تواند محیط‌زیست ایران را به خطر بیندازد و ضرورت احیای سریع تالابها را دوباره گوشزد کند.
نگاهی به وضعیت تالاب‌های ایران
ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ۲۷۰ ﺗﺎﻻب در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ۸۰ ﻣﻮرد آن‌ها از وﺳﻌﺘﯽ درﺧﻮر ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻄﺮح ﺑﺎﺷﻨﺪ، اﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ۲۴ ﺗﺎﻻب ﮐﺸﻮر در ﺳﺎﯾﺖ راﻣﺴﺮ ﺑﻪﻋﻨﻮان مهم‌ترین ﺗﺎﻻبﻫﺎی ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ، ﺗﺎﻻب ﻣﯿﺎﻧﮑﺎﻟﻪ، درﯾﺎﭼﻪ ﭘﺮﯾﺸﺎن، درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ، درﯾﺎﭼﻪ ﻧﯿﺮﯾﺰ، ﻣﺮداب اﻧﺰﻟﯽ، ﺗﺎﻻب ﺷﺎدﮔﺎن، ﻫﺎﻣﻮن ﺻﺎﺑﺮی و ﻫﯿﺮﻣﻨﺪ، درﯾﺎﭼﻪ ﻗﻮﭘﯽ، ﻫﺎﻣﻮن ﭘﻮزک، ﺷﻮرﮔﻞ، ﺑﻨﺪر ﮐﯿﺎﺷﻬﺮ، اﻣﯿﺮﮐﻼﯾﻪ، ﻗﻮریﮔﻞ، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ آﻻﮔﻞ، آﻟﻤﺎ ﮔﻞ و آﺟﯽﮔﻞ، ﺧﻮران، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ رود ﺷﻮر، رود ﺷﯿﺮﯾﻦ و رود ﻣﯿﻨﺎب، رود ﮔﺰ و رود ﺣﺮا، ﺗﺎﻻب ﮔﺎوﺧﻮﻧﯽ، ﺧﻠﯿﺞ ﮔﻮاﺗﺮ، ﺟﺰﯾﺮه ﺷﯿﺪور، ﺗﺎﻻب ﮔﻤﯿﺸﺎن و ﺗﺎﻻب ﻓﺮﯾﺪونﮐﻨﺎر، ﺗﺎﻻبﻫﺎی ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ اﯾﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ.
از ﻃﺮﻓﯽ اﯾﺮان در ﻣﺴﯿﺮ دو ﮐﺮﯾﺪور اﺻﻠﯽ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﮐﺮه زﻣﯿﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ، ﻟﺬا اﻫﻤﯿﺖ و ﻧﻘﺶ ﺗﺎﻻبﻫﺎی اﯾﺮان در ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺎم ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد اﺳﺖ. از ۴۲ ﻧﻮع ﺗﺎﻻب ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن راﻣﺴﺮ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن به‌جز ﯾﮏ ﻧﻮع ﺗﺎﻻب ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺎﻻبﻫﺎی ﺗﻨﺪ، ﺑﻘﯿﻪ در ﮐﺸﻮر اﯾﺮان ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﺗﻨﻮع ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد ﺗﺎﻻبﻫﺎی اﯾﺮاﻧﯽ اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻌﺪاد ﺗﺎﻻبﻫﺎی اﯾﺮان ﺑﻪواﺳﻄﻪ وﺳﻌﺖ ﮐﺸﻮر ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد و ﻣﺤﺪوده ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺑﻌﺎد آﻧﻬﺎ ﺑﺴﯿﺎر وﺳﯿﻊ اﺳﺖ ﺑﻪﻃﻮری ﮐﻪ وﺳﻌﺖ آن‌ها ﺑﯿﻦ کم‌تر از ﭼﻨﺪ ﻫﮑﺘﺎر ﺗﺎ ﺑﯿﺶ از ۵۰۰,۰۰۰ ﻫﮑﺘﺎر در ﻧﻮﺳﺎن اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﺑﯿﺶ از ۸۴ ﺗﺎﻻب ﺑﺎ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ ﺗﺎﮐﻨﻮن ۳۵ ﺗﺎﻻب در ﻗﺎﻟﺐ ۲۴ ﻋﻨﻮان، ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﮐﻞ ۱,۴۸۳,۲۴۷ ﻫﮑﺘﺎر، ﺑﻪ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن راﻣﺴﺮ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه و ﻣﺸﻤﻮل ﻣﻘﺮرات اﯾﻦ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن ﮔﺮدﯾﺪهاﻧﺪ.
بررسی دقیق تر وضعیت تالاب‌های ایران؛ تالابها منشأ گرد و غبار می‌شوند
ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﺮرﺳﯽ وﺿﻌﯿﺖ ۸۴ ﺗﺎﻻب ﻣﻬﻢ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه ﮐﺸﻮر ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد ۳۱ ﺗﺎﻻب، ﺑﻪﺗﺪرﯾﺞ ﺗﻤﺎم ﯾﺎ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺮﻃﻮب ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده و ﺑﻪ ﻣﻨﺸﺄ اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ .در ﻣﺠﻤﻮع ﺣﺪود ۵۸ درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﮐﻞ اﯾﻦ ﺗﺎﻻبﻫﺎ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ و ﺑﺴﺘﺮ آن‌ها ﺑﻪ ﺧﺎک و ﻧﻤﮏ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ ﺗﺎﻻبﻫﺎ از ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن راﻣﺴﺮ ﺧﺎرج و ﯾﺎ در ﺣﺎل ﺧﺎرج ﺷﺪن ﻫﺴﺘﻨﺪ.
براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای تالاب‌های ایران ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﺸﮑﻼت دﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﺮﯾﺒﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎرزﺗﺮﯾﻦ آن‌ها ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
اﻟﻒ) اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯽروﯾﻪ ﺳﻄﺢ زﯾﺮﮐﺸﺖ اراﺿﯽ ﺣﻮﺿﻪﻫﺎی آﺑﺮﯾﺰ ﺑﺎﻻدﺳﺖ، درﯾﺎﭼﻪﻫﺎ و ﺗﺎﻻبﻫﺎ،
ب) ﮐﺎﻫﺶ آب ورودی ﺑﻪ ﺗﺎﻻبﻫﺎ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺳﻄﺤﯽ و زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺣﻮزه آﺑﺨﯿﺰ و دﺷﺖﻫﺎی اﻃﺮاف ﺗﺎﻻبﻫﺎ (ﻋﺪم ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺣﻘﺎﺑﻪ زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ ﺗﺎﻻبﻫﺎ) ﺑﻪوﯾﮋه در اﺛﺮ اﺟﺮای ﭘﺮوژهﻫﺎی ﺳﺪﺳﺎزی و اﻧﺘﻘﺎل ﺑﯿﻦﺣﻮزه‌ای،
ج) اﺟﺮای ﻃﺮحﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪای و زﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑﺰرگ ﻣﺜﻞ راﻫﺴﺎزی، ﭘﺘﺮوﺷﯿﻤﯽ، ﭘﺎﻻﯾﺸﮕﺎه، ﻓﺮودﮔﺎه، ﺧﻄﻮط اﻧﺘﻘﺎل ﻧﯿﺮو و… در ﻣﺤﺪودهﻫﺎی اﺛﺮﮔﺬار ﺗﺎﻻبﻫﺎ،
د) ورود اﻧﻮاع آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎی ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ، ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﮔﺴﯿﻞﺷﺪه از ﻣﺰارع ﮐﺸﺎورزی، ﺷﻬﺮﻫﺎ و آﺑﺎدیﻫﺎ و ﺻﻨﺎﯾﻊ و رﺳﻮﺑﺎت ﻧﺎﺷﯽ از ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺧﺎک ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﺗﺎﻻبﻫﺎ،
ﻫ-) ﺷﮑﺎر و ﺻﯿﺪ ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز و ﺑﯽروﯾﻪ و ﺑﺮداﺷﺖ ﻋﻠﻮﻓﻪ و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﺎﻻﺑﯽ، ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﺗﻮانﺗﺠﺪﯾﺪﭘﺬﯾﺮی ﺗﺎﻻب،
و) ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺗﺎﻻﺑﯽ ﺑﺮای اﻣﻮر ﮐﺸﺎورزی و…،
ز) راﻫﯿﺎﺑﯽﮔﻮﻧﻪﻫﺎی ﻏﯿﺮﺑﻮﻣﯽ و ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺑﻪ ﺗﺎﻻبﻫﺎ،
ح) ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ و ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﮐﺸﻮر ﮐﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺑﺎرشﻫﺎ، ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻟﮕﻮی ﺑﺎرش از ﺑﺮف ﺑﻪ ﺑﺎران و اﻓﺰاﯾﺶ دﻣﺎ را ﺳﺒﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﺸﮑﻼت ﻓﻮق‌اﻟﺬﮐﺮ درواﻗﻊ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﺑﺮوزﯾﺎﻓﺘﻪای از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از ﻣﻮاﻧﻊ رﯾﺸﻪای ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻏﯿﺮﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ ﺗﺎﻻبﻫﺎ در ﮐﺸﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺮای ﻓﺎﺋﻖ آﻣﺪن ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت، اﺑﺘﺪا ﺑﺮای ﺗﺜﺒﯿﺖ و ﭘﺎﯾﺪاری ﺗﺎﻻبﻫﺎ ﭼﺎرهﺟﻮﯾﯽ ﺷﻮد.
ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻮاﻧﻊ رﯾﺸﻪای ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاری زﯾﺴﺖﺑﻮمﻫﺎی ﺗﺎﻻﺑﯽ ﮐﺸﻮر ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
اﻟﻒ) ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺎﻻبﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﺘﻮﻟﯽ اﺻﻠﯽ آن‌ها دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی دوﻟﺘﯽ اﺳﺖ، ﺑﺮای ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﻣﯿﻠﯿﻮنﻫﺎ ﻫﮑﺘﺎر ﺗﺎﻻب در ﮐﺸﻮر ﻧﺎرﺳﺎ و ﻏﯿﺮاﻗﺘﺼﺎدی اﺳﺖ.
ب) ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات ﺟﺎری ﭘﺸﺘﻮاﻧﻪ اﺟﺮاﯾﯽ ﻻزم ﺑﺮای ﺣﻔﻆ و ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺗﺎﻻبﻫﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﮑﺮده اﺳﺖ.
ج) ﺑﻬﺮه‌وری ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﮐﺸﺎورزی، ﺑﻪوﯾﮋه در راﻧﺪﻣﺎن ﻣﺼﺮف آب ﮐﺸﺎورزی ﮐﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻣﺼﺮف ﺑﺎﻻ، از راﻧﺪﻣﺎن ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﯿﺴﺖ.
د) ﺧﺼﻠﺖﻫﺎی ﻧﺎدرﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻨﻔﻌﺖﻃﻠﺒﯽ ﺧﺴﺎرتﺑﺎر ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﺼﺮف ﮐﺮدن اراﺿﯽ ﺗﺎﻻﺑﯽ، ﺷﮑﺎر و ﺻﯿﺪ ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز، آﻟﻮدهﮐﺮدن ﺗﺎﻻب و… ﻧﻤﻮد ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﻫ-) ﻓﻘﺪان ﺳﺎزوﮐﺎرﻫﺎی ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺸﯽ در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی دوﻟﺘﯽ ﻣﺴؤﻮل و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﺳﺎﯾﺮ ذﯾﻨﻔﻌﺎن و اﺳﺘﻔﺎدهﮐﻨﻨﺪﮔﺎن از ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺗﺎﻻبﻫﺎ.
و) ﻓﻘﺮ اﻗﺘﺼﺎدی و ﻓﻘﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.