عدم بهره‌برداری تمام‌ و کمال از معادن کشور

پژوهشگر و فعال محیط‌زیست، گفت: یکی از اشکالات بسیار بزرگی که در حوزه معادن وجود دارد، بهره‌وری بسیار پایین در حوزه معادن کشور است که به‌طور کامل معادن مورد بهره‌وری قرار نمی‌گیرد. درست مثل هندوانه‌ای که گلش را برمی‌دارند و بقیه‌‌اش را دور می‌اندازند. به گزارش مناقصه‌مزایده، مصطفی نادری؛ افزود: متأسفانه بسیاری از معادن ما به این شکل درآمده است که بخش مهم معادن را استخراج کرده و بقیه‌‌اش را همین طور ر‌ها می‌کنند. درحالی که باید از تمامی معادن به‌طور کامل استفاده کرده و مورد بهره‌برداری کامل قرار دهند. مدرس دانشگاه، تأکید کرد: در حال‌حاضر از ۱۳۷ میلیون هکتاری که تحت مدیریت سازمان منابع طبیعی کشور قرار دارد، برای ۱۰۱ میلیون هکتار درخواست معدن آمده است. البته سازمان منابع طبیعی قطع به‌یقین با این رقم موافقت نخواهد کرد و با رقم‌های بسیار پایینی موافقت می‌کند. به گفته وی؛ کشورمان پتانسیل‌های معدنی بسیاری خوبی دارد و تقریباً همه جای کشور معادن پخش هستند و مدام درخواست‌های متعددی برای معدنکاری داده می‌شود؛ اما باید براساس ملاحظات و محدودیت‌های منابع طبیعی و محیط‌زیست این نوع واگذاری‌ها انجام شود. وی عنوان کرد: اما چیزی که در تمامی معادن باید لحاظ شود و از اهمیت فراوانی هم برخوردار است، توجه به این نکته است که وقتی معدنی شروع به استخراج مواد معدنی می‌کند باید از تمامی پتانسیل‌های آن معدن استفاده کنند. نادری؛ تأکید کرد: درواقع باید ضوابطی برای این مسأله تعیین شود که از جمله بحث زباله‌ها و باطله‌های معدنی است که باید آن‌ها را شناسایی کنند. همچنین کاشت درخت اطراف معدن را در نظر بگیرند. به‌خصوص این که نهضت مردمی کاشت یک میلیارد درخت در چهار سال را مدنظر قرار دهند. بنابراین بخش اعظمی از درختکاری را صاحبان معادن و صنعت‌کاران باید انجام دهند و حتماً در این طرح شرکت کنند. وی افزود: یعنی در قبال برداشتی که از معادن انجام می‌دهند باید بحث درختکاری را جزء اولویت‌های کاری خودشان قرار دهند تا آسیب کمتری به محیط‌زیست وارد شود. نادری؛ تأکید کرد: برای این که آسیب کمتری به محیط‌زیست وارد شود شناسایی خود منطقه خیلی مهم است. زیرا از منطقه‌ای که می‌خواهند برداشت انجام دهند باید ارزش اکولوژی بالایی نداشته باشد. فقط در مناطق حفاظت شده می‌توان برداشت‌هایی را انجام داد. مدرس دانشگاه، ادامه داد: یعنی از مناطق چهارگانه محیط‌زیست، مناطق جنگلی و مراتع همچنین از ذخیره گاه‌های زیستی باید فاصله داشته باشند. یعنی معادن بیشتر در جاهایی باشد که ارزش زیست‌محیطی و اکولوژی خیلی بالایی نداشته باشند. و مهم‌تر از همه اینکه با این مناطق فاصله کافی را رعایت کنند. کارشناس محیط‌زیست، بیان کرد: اما گاهی اوقات صرفاً به بحث اقتصادی توجه کرده و سایر موارد اجتماعی، محیط‌زیستی و موارد دیگر را نادیده می‌گیرند برای همین اتفاقات بدی برای محیط‌زیست به وقوع می‌پیوندد. وی افزود: گاهی معادنی را برداشت می‌کنند که صرفاً فقط جنبه اقتصادی دارد و متأسفانه ملاحظاتی را هم که باید در این رابطه داشته باشند مانند ساماندهی زباله‌ها، و باطله‌های معدنی در نظر نمی‌گیرند. درحالی که این موارد خیلی اهمیت دارد. یا این که بخشی از محیط‌زیست را احیا کنند. ولی متأسفانه این کار‌ها را انجام نمی‌دهند. نادری؛ ابراز امیدواری کرد: امیدوارم با آگاهی‌رسانی‌های عمومی و نظر مساعدتر و بهتر مجلس، که در بحث اصلاح قانون معادن ورود داشته و حسن نظارت و اجرای صحیحی که دستگاه‌ها داشته باشند. زیرا مجوز بسیاری از معادن را به افراد می‌دهند. ولی متأسفانه بعضاً نظارت‌های خوبی هم انجام نمی‌گیرد. وی تصریح کرد: گاهی هم یکسری موارد رانت وجود دارد که در اختیار برخی از افراد قرار می‌گیرد. اگر این موارد حل شود قطعاً شاهد شرایط بهتری خواهیم بود به خصوص این که از نعمت‌های خدادادی برخوردار هستیم و کشور پتانسیل‌های فراوانی دارد که می‌تواند باعث پیشرفتش شود. فعال حوزه محیط‌زیست، خاطرنشان کرد: باید با حداکثر برداشت از معادن، از آن‌ها استفاده شود یعنی بهره‌وری را بالا ببریم و تاجایی که ممکن است سراغ معادن جدید نرویم. مگر این که با کمبود ماده معدنی خاصی مواجه شویم. در این صورت فقط باید سمت معادن جدید برویم، چرا که هر چقدر هم که ملاحظات را بالا ببریم باز هم به محیط‌زیست آسیب وارد می‌شود.