آمار عجیب کاهش ۱۰ میلیارد دلاری قاچاق

آمار عجیب کاهش ۱۰ میلیارد دلاری قاچاق رییس‌کل گمرک به تازگی از کاهش ۱۰ میلیارد دلاری قاچاق با توجه به الکترونیکی شدن فرایند گمرکی خبر داده و تلویحاً قاچاق و میزان آن از مرزهای رسمی را تأیید کرده است. به گزارش فارس، رییس‌کل گمرک به تازگی در اظهار نظری از کاهش ۱۰ میلیارد دلار کالای […]

آمار عجیب کاهش ۱۰ میلیارد دلاری قاچاق

رییس‌کل گمرک به تازگی از کاهش ۱۰ میلیارد دلاری قاچاق با توجه به الکترونیکی شدن فرایند گمرکی خبر داده و تلویحاً قاچاق و میزان آن از مرزهای رسمی را تأیید کرده است.

به گزارش فارس، رییس‌کل گمرک به تازگی در اظهار نظری از کاهش ۱۰ میلیارد دلار کالای قاچاق به کشور خبر داده است.

استدلال رییس کل برای کاهش این میزان حجم قاچاق، الکترونیکی شدن بسیاری از فرایند‌ها و استقرار سامانه جامع گمرکی عنوان شده است.

مسعودکرباسیان در استان سمنان در تشریح دلایل کاهش ۱۰ میلیارد دلاری قاچاق کالا معتقد است: روند اداری سنتی و نبود سامانه‌های ثبت الکترونیکی از عوامل مهم قاچاق کالا در گذشته بود که الکترونیکی شدن این فرایند‌ها در کاهش قاچاق بسیار مؤثر بوده است.

*تأیید ورود کالای قاچاق از گمرک توسط رییس‌کل

کرباسیان که تا پیش از این ورود کالای قاچاق از مرزهای رسمی (گمرک) را ناممکن و نشدنی می‌دانست، حالا با روشن شدن واقعیت‌های موجود، با تأیید ضمنی واردات کالای قاچاق از گمرک به نحوی رقم آن را نیز حدود ۱۰ میلیارد دلار برآورد کرده است.

وی توضیح می‌دهد که با الکترونیکی شدن بسیاری از فرایندهای گمرکی و هوشمند‌سازی فرایند‌ها و اقدامات مؤثر دیگر در گمرک، رقم قاچاق ۱۰ میلیارد دلار کاهش یافته است.

این‌که با کدام شاخص و معیاری حجم قاچاق به یکباره ۱۰ میلیارد دلار کاهش یافته، باید مسؤولان پاسخگو بوده و توضیح دهند. البته شاید استدلال رییس‌کل از کاهش ۱۰ میلیارد دلاری قاچاق به استناد افزایش ۱۰ برابری کشفیات قاچاق باشد که با توجه به ارزش کالاهای کشف شده که در خوش‌بینانه‌‌ترین حالت از ۵۰۰ میلیارد تومان تجاوز نمی‌کند، به همراه برآورد سوء استفاده‌های احتمالی تصور شده که باز هم در مقایسه با کاهش ۱۰ میلیارد دلاری، قیاس‌مع‌الفارق تلقی می‌شود.

بی شک طی سال‌های گذشته با درایت کرباسیان بر کرسی ریاست گمرک ایران تغییر در فرایندهای گمرکی به وضوح احساس شده؛ هر چند این تحولات در مرحله‌ گذار بوده و نیازمند تکمیل و توسعه در بخش‌های صادرات، ترانزیت و واردات است.

ناگفته نماند که در چشم‌انداز برنامه‌های گمرک استقرار سامانه جامع جزو برنامه‌های ۱۰ ساله با هزینه‌های کلان محسوب می‌شد، اما اکنون بخش قابل توجه آن با وجود فشار‌ها و کارشکنی‌ گروه‌ها و ذی‌نفعان دستی ماندن فرایندهای گمرکی، امور به خوبی پیش رفته است.

در حال حاضر نیز به زعم کارشناسان کالاهای غیرقانونی در قالب کم‌‌اظهاری، بداظهاری و اظهار خلاف‌واقع از سمت مرزهای رسمی وارد می‌شود، هرچند قانون امور گمرکی و مبارزه با قاچاق نیز تعریف شفاف و روشنی از قاچاق ارایه نکرده و تفسیرپذیر است که خود نیازمند ارزیابی مناسب است.

با این وجود با اندک تأملی در شیوه اداره بزرگ‌ترین گمرک دریایی کشور یعنی بندر شهید رجایی که بیش از ۵۰ درصد واردات کشور را تشکیل می‌دهد. اوضاع چندان مناسبی به لحاظ سخت‌افزار و مکان‌یابی تجهیزات و لجستیک گمرکی ندارد.

به عبارت ساده اجزا و بخش‌های مختلف از جمله گارد ورود و خروج گمرک رجایی، مکان‌یابی باسکول‌ها، فضای قرنطینه، فضای ترانشیپ منت و دستگا‌ه‌های ایکس‌ری (اسکن کالاها) ارتباط پیوسته و منظم با یکدیگر نداشته و تطابق با هیچ استانداردی ندارد.

همچنین در حال حاضر گمرک شهید رجایی از ضعف نبود راه‌بندهای هوشمند درب خروج و اتصال آن با سامانه گمرکی بدون دخالت نیروی انسانی رنج می‌برد. بخشی که هرچند در ظاهر بی‌اهمیت و ناچیز جلوه می‌کند، اما در حقیقت درب خروج آخرین حلقه گمرک برای کشف تخلف و فساد است و می‌تواند مانع از ورود آن به داخل مرز‌ها شود که اگر خود دارای فساد باشد، قطعاً قاچاق کشف نخواهد شد و علاوه بر تضییع حقوق بیت‌المال آسیب جدی به تولید وارد می‌کند.

مصداق این موضوع نیز کشف ۲۱۰ کانتینر کالای قاچاق بود که بزرگ‌ترین کشف تاریخ کشور را رقم زد که با تبانی مأمور درب خروج و نقص شکلی سامانه جامع منجر به سوء استفاده شد.

 

هرچند بخشی از استانداردسازی محوطه بندر شهید رجایی طبق قوانین با همکاری سازمان بنادر و دریانوردی حاصل خواهد شد اما باید اذعان کرد، اراده قوی و عزم جدی برای ایجاد و انسجام در آنچه گفته شد، وجود ندارد و این موضوع در کنار دیگر نواقص، محملی برای سوءاستفاده و در نهایت قاچاق تلقی می‌شود.