صادرات نفت ایران نیازمند الگوهای نوین  

رئیس مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی وزارت نفت، گفت: ایران نیازمند الگوهای نوین در حوزه صادرات نفت است و با الگوهای قدیمی سنتی و کلاسیک نمی‌توان در مقابل فشارهای تحریمی ایستاد و اتفاقاً الگوهای نوین در بازارسازی نفت اجرایی شده و جواب داده است. به گزارش فارس، محمدصادق جوکار؛ با اشاره به پیگیری روش‌های نوین صادرات نفت و میعانات گازی در دولت سیزدهم، افزود: باید در نظر گرفت که ما محدودیت‌های تحریمی را در مقابل خود داریم، در حالی که سایر صادرکنندگان با چنین موضوعی مواجه نیستند. البته در کنار تنوع‌بخشی به مشتریان به‌عنوان یک شاخص امنیت انرژی، شاخص‌های دیگری نیز وجود دارد، مثلاً خام‌محوری را کنار بگذاریم یا بازیگران صادرکننده و واردکننده انرژی کشور را افزایش دهیم و سیستم تراکنش‌های مالی را نیز تغییر دهیم. رئیس مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، گفت: توسعه بازار و شناسایی بازارهای جدید فروش نفت در اقصی‌نقاط جهان که ریسک‌پذیری بیشتری دارند موجب افزایش هزینه برای کشور تحریم‌کننده می‌شود و در نتیجه صادرات نفت می‌تواند در این بستر افزایش یابد؛ وقتی بازار نفت ایران محدود به چند کشور معدود باشد، طبیعی است که همین بازارهای محدود هم تحت فشار قرار می‌گیرد. وی اظهار داشت: وقتی که بازار و بازیگران نفت کشور متکثر باشد، فشار تحریمی تقسیم می‌شود و کاهش می‌یابد، اتفاقاً الان دولت اصرار دارد که بخش‌خصوصی نیز در تجارت نفت وارد شود. پس هدف‌گذاری ما این است که نفت ایران را در بازارهایی بفروشیم که کمتر به آن توجه می‌شود. اما باید توجه داشت که این بازار‌ها آماده نیستند. یعنی این‌طور نیست که بازاری برای فروش نفت ایران آماده باشد و ما با آن تعامل کنیم، نه این‌طور نیست، این بازار‌ها باید ساخته شوند و بازارسازی نفت صورت بگیرد. جوکار؛ تأکید کرد: روش‌های مختلفی برای بازارسازی نفت وجود دارد که به‌طور مثال یکی از این روش‌‌ها «خرید تقاضای تکنیکال» در پالایشگاه‌های فراسرزمینی است. رئیس مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، گفت: تعاریف جامع‌تری از پالایشگاه فراسرزمینی وجود دارد و این موضوع الزاماً یک بحث مالکیتی نیست، بلکه ممکن است شما یک processing agreement هم داشته باشید به شرط اینکه آن پالایشگاه را توسعه دهید. هر اقدامی که کمک کند یک پالایشگاه خارجی مؤلفه‌های غیراقتصادی را در خرید نفت از شما در نظر بگیرد و شما بتوانید سهم نفت خودتان را در تأمین خوراک آن افزایش دهید به معنای پالایشگاه فراسرزمینی است. وی افزود: حالا ممکن است برای صادرات نفت یک پالایشگاه خارجی، شما مثل گذشته سهم آن را بخرید یا ممکن است یک پالایشگاه خارج از سرویس را توسعه دهید و بعد شرط کنید که حتماً نفت را از شما بخرند. علاوه بر آمریکای لاتین، در آفریقا نیز ظرفیت صادرات نفت با مدل بازارسازی وجود دارد و در آفریقا نیز بازار آماده نیست. یعنی ابتدا ما باید بازار را آماده عرضه نفت خودمان کنیم و سپس به آنجا صادرات داشته باشیم. جوکار؛ گفت: در بازارسازی نفت یک جایی شما با نوسازی پالایشگاه، نفت خود را صادر می‌کنید و در جایی هم ممکن است اصلا پالایشگاهی وجود نداشته باشد، در این موقع ایران می‌تواند با احداث پالایشگاه‌های کوچک، اقدام به صادرات نفت خود کند. احداث پالایشگاه هم به معنای این نیست که ایران از منابع دولت خودش چنین اقدامی انجام دهد، بلکه روش‌هایی وجود ندارد که حتی بخش‌خصوصی ایرانی نیز سرمایه‌گذاری نکند، بلکه با ظرفیت کشور ثالثی این تأمین مالی صورت بگیرد.